اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

ایرانی­‌ها چگونه قورباغه را می‌جوشانند؟ آهسته و روشمند

حمله رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق واکنش‌های بسیاری را از سوی جامعه بین‌الملل و فعالین حقوق بشردر پی داشت و باعث شد تا بسیاری از پژوهشگران و محققان به تحلیل این واقع بپردازند. شیوام ماهندراج فارغ التحصیل رشته خاورمیانه و تاریخ اسلام از دانشگاه کمبریج، و عضو انجمن تاریخ RHS[1]، طی یادداشتی در تارنمای کریدل به تحلیل پیامدهای این حمله با استفاده از تئوری ”قورباغه جوشان” پرداخته است. متن زیر ترجمه یادداشت این محقق در تارنمای کریدل[۲] است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

از طوفان صحرا تا طوفان الاقصی

بیستم و هفتم دی ماه ۱۳۶۹ موشک‌های اسکاد رژیم بعث عراق به تل آویو و حیفا و برخی اراضی اشغالی اصابت کرد. این حمله در پاسخ به شروع حملات گسترده هوایی آمریکا و متحدین غربی و عربی بود؛ صدام در صدد بود با این حمله و پاسخ احتمالی اسرائیل، کشورهای عربی را از ائتلاف آمریکا خارج کند، همچنین ایران به عنوان مدافع فلسطین را با خود همراه کند تا از مخمصه “طوفان صحرا” نجات پیدا کند. پنج ما قبل یعنی یازده مرداد ۱۳۶۹ صدام به کویت حمله کرد و با اشغال کویت، یک بحران بین المللی ایجاد کرد که پیامد آن، جنگ خلیج فارس بود. حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در سوریه و وعده “انتقام پشیمان‌کننده” از رژیم صهیونیستی توسط ایران فرصتی ایجاد کرد تا به بازخوانی حمله موشکی صدام به اسرائیل و مقایسه آن با پاسخ ایران به این رژیم در شراط کنونی نظام بین الملل بپردازیم.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

طوفان الاقصی و افول قدرت هوشمند ایالات متحده آمریکا

با شروع عملیات طوفان الاقصی و ورود آمریکا به عنوان یکی از بازیگران مهم در این تحولات و حمایت‌های بی دریغ از رژیم صهیونیستی، چالش‌های زیادی را برای این کشور به وجود آورده است. این کشور از بازوی قدرت هوشمند خود بهره برد تا به نوعی بتواند به این منازعات پایان داده و صلح و ثبات را به منطقه بازگرداند، اما نه تنها موجب سیاه شدن چهره قدرت نرم آمریکا در عرصه بین المللی شد، بلکه طبق گزارش فارن پالیسی، پس از عملیات طوفان الاقصی، بیش از صد حمله به نیروهای آمریکایی در سراسر منطقه صورت گرفت که موجب تأثیر منفی بر قدرت سخت آمریکا شد؛ لذا در این یادداشت چگونگی افول قدرت هوشمند آمریکا در پی وقوع عملیات طوفان الاقصی مورد بررسی قرار گیرد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

سناریوی تهاجمی‌تر شدن حضور آمریکا در اوکراین: از شعار حمایت از دموکراسی تا نگرانی از آینده قطب‌بندی جهانی

با وجود پروپاگاندای دولت و تحلیل‌گران مطرح آمریکایی که دغدغه حمایت از دموکراسی را به‌عنوان رسالت این کشور و بهانه مداخله در منازعه شرق اروپا و تکرار گفتمان محدودسازی نفوذ بلوک شرق مطرح می‌کنند، دلایل واقع‌گرایانه‌تری می‌توان برای این مداخله متصور شد که ماهیت هرچه تهاجمی‌تر آن را تبیین می‌کنند. دو تحلیل که چنین سناریویی را تکمیل می‌کند، عبارت‌اند از: هراس آمریکا از انزوا در اروپا که از راه تقویت ناتو درصدد مقابله با آن است و «نبرد کریدورها» که بر اساس آن، آمریکا آینده قدرت و ثروت را این بار هم در رقابت با بلوک شرق و از راه فرسایشی نمودن منازعات کشورهای قرار گرفته در راه این کریدورها، دنبال می‌کند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

افزایش قدرت جبهه مقاومت و چالش خروج آمریکا از منطقه؛ سهل و ممتنع

دوران گذار از نظم کنونی بین‌الملل (پیچ تاریخی) را می‌توان به دو دوره قبل از عملیات طوفان الاقصی و پس از آن تقسیم کرد. در این که عملیات طوفان الاقصی فصل جدیدی را در تاریخ فلسطین و جبهه مقاومت رقم زد، تردیدی وجود ندارد. شرایط پس از این جنگ، دیگر شرایط قبل از این نبرد نخواهد بود و معادلات ویژه‌ای در منطقه شکل خواهد گرفت.

