یکی از فیلم هایی که در سال ۲۰۲۳ بسیار سر و صدا به پا کرد فیلم سینمایی اوپنهایمر به کارگردانی کریستوفر نولان و ایفای نقش بازیگرانی چون کیلین مورفی و مت دیمون بود. نولان پس از ساخت فیلم هایی چون تلقین، میان ستاره ای و چندگانه های بتمن اینبار با ساخت اوپنهایمر به سراغ بازسازی شخصیتی رفته بود که در تاریخ به نیکی از آن یاد نمی شد. تعلق گرفتن جوایز اسکار به این اثر سینمایی به وضوح نشان داد که این فیلم چقدر برای آمریکایی ها راهبردی است و بایستی با قوت و قدرت از آن حمایت کرد. اوپنهایمر چهره‌ای بدنام و منفور در تاریخ است، شخصیتی که دانش خود را در خدمت ماشین جنگی آمریکایی‌ها قرار داد و با ساخت بمب اتمی، بزرگ‌ترین قتل‌عام تاریخ را در عرض چند دقیقه رقم زد. چنین شخصیت بدنامی‌ برای قرار گرفتن در فهرست چهره‌هایی که باید از آنان برچسب‌زدایی شود و به‌جای یک چهره سیاه‌رو به یک آمریکایی وطن‌پرست تبدیل شود، نیاز به جادوی سینما داشت و چه جادوگری چیره‌دست‌تر از کریستوفر نولان که می توانست به خوبی از عهده این امر برآید. نگارنده در این یاداشت سعی کرده است که به ارائه یک نمای کلی از مفاهیمی که در پشت پرده این فیلم است بپردازد؛ نگارنده برای تحقق این امر در ابتدا به ارائه خلاصه یادداشت هایی از آرش شفاعی،دکتر راضیه مهرابی کوشکی و میلاد جلیل زاد در روزنامه های جام جم و فرهیختگان پرداخته و در پایان به تشریح ارائه دیدگاه خود پرداخته است.

یکی از فیلم های آمریکایی که در جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۳ توجه داوران و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرد، فیلم سینمایی حافظه (Memory) اثر میشل فرانکو مکزیکی[۱] بود که جسیکا چستین[۲] (در نقش سیلویا) و پیتر سارسگارد[۳] (در نقش سائول) به عنوان بازیگران اصلی در آن به ایفای نقش پرداختند. پیتر سارسگارد به دلیل بازی خوب خود در نقش سائول موفق به کسب جایزه ولپی(بهترین بازیگر مرد) و میشل فرانکو نامزد دریافت جایزه شیره طلایی (بهترین فیلم) در جشنواره فیلم ونیز شدند.

طی اتفاقات اخیر منطقه غرب آسیا، اسرائیل یک حمله نظامی تجاوزکارانه علیه سفارت ایران در سوریه انجام داد. در پاسخ به حمله رژیم صهیونیستی به سفارت ایران که از لحاظ حقوق بین الملل جزئی از خاک ایران محسوب می‌شود، ایران نیز حمله پهپادی و موشکی گسترده‌ای در سرزمین‌های اشغالی صورت داد. در این زمینه برخی از افراد معتقد هستند که «جنگ سایه» که طی چندین دهه بین ایران و اسرائیل ایجاد شده بود، از بین رفت و حالتی آشکار پیدا کرد. اندیشکده‌های آمریکایی از جمله جینسا، کارنگی و… تحلیل‌هایی را حول محور جنبه‌های مختلف این مسائل ارائه داده‌اند که در ادامه به آن‌ها پرداخته شده است.

حمله رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق واکنش‌های بسیاری را از سوی جامعه بین‌الملل و فعالین حقوق بشردر پی داشت و باعث شد تا بسیاری از پژوهشگران و محققان به تحلیل این واقع بپردازند. شیوام ماهندراج فارغ التحصیل رشته خاورمیانه و تاریخ اسلام از دانشگاه کمبریج، و عضو انجمن تاریخ RHS[1]، طی یادداشتی در تارنمای کریدل به تحلیل پیامدهای این حمله با استفاده از تئوری ”قورباغه جوشان” پرداخته است. متن زیر ترجمه یادداشت این محقق در تارنمای کریدل[۲] است.

بیستم و هفتم دی ماه ۱۳۶۹ موشک‌های اسکاد رژیم بعث عراق به تل آویو و حیفا و برخی اراضی اشغالی اصابت کرد. این حمله در پاسخ به شروع حملات گسترده هوایی آمریکا و متحدین غربی و عربی بود؛ صدام در صدد بود با این حمله و پاسخ احتمالی اسرائیل، کشورهای عربی را از ائتلاف آمریکا خارج کند، همچنین ایران به عنوان مدافع فلسطین را با خود همراه کند تا از مخمصه “طوفان صحرا” نجات پیدا کند. پنج ما قبل یعنی یازده مرداد ۱۳۶۹ صدام به کویت حمله کرد و با اشغال کویت، یک بحران بین المللی ایجاد کرد که پیامد آن، جنگ خلیج فارس بود. حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در سوریه و وعده “انتقام پشیمان‌کننده” از رژیم صهیونیستی توسط ایران فرصتی ایجاد کرد تا به بازخوانی حمله موشکی صدام به اسرائیل و مقایسه آن با پاسخ ایران به این رژیم در شراط کنونی نظام بین الملل بپردازیم.

