اوپنهایمر و تطهیر یک فعل غلط به سبک هالیوودی
یکی از فیلم هایی که در سال ۲۰۲۳ بسیار سر و صدا به پا کرد فیلم سینمایی اوپنهایمر به کارگردانی کریستوفر نولان و ایفای نقش بازیگرانی چون کیلین مورفی و مت دیمون بود. نولان پس از ساخت فیلم هایی چون تلقین، میان ستاره ای و چندگانه های بتمن اینبار با ساخت اوپنهایمر به سراغ بازسازی شخصیتی رفته بود که در تاریخ به نیکی از آن یاد نمی شد. تعلق گرفتن جوایز اسکار به این اثر سینمایی به وضوح نشان داد که این فیلم چقدر برای آمریکایی ها راهبردی است و بایستی با قوت و قدرت از آن حمایت کرد. اوپنهایمر چهره‌ای بدنام و منفور در تاریخ است، شخصیتی که دانش خود را در خدمت ماشین جنگی آمریکایی‌ها قرار داد و با ساخت بمب اتمی، بزرگ‌ترین قتل‌عام تاریخ را در عرض چند دقیقه رقم زد. چنین شخصیت بدنامی برای قرار گرفتن در فهرست چهره‌هایی که باید از آنان برچسب‌زدایی شود و به‌جای یک چهره سیاه‌رو به یک آمریکایی وطن‌پرست تبدیل شود، نیاز به جادوی سینما داشت و چه جادوگری چیره‌دست‌تر از کریستوفر نولان که می توانست به خوبی از عهده این امر برآید. نگارنده در این یاداشت سعی کرده است که به ارائه یک نمای کلی از مفاهیمی که در پشت پرده این فیلم است بپردازد؛ برای تحقق این امر در ابتدا به ارائه خلاصه یادداشت هایی از آرش شفاعی،دکتر راضیه مهرابی کوشکی و میلاد جلیل زاد در روزنامه های جام جم و فرهیختگان پرداخته شده است و در پایان نگارنده به تشریح ارائه دیدگاه خود پرداخته است.
سناریوی تهاجمی‌تر شدن حضور آمریکا در اوکراین: از شعار حمایت از دموکراسی تا نگرانی از آینده قطب‌بندی جهانی
با وجود پروپاگاندای دولت و تحلیل‌گران مطرح آمریکایی که دغدغه حمایت از دموکراسی را به‌عنوان رسالت این کشور و بهانه مداخله در منازعه شرق اروپا و تکرار گفتمان محدودسازی نفوذ بلوک شرق مطرح می‌کنند، دلایل واقع‌گرایانه‌تری می‌توان برای این مداخله متصور شد که ماهیت هرچه تهاجمی‌تر آن را تبیین می‌کنند. دو تحلیل که چنین سناریویی را تکمیل می‌کند، عبارت‌اند از: هراس آمریکا از انزوا در اروپا که از راه تقویت ناتو درصدد مقابله با آن است و «نبرد کریدورها» که بر اساس آن، آمریکا آینده قدرت و ثروت را این بار هم در رقابت با بلوک شرق و از راه فرسایشی نمودن منازعات کشورهای قرار گرفته در راه این کریدورها، دنبال می‌کند.
