سهم مادران در جمعیت آمریکا، به پایینترین میزان خود در ربع قرن گذشته رسیده است. همانطور که جمعیت آمریکا رشد میکند، «تعداد» مادران آمریکایی نیز افزایش مییابد؛ اما پس از یک قرن، بعد از روزی که روز مادر تعطیل رسمی شد، حتی با افزایش این تعداد، «سهم» مادران در جمعیت آمریکا، در پایینترین نقطه خود در ربع قرن گذشته است؛ یعنی درصد آن کاهش یافته است، حتی اگر تعداد آن بالا رفته باشد. بسیار گفته میشود که میزان باروری در کشورهای ثروتمند، بهشدت در حال کاهش است، اما پیامد کمتر مشاهدهشده در این روند، این است که کاهش موالید میتواند به معنای کاهش میزان باروری در کل کشور باشد. با توجه به تجزیهوتحلیل من از اطلاعات اداره آمار، کاهش درصد مادران آمریکایی از کیک جمعیت کل، واقعی بوده و بسیار سریع در حال اتفاق افتادن است و ممکن است تا مدتی نیز ادامه داشته باشد.
چند نکته کلیدی در این نمودار قابلمشاهده است: اول اینکه، زمانی که مادران بیشترین بخش جمعیت کشور را تشکیل میدادند، حدفاصل سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۵ بوده است. از آن زمان، سهم جمعیتی که از مادران تشکیل شده، بهطور قابلتوجهی فرسایش یافته و کاهش پیدا کرده است. تعطیلاتی که زمانی برای ۲۸ درصد از جمعیت آمریکا، در آن جشن میگرفتند، اکنون کمتر و کمتر میشود. یک کاهش یکدرصدی ممکن است چندان به نظر نرسد، اما بهعنوان بخشی از کشور، نماینده میلیونها نفر است. یک روند دیگر نیز وجود دارد؛ همانطور که خط خاکستری تیره در نمودار بالا نشان میدهد، مادرانی که با فرزندان خود زندگی میکنند، سهمی رو به کاهش از جمعیت را نشان میدهند. این حس شهودی است؛ یعنی محتمل است که افراد نابالغ با والدین خود زندگی کنند تا افراد بالغ، بنابراین مادرانی که تنها زندگی میکنند هم زیاد میشوند. نهتنها مادران قسمت کوچکتری از جمعیت را شکل میدهند، بلکه ویژگیهای آنها نیز در حال تغییر بوده و بهگونهای است که ممکن است با کاهش نسبی آنها، ارتباط داشته باشد. امروزه مادرها نسبت به گذشته، سن بالاتری دارند. تنها با نگاه کردن به سالهای اخیر، تغییر در نرخ تولد در سنین مختلف، بسیار شدید بوده است.
در چند سال گذشته، پیک سنی در زنان آمریکایی که فرزند به دنیا میآورند، از بازه سنی ۲۵-۲۹ به ۳۰-۳۴ رسیده است. در همین حال، باروری در میان زنان زیر ۲۰ سال، به نصف یا کمتر رسیده، درحالیکه باروری در میان زنان ۳۵ سال و بزرگتر، در حال افزایش است. یک نتیجه مثبت این تغییر سنی، این است که بخش اعظم مادران جدید ازنظر اقتصادی آماده بزرگ کردن کودکان هستند. یک نتیجه کمتر مثبت نیز این است که بسیاری از زنان میدانند، همچنان که سنشان بالا میرود، نمیتوانند هر تعداد بچه که بخواهند، داشته باشند.
علاوه بر این، به تعویق انداختن فرزندآوری، میتواند خطر مشکلات پس از زایمان را هم افزایش دهد. غیر از این نکات ظریف، یکی از پیامدهای اصلی روند مادران مسنتر این است که سالهای کمتری از زندگی یک زن، بهعنوان یک مادر سپری میشود؛ این بدان معنی است که در هر زمان، سهم بزرگتری از زنان و درنتیجه کل جمعیت، بدون فرزند بودن را در نظرسنجیهای دولتی گزارش میکنند. بهعبارتدیگر، مادری آینده به معنای مادری کمتر است.