مطالعه بیشتر
اندیشکده اقتصاد
آرش سعیدی راد

بررسی روند دلارزدایی و ایجاد نهادهای موازیِ بانک جهانی

از جمله مسائلی که در دوران معاصر برای بسیاری از بازیگران جهانی به‌عنوان یک دغدغه اصلی درآمده است، چگونگی رویارویی با نقش دلار در اقتصاد بین‌المللی است. شایان توجه است که اقدامات یک‌سویه ایالات متحده، در استفاده ابزاری از دلار، با آغاز قرن ۲۱ میلادی، اشکال جدیدی را تجربه می‌کند؛ تا جایی که از نظر تعدادی از اندیشمندان حوزه اقتصاد سیاسی بین‌الملل، هدف اصلی و پنهان ایالات ‌متحده از راه‌اندازی جنگ‌هایی همچون افغانستان (۲۰۰۱) و عراق (۲۰۰۳)، مبارزه با تسلیحات هسته‌ای و تروریسم بین‌المللی نبود بلکه این جنگ‌ها بر اساس ایده حفظ هژمونی دلار آمریکا بر اقتصاد جهان، طراحی و راه‌اندازی شدند. نکته قابل‌توجهی که دراین‌بین وجود دارد، آن است که گرچه بررسی ترکیب ذخایر ارزهای خارجی نشان از آن دارد که حدود ۵۸٫۸% از ذخایر جهانی، به دلار ایالات‌ متحده اختصاص دارد ولی بااین‌حال باید توجه داشته باشیم که بنا به دلایلی همچون استفاده ابزاری ایالات ‌متحده از دلار به‌عنوان ابزار تحریم، تلاش کشورهای تجدیدنظرطلب در راستای متنوع سازی سبد ارزی خود، حرکت برخی کشورها در راستای تسویه با ارزهای ملی و خارج از چرخه دلار و همچنین افزایش میزان بدهی‌های ایالات ‌متحده، سلطه دلار در طول سال‌های گذشته، روند نزولی را تجربه کرده است. متأثر از شرایط پدیدار شده، در طول سال‌های گذشته، کشورهایی همچون فدراسیون روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی که از اعضای اصلی گروه بریکس هستند، درصدد برآمده‌اند تا طیف گسترده‌ای از ابتکارات را به‌منظور کاهش وابستگی خود به دلار، به منصه ظهور برسانند. تأسیس بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت و بانک توسعه جدید، از جمله اقداماتی هستند که به نوبه خود نه‌تنها توانستند سلطه جهانی دلار را تحت‌الشعاع خود قرار دهند بلکه به‌عنوان رقبایی قَدَر برای نهادهای غربی همچون بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول مطرح هستند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

آینده الگوهای رفتاری آمریکا در شرایط افول

هژمونی آمریکا در مسیر افول قرار گرفته است و نشانه‌های آن آشکار شده است. بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ م نشانه‌ای مالی بود که بسیاری از آن به عنوان یکی از دلایل افول هژمونی آمریکا نام می‌برند. از نظر سیاسی نیز دیگر کنشگران در برابر این کشور دست به راهبردهای خاصی زده‌اند و برتری آن را در حوزه‌های مختلف به چالش کشیده‌اند؛ برای مثال، ایران، روسیه و چین در برابر هژمونی آمریکا دست به موازنه‌گری نرم زده‌اند که البته گاهی به مرحله موازنه سخت نظامی محدود نیز رسیده است. در واقع به نظر می‌رسد که روسیه در اروپا، ایران در خاورمیانه و چین در شرق آسیا، در برابر هژمونی آمریکا قد علم کرده‌اند؛ یعنی نقاطی که پیش‌تر ایالات متحده آمریکا، در قالب نهادهایی همچون ناتو، سنتو و سیتو تلاش می‌کرد شوروی را مهار کند. بدیهی است آمریکا نیز تلاش خواهد کرد موقعیت هژمونیک خود را حفظ کند؛ در نتیجه سوال پژوهش این است که آمریکا از چه الگوهای رفتاری در شرایط افول، بهره خواهد گرفت؟