فعالیت‌های ایالات متحده در آسیای مرکزی
از اوایل قرن بیست و یک تاکنون، ایالات متحده آمریکا در سه حوزه عملیات نظامی، تعامل دیپلماتیک و کمک‌های توسعه‌ای در آسیای مرکزی فعال بوده است. پس از حملات ۱۱ سپتامبر، ایالات متحده، عملیات نظامی را در افغانستان آغاز کرد که در نهایت منجر به سرنگونی طالبان و ایجاد یک دولت جدید شد. در ادامه، ایالات متحده برای مبارزه با تروریسم و حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان، حضور نظامی خود را به مدت دو دهه در منطقه حفظ کرد. از نظر دیپلماتیک، ایالات متحده با دولت‌های آسیای مرکزی در مورد مسائلی مانند امنیت، دموکراسی، حقوق بشر و همکاری اقتصادی، تعامل داشته است. کمک‌های توسعه‌ای برای ارتقای ثبات، حکمرانی و رشد اقتصادی در منطقه ارائه شده است. ایالات متحده همچنین از پروژه‌های انرژی و توسعه زیرساخت‌ها برای تقویت ارتباط منطقه‌ای و کاهش وابستگی به روسیه و چین حمایت کرده است. به‌طورکلی، فعالیت‌های آمریکا در آسیای مرکزی، با هدف ارتقای ثبات، امنیت و توسعه اقتصادی و درعین‌حال پرداختن به چالش‌های ژئوپلیتیکی انجام شده است.
انقلاب اسلامی ایران و نظم پساآمریکایی
شکی نیست که نظم بین‌المللی در حال تغییر است. در این دوران گذار به‌احتمال زیاد، جهان با شرایط پیچیده‌ای روبه‌رو خواهد بود. در این راستا دکتر علی سروش؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع) طی مصاحبه‌ای که با مرکز مطالعات آمریکا داشت، به سؤالات متعددی پاسخ داد. وی همچنین با گذری بر سیر تاریخی افول آمریکا و این که جنگ اوکراین، علائم اصلی تغییر نظم جهانی است، تأکید داشت که باید بدانیم در این دوران گذار، انقلاب اسلامی ایران چه نقشی دارد و چه نقشی خواهد داشت و ما باید بتوانیم نقش خودمان را در این دوران گذار بفهمیم؛ چراکه این شرایط خیلی مهمی است و فرصت‌های متعددی برای ما دارد و ما نباید در این دوران، ظرفیت جهانی را از دست بدهیم.
جنگ اوکراین و نبرد تسلیحاتی
جنگ و منازعه، طبیعت سیاست در روابط دو کشورها است اما گاهی این منازعه تنها محدود به دو بازیگر درگیر نیست و می‌تواند ماهیت منطقه‌ای و جهانی به خود بگیرد. از زمان شروع تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ تا به امروز، شاهد هستیم که این جنگ تنها محدود به این دو کشور نبوده است و سایر بازیگران هم تلاش کرده‌اند تا توازن نظامی در میدان نبرد به نفع روسیه تغییر نکند.
سفر بایدن به عربستان: جبران شکست آمریکا پس از خروج از منطقه
ماه‌هاست که درباره اهمیت سفر بایدن به منطقه غرب آسیا مطالب بسیار زیادی نوشته شده است. چند روز پیش روز جو بایدن مقاله‌ای را در واشنگتن پست مبنی بر “چرا می‌خواهم به عربستان سعودی سفر کنم” منتشر کرد که نکات بسیار قابل توجهی را در برداشت که با توجه به شرایط داخلی آمریکا و وضعیت جدید نظم بین‌المللی به بررسی اهمیت این سفر و فرصت‌ها و چالش‌های آن برای جمهوری اسلامی ایران می‌پردازیم.
تراز مجازات روسیه با تعدیل هزینه ها و خطرهای مقابله به مثل
«استفان ورتیم» در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ تحلیلی با عنوان «ایالات‌متحده باید روسیه را مجازات کند، اما لازم است، محدودیت‌های قدرت را نیز به یاد داشته باشد » منتشر کرد. در واقع «ورتیم» معتقد است درسته که آمریکا بیش از سه دهه با قدرت‌های به‌مراتب، ضعیف‌تر از خود دست و پنجه نرم کرده است. اما باید به یاد داشته باشد که پیامدهای حمله روسیه به اوکراین، غیر قابل پیش‌بینی است و همچنین تقابل غیرنظامی ایالات‌متحده و روسیه، به‌مراتب خطرهای بزرگ‌تری از تجربه آمریکا (در جنگ‌های افغانستان، عراق، لیبی و…) برای امنیت و رفاه مردم ایالت متحده، ایجاد می‌کند.