ریشه به تعویق انداختن فرزندآوری چیست؟ بسیاری از افراد، بهویژه افراد تحصیلکرده، ازدواج را به تأخیر میاندازند (به دلایل زیادی)؛ حتی اگر مردم درنهایت ازدواج کنند، کمتر از زندگی خود را در ازدواج سپری میکنند که این، به معنای فرزندان کمتر است. علاوه بر این، استفاده گستردهتر از روشهای پیشگیری از بارداری و پیشرفت در بخش آموزش جنسی، به میزان بسیاری بر کاهش بارداری نوجوانان تأثیر میگذارد. همچنین، این امکان وجود دارد که افزایش استفاده از رسانههای اجتماعی و پورنو گرافی در نوجوانان، منجر به کاهش فراوانی رابطه جنسی بدون محافظت، پرخطر و کاهش ریسک حاملگی میان نوجوانان شود؛ به این صورت که با کاهش تعاملات رودررو، عرضه فرصتهای رابطه جنسی آنی کاهش یافته و از طرفی، به دلیل اینکه میتوان کارهای بسیاری را توسط تلفن همراه انجام داد، تقاضا برای آن هم کاهش یافته است. در انتهای توزیع سنی بالاتر، پتانسیل بیولوژیکی برای فرزندآوری به دلیل داروهای تقویتکننده باروری، فنآوری کمکی باروری، مراقبت بهتر از نوزادان و پیشرفت آموزش مادران، در حال بهبود است. درنتیجه، زنان در سنین بالاتر بیشتر بچهدار میشوند، اگرچه بسیار بعید به نظر میرسد که این نوزادان -که در سنین بالاتر به دنیا میآیند- موجب متعادلسازی کاهش باروری در سنین پایینتر شوند. البته حتی با کاهش نرخ مادری، هنوز هم روز مادر بر جای خود، باقی خواهد ماند. درواقع، با وجود تغییرات جمعیت شناختی، به نظر میرسد که هزینههای خردهفروشی در این تعطیلی، رو به افزایش است (بر اساس اعلام یک گروه تجاری به نام فدراسیون ملی خردهفروشی، کادوهایی که برای روز مادر خریداری میشود، بهسرعت در حال اتفاق افتادن است، اما ازآنجاییکه این یک گروه تجاری است، باید دراینباره احتیاط کنیم).
مشکل است که بگوییم مخارج روز مادر، بیش از انتظار بالا میرود، درحالیکه جمعیت آمریکا و نه سهم مادران آمریکایی از آن، رو به افزایش است، اما ممکن است یک عامل نیز این باشد، نسبت زنانی که مادران کودکان بالغ هستند، در حال افزایش است؛ و ممکن است آن کودکان بالغ، برای جشن گرفتن مادرانشان -که دیگر با آنها زندگی نمیکنند- سخاوتمندانهتر خرج کنند. با توجه به تخمین تعداد مادرانی که فرزندان آنها، با آنها زندگی میکنند یا خیر، میتوان تخمین زد که چه تعداد از مادران، تنها در ایالاتمتحده هستند و اینکه این روند، چگونه در طول زمان تغییر میکند.
ارتباط، لزوماً به معنای علیت نیست، اما این افزایش از سال ۲۰۰۳، بهطور منظم با دادههای بازار خردهفروشی ملی که در راستای افزایش خرید کادوی روز مادر بوده، همسو است. چیزی که ممکن است بهصورت ضمنی به معنای آن باشد که با کاهش مادری آمریکایی، فقط جشنهای روز مادر است که بیشتر گرامی داشته میشود، نه سهم مادران از جمعیت آمریکا.
منبع:
این یادداشت در آدرس ذیل قابلدسترسی است:
https://www.theatlantic.com/family/archive/2018/05/mothers-day-decline-motherhood/560198/