مطالعه بیشتر
اندیشکده سایبر
آرش سعیدی راد

اقتصاد سیاسی هوش مصنوعی در آمریکا: فرصت‌ها و چالش­‌ها

جهان ما اکنون در اوج انقلاب صنعتی سوم و مراحل اولیه انقلاب صنعتی چهارم قرار دارد. در میان تکنولوژی‌های انقلاب صنعتی چهارم، هوش مصنوعی یکی از شاخص‌ترین آنها است. هوش مصنوعی که شبیه‌سازی فرایندهای هوش انسانی توسط ماشین‌ها به‌ویژه سیستم‌های کامپیوتری است، در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگ‌ترین کانون‌های سرمایه‌گذاری – نوآوری ازیک‌طرف و هراس و تهدید از سوی دیگر است و آمریکا به‌عنوان یکی از پیش‌گامان هوش مصنوعی در جهان، مکان اصلی ظهور این فرصت‌ها و چالش‌ها بوده و خواهد بود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده اقتصاد
آرش سعیدی راد

بررسی استراتژی اقتصادی جمهوری‌خواهان برای انتخابات ۲۰۲۴ (با تأکید بر ترامپ)

برنامه‌های اقتصادی نامزدهای جمهوری‌خواه، یکی از مهم‌ترین موضوعات برای جلب نظر رأی‌دهندگان آمریکایی است. هرچند تورم آمریکا نسبت به سطوح بالای غیرعادی سال ۲۰۲۲ در حال کاهش است اما همچنان نرخ بالایی دارد. در بیشتر موارد، نامزدهای جمهوری‌خواه برای انتخابات ریاست‌جمهوری، به فراخوان‌های عمومی برای کاهش مالیات، هزینه‌ها و مقررات، پایبند بوده‌اند اما جزئیاتی مانند اینکه چه نوع مالیات‌هایی کاهش یابند یا اینکه کدام مقررات لغو شوند، همچنان دارای ابهام هستند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

آمریکا در حلقه بحران

در این دهه به‌ویژه از زمان شیوع کووید-۱۹ همه کنشگران کم و بیش با بحران روبرو شدند اما آنچه مهم است، جنس و عمق بحران است. با در نظر گرفتن این مسئله به نظر می‌رسد، ریشه بحران در آمریکا عمیق است؛ چراکه جنس بحران در آمریکا از نوع شخصیتی است و چنین بحرانی، اثرات متعددی بر آینده این کشور خواهد گذاشت؛ در واقع این بحران، مهم‌ترین پایه و اساس جامعه را متزلزل می‌کند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

نقش آمریکا بعد پیمان ابراهیم و ورود جدید آمریکا در منطقه

صلح آبراهام، نمونه یک الگوی دوستی و دشمنی است که بازیگران جهانی و منطقه‌ای در آن مشارکت دارند. پیام صلح آبراهام و عادی‌سازی روابط، پیامی فراتر از صلح توافق بود و صلح آبراهام، توافق‌نامه‌ای است که تاکنون با حمایت و میانجی‌گری آمریکا میان اسرائیل و کشورهای امارات، بحرین، مراکش و سودان به امضا رسیده اســت که رفته‌رفته، یک الگو شکل گرفت که با پاتک حماس به قلب و مغز رژیم صهیونیستی، معادلات دوستی و دشمنی برهم خورد و معیار جدیدی رقم زد که در آینده، نامعلوم خواهد شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده اقتصاد
آرش سعیدی راد

چشم‌انداز اقتصادی گره‌گشایی در روابط ایران و عربستان برای آمریکا

سیاست خارجی واشنگتن در خلیج‌فارس به دلیل منافع اقتصادی و سیاسی، بر دوستی با عربستان سعودی استوار است؛ بااین‌حال، به‌تازگی این وضعیت ۳۵ساله به دلیل نظم سیاسی جدید، در حال تغییر بوده است. از یک سو تنش‌زدایی هسته‌ای آمریکا و ایران زیر سؤال رفته است و از سوی دیگر، عادی‌سازی روابط ایران و عربستان سعودی پس از توافق مارس ۲۰۲۳ با میانجی‌گری چین در کانون توجه قرار گرفته است. هیچ رابطه دوجانبه‌ای در خاورمیانه برای آینده منطقه و منافع آمریکا، بیشتر از روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار نیست. هدف این نوشته، پاسخگویی به این پرسش است که عادی‌سازی روابط ایران و عربستان چه چشم‌انداز اقتصادی برای آمریکا دارد؟