آنچه در این یادداشت مورد بحث قرار می‌گیرد مسئله عملیات طوفان الاقصی و شکست نظامی و اطلاعاتی رژیم جعلی اسرائیل است که مجهز به قوی‌ترین سلاح های نظام بین‌الملل است. فرض در این یادداشت بر این است آنچه که باعث بازدارندگی و ایجاد عملیات در خصوص دشمن می‌شود توان نظامی و بازدارندگی است، نیروهای مقاومت فلسطین امروز تبدیل به یک دشمن بالفعل برای رژیم اسرائیل شده‌اند که موجویت و بقای آن را مورد تهدید قرار می‌دهند؛ حماس و نیروهای مقاومت با استفاده از موشک‌ها و راکدهای خود نه تنها سرویس اطلاعاتی و نظامی رژیم اسرائیل را شکست دادند بلکه در مرحله‌ای بالاتر به غرب و متحدان آن ضربه زدند؛ طوفان الاقصی بار دیگر فلسطین را بر صدر مسائل جهان اسلام و ایضاً مسائل جهان بین‌الملل آورده است. امروز دیگر برهمه مردم جهان روشن شده اسرائیل رژیمی اشغالگر و ظالم است. این عملیات فارغ از تمام نتایجی که داشته و خواهد داشت باعث انزوای رژیم اسرائیل و به بن بست رسیدن آن شده است؛ امروز دیگر اسرائیل حتی برای متحدان اروپایی و آمریکایی خود هم ایجاد هزینه کرده و به تعبیری در اذهان عمومی در حالت نه مرگ و نه زندگی قرار دارد و همچنان در حال دست و پا زدن است تا حیثیت از دست رفته خود را ترمیم کند که این امر محال است و این تلاش‌ها بیشتر باعث غرق شدن آن می‌شود. عملیات طوفان الاقصی باعث شد نه تنها امنیت رژیم اسرائیل به خطر بیافتد بلکه کشورهای خودباخته‌ای که اکنون دل در گرو عادی‌سازی روابط و ایجاد ائتلاف‌های نظامی با این رژیم را هم داشته این رؤیا را برای همیشه فراموش کنند.

وقتی قدرت امپریالیسم (استکبار)، تمام روح‌های خسته را در قبضه تصمیمات خود گرفته و سال‌ها بر دوش بشر مدرن سوار شده است، باید به این نیز فکر می‌کرد که روزی همین پنجه‌های آغشته به خون ملت‌ها، گریبان خودش را نیز مجروح خواهد کرد. امروز طوفان الاقصی فقط آزادی قدس یا تکامل نهال جبهه مقاومت نیست و ابعاد پنهان دیگری نیز دارد که با اندکی درنگ، رد پایش را می‌توان در دل پراضطراب غرب مجروح دید. حالا این امپریالیسم همه جانبه که قصد داشت دهکده جهانی را با سردمداری خودش برپا کند به صورت همه جانبه دارد فرو می‌پاشد و ابزارهای مبارزاتی‌اش علیه ملت‌ها، اکنون ابزارهایی علیه نابودی خودش شده است. ابعاد شکست امپریالیسم می‌تواند شامل بعد رسانه‌ای، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و… باشد.

با افول قدرت آمریکا در منطقه غرب آسیا و به ‌موازات آن، قدرت گرفتن جریان‌های مقاومت اسلامی و غالب شدن بر توطئه‌های آمریکا در منطقه، این فرضیه به وجود آمد که نظم جدیدی در حال رخ دادن است. جنگ روسیه و اوکراین فرضیه نظم جدید جهانی بدون وجود ابرقدرت (آمریکا) را به‌گونه‌ای وارد فاز عملیاتی کرد، اما به نظر می‌رسد عملیات «طوفان الاقصی» که در تاریخ۷ اکتبر۲۰۲۳ با پیش‌دستی نیروهای مقاومت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی اتفاق افتاد، این فرضیه را باقوت بیشتری همراه کرد که این نظم جدید در خاورمیانه شروع خواهد شد.

دیپلماسی و نفوذ ایالات متحده در منطقه غرب آسیا از بدو شروع جنگ حماس علیه رژیم صهیونیستی، همانند گذشته تأثیرگذار واقع نشد. مقامات ایالات متحده تا به امروزه نتوانسته‌اند اکثر رهبران عرب را وادار نمایند که حماس را به دلیل حمله به اسرائیل محکوم کنند یا اظهاراتی در حمایت از پاسخ نظامی اسرائیل ارائه دهند. این جنگ نشان می‌دهد که نفوذ ایالات متحده در منطقه در حال کاهش است، جایی که منافع دولت‌ها اغلب با واشنگتن متفاوت است و روسیه و چین هر دو برای نفوذ در رقابت با آمریکا هستند. ازطرفی حمایت بی چون و چرای ایالات متحده از اسرائیل ممکن است یکی از بزرگترین موانع برای روابط بهتر باشد.

حسین امیرعبدااللهیان وزیر خارجه کشورمان در سفر دوره‌ای خود به کشورهای جبهه مقاومت خطاب به خبرنگاران در بیروت با اشاره به پاسخ مناسب جبهه مقاومت در ساعت صفر گفت: «امروز رهبران مقاومت منطقه از انسجام فوق العاده و عالی برخوردارند. همه سناریوها را طراحی کردند و آماده‌اند و دست همه روی ماشه شلیک است. در صورت تعلل جامعه جهانی و سازمان ملل و کنشگرانی که حامی جنگ‌افروزی رژیم صهیونیستی هستند، پاسخ در زمان مناسب و مورد نظر مقامت انجام خواهد شد. در گفت‌وگو با رهبران مقاومت دریافتم در زمان اتخاذ تصمیم برای پاسخ، پاسخی که داده خواهد شد تعیین کننده، پشیمان کننده و تغییردهنده نقشه کنونی سرزمین‌های اشغالی است.

عملیات بزرگ، منحصر به فرد و غافلگیرانه طوفان الاقصی که در پانزدهم مهر (۷ اکتبر) توسط مقاومت اسلامی فلسطین علیه صهیونیست‌ها انجام شد را می‌توان بزرگترین شکست تاریخی این رژیم دانست. شکستی که به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی از منظر نظامی و اطلاعاتی «غیر قابل ترمیم» است و البته نتایج و پیامدهای این عملیات در سایر حوزه‌ها نیز برای این رژیم بسیار سخت خواهد بود. اما نقاط منحصر به فرد و خاص نظامی- امنیتی این عملیات بزرگ چه بوده که باعث برجستگی و غیر قابل ترمیم بودن آن شده است؟

رژیم صهیونیستی طی عملیات منحصر به فرد طوفان الاقصی نه تنها ضربات نظامی ترمیم ناپذیری را متحمل شده است، بلکه با خروش مسلمانان جهان، حمایت کشورهای عربی برای میانجی‌گری را هم از دست داده و در تنهایی‌اش به پروپاگاندا و اخبار جعلی پناه آورده است.

بعد از آغاز عملیات بزرگ و غافلگیرانه طوفان الاقصی، مقامات کاخ سفید تا امروز چندین مرتبه اعلام کرده‌اند که هیچ سندی از دخالت ایران در درگیری‌های فعلی میان مقاومت فلسطین و رژیم صهیونیستی وجود ندارد. در این یادداشت تحلیلی به چرایی این موضوع پرداخته شده است.

برنامه زنده «گفتگوی سیاسی» رادیو گفت‌وگو با موضوع “تحلیل راهبردی طوفان الاقصی و شكست اطلاعاتی اسرائیل از مقاومت” با حضور دكتر حسن محمدمیرزائی كارشناس مسائل غرب آسیا و مدیر اندیشکده مطالعات جهان اسلام دانشگاه جامع امام حسین (ع) به روی آنتن رفت.

در پی حمله بزرگ و غافلگیرانه مقاومت اسلامی فلسطین به اراضی اشغالی و نفوذ به برخی شهرک‌های صهیونیستی طی چند روز گذشته که از آن به عنوان عملیات #طوفان_الاقصی یاد می‌شود، این موضوع به سرتیتر بلامنازع بسیاری از خبرگزاری‌ها، اندیشکده‌ها، نشریات و محافل علمی و سیاسی تبدیل شد.
عملیات بی نظیری که می‌تواند نقطه عطفی در تحولات منطقه غرب آسیا و دوران گذرا به نظم جدید جهانی باشد. از همین روز این مسئله به صورت جدی مورد توجه اندیشکده‌ها و نشریات معروف غربی چون: شورای آتلانتیک، اندیشکده سیناس، بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، نشریه پولیتیکو، نشریه آتلانتیک و … قرار گرفته است که در این گزارش رصدی به برخی از مهم‌ترین این مواضع اشاره می‌گردد.

بروکس، کارشناس نیویورک تایمز، در مورد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ نگرانی‌هایی را مطرح کرده

کتاب "آشنایی با ساختار و تحولات نظام سیاسی آمریکا" به قلم دکتر مهدی امینیان

مصاحبه تخصصی و علمی چند برابر ظرفیت رشته‌های مطالعات منطقه‌ای و مطالعات جهان (گرایش‌های آمریکای شمالی) در روزهای یکشنبه الی سه شنبه (۱۱ تا ۱۳ تیرماه) طبق جدول زمان بندی اعلام شده انجام می‌شود.