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

فعالیت‌های ایالات متحده در آسیای مرکزی

از اوایل قرن بیست و یک تاکنون، ایالات متحده آمریکا در سه حوزه عملیات نظامی، تعامل دیپلماتیک و کمک‌های توسعه‎ای در آسیای مرکزی فعال بوده است. پس از حملات ۱۱ سپتامبر، ایالات متحده، عملیات نظامی را در افغانستان آغاز کرد که در نهایت منجر به سرنگونی طالبان و ایجاد یک دولت جدید شد. در ادامه، ایالات متحده برای مبارزه با تروریسم و حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان، حضور نظامی خود را به مدت دو دهه در منطقه حفظ کرد. از نظر دیپلماتیک، ایالات متحده با دولت‌های آسیای مرکزی در مورد مسائلی مانند امنیت، دموکراسی، حقوق بشر و همکاری اقتصادی، تعامل داشته است. کمک‌های توسعه‌ای برای ارتقای ثبات، حکمرانی و رشد اقتصادی در منطقه ارائه شده است. ایالات متحده همچنین از پروژه‌های انرژی و توسعه زیرساخت‌ها برای تقویت ارتباط منطقه‌ای و کاهش وابستگی به روسیه و چین حمایت کرده است. به‌طورکلی، فعالیت‌های آمریکا در آسیای مرکزی، با هدف ارتقای ثبات، امنیت و توسعه اقتصادی و درعین‌حال پرداختن به چالش‌های ژئوپلیتیکی انجام شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نگاهی به جنبش میلیشا در ایالات متحده

میلیشیا یا میهن‌پرستان همواره به‌عنوان گروهی مقتدر و صاحب‌نفوذ در مقاطع مختلف، نقش مهمی در ساختار قدرت داخلی ایالات متحده و ایالت‌ها ایفا کرده‌اند و همواره تیتر اول مطبوعات و رسانه‌های این کشور بوده‌اند. باوجوداینکه در مقاطعی از تاریخ، کوکلاس کلان‌ها، بحث‌های ضد سیاهان و ضدفمنیستی همواره خبرساز بوده است. این جریان تاریخی در امتداد خود تا به امروز حتی بر انتخابات ۲۰۱۶ و پیروزی دونالد ترامپ تأثیر گذاشته است. بررسی‌های تاریخی و تحولات نشان می‌دهد میلیشیا و میهن‌پرستان همواره دیدگاهی مصمم برای تغییر سیاست‌های کشور داشته و دارند که عمده این دیدگاه، در مخالفت با دولت فدرال و جهانی شدن است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

اسرائیل عامل اصلی ترور رئیس‌جمهور آمریکا!

در سال ۱۹۶۱ میلادی، سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) جان اف کندی، سی و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا را از برنامه‌های هسته‌ای اسرائیل در آزمایشگاه دیمونا برای دست‌یابی به بمب‌های هسته‌ای آگاه کرد و این امر باعث شد که او با دیوید بن گوریون که هم نخست وزیر و هم وزیر دفاع اسرائیل بود، درگیر شود و این درگیری در ماه مه سال ۱۹۶۳ میلادی مصادف با اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۲ به اوج خود رسید؛ جایی که سران آمریکا و رژیم صهیونیستی در ارتباط با موضوع تسلیحات هسته‌ای اسرائیل، نامه‌های متعددی در میان خود رد و بدل کردند؛ طوری که تعداد این نامه‌ها آنقدر زیاد شد که در سایت دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا در بخش اسناد ملی ایالات متحده به «نبرد نامه‌ها» معروف گردید.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بحران اسلحه در ایالات متحده آمریکا

بحران خشونت با اسلحه در جامعه آمریکا به‌عنوان یک معضل مبرم و چندوجهی با پیامدهای عمیق اجتماعی، سیاسی و سلامت عمومی ظاهر شده است. ایالات متحده با فراوانی سرسام‌آور حوادث مرتبط با سلاح گرم، دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ از تیراندازی دسته‌جمعی گرفته تا قتل و خودکشی و بر تلاقی این رویدادها بر تأثیر گسترده خشونت با سلاح گرم تأکید کرده است. بر اساس شیوع تیراندازی‌های دسته‌جمعی، تلفات عمیق خشونت با اسلحه در جامعه آمریکا را بیشتر نشان می‌دهد. این رویدادهای غم‌انگیز، اندوه‌های گسترده‌ای را برانگیخته است و زخم‌های پاک‌نشدنی در جوامع آسیب‌دیده بر جای گذاشته است. آن‌ها همچنین بحث‌ها و بررسی‌های عمومی شدیدی را برانگیخته‌اند و فوریت یافتن راه‌حل‌های مبتنی بر شواهد برای کاهش رویدادهای آینده را تشدید کرده‌اند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

دیپلماسی فرهنگی آمریکا بعد از جنگ سرد

اتفاقات مهم در عرصه بین‌المللی همیشه موجب ایجاد ساختارهای متفاوتی در نظم بین‌الملل شده است. جنگ سرد، یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی است که بعد از جنگ جهانی دوم، تحولات عمیقی را در ساختار و نظام بین‌المللی داشته است. یکی از تأثیرات جنگ سرد، تغییر جایگاه کنشگران دولتی و تقویت هژمونی آمریکا بوده است. در مقابل، از دیگر تغییرات این رخداد بسیار مهم، تغییر در برخی روش‌ها و رویکردهای سیاسی کشورها به‌ویژه سرعت بخشیدن به افزایش قدرت آمریکا بود. یکی از بارزترین تحولات سیاسی را می‌توان در حوزه سیاست خارجی و افزایش جایگاه دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی آمریکا دانست. در توسعه و پیشبرد یک استراتژی جامع برای دیپلماسی فرهنگی، نویسندگان مختلفی دو نیروی محرکه را نام برده‌اند؛ اولین نیروی محرکه «جنگ» و نیروی محرکه دوم، «بازیگران خصوصی»، (برای مثال در آمریکا انجمن کتابخانه‌های آمریکا [ALA]، موزه هنر مدرن، سینما و تلویزیون و..) است. برای مثال در آمریکا ماشین‌های تبلیغاتی دولتی در طول جنگ جهانی اول، جنگ جهانی دوم و جنگ سرد، به وزارت امور خارجه اجازه دادند تا آژانس‌هایی مانند آژانس اطلاعات ایالات متحده (USIA) و شبکه رادیویی صدای آمریکا (VOA) و… را برای جمع‌آوری و انتشار اطلاعات سیاسی و تقویت قدرت فرهنگی آمریکا ایجاد کنند. علاوه بر نقش دولت، بر نقش بازیگران خصوصی در تلاش‌های جنگ و با مشورت وزارت امور خارجه برای توسعه نمایشگاه‌های هنری، کنسرت‌ها و نمایش‌های تئاتر، به‌عنوان پاسخی به لفاظی‌های ضدآمریکایی از آلمان نازی تا دولت روسیه و سایر رقبا تأکید می‌کنند. هرگز پیش از آن زمان، دولت آمریکا به این ‌اندازه، قدرت فکری، مالی و اقتصادی برای تلاش برای برقراری ارتباط فرهنگی با مردم دیگر، سرمایه‌گذاری نکرده است. بنا بر تأثیراتی که جنگ سرد بر سیاست خارجی آمریکا و دیپلماسی فرهنگی آن داشته است، در این نوشتار مروری بر مهم‌ترین رویکردهای دیپلماسی فرهنگی آمریکا در بعد از جنگ سرد تاکنون خواهیم داشت.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

انقلاب اسلامی ایران و نظم پساآمریکایی

شکی نیست که نظم بین‌المللی در حال تغییر است. در این دوران گذار به‌احتمال زیاد، جهان با شرایط پیچیده‌ای روبه‌رو خواهد بود. در این راستا دکتر علی سروش؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع) طی مصاحبه‌ای که با مرکز مطالعات آمریکا داشت، به سؤالات متعددی پاسخ داد. وی همچنین با گذری بر سیر تاریخی افول آمریکا و این که جنگ اوکراین، علائم اصلی تغییر نظم جهانی است، تأکید داشت که باید بدانیم در این دوران گذار، انقلاب اسلامی ایران چه نقشی دارد و چه نقشی خواهد داشت و ما باید بتوانیم نقش خودمان را در این دوران گذار بفهمیم؛ چراکه این شرایط خیلی مهمی است و فرصت‌های متعددی برای ما دارد و ما نباید در این دوران، ظرفیت جهانی را از دست بدهیم.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

حماس؛ آشکار شدن ناتوانی رژیم صهیونیستی

نشریه فارن افرز در تاریخ ۵ دسامبر ۲۰۲۳ یادداشتی با عنوان غزه و آینده جنگ اطلاعاتی منتشر کرده است. این نشریه که چاپ شورای روابط خارجی در آمریکا است، توسط بسیاری، جزء معتبرترین نشریه‌ها در زمینه سیاست‌ها و روابط خارجی ایالات متحده آمریکا به شمار می‌آید. در این یادداشت، به بررسی تأثیراتی که طوفان الاقصی علیه رژیم صهیونیستی و روابط آن با کشورهای عربی و تفکر دور از دسترسی که آیا نابودی کامل حماس ممکن است و آیا اصلاً کشورهای عربی که حتی مخالف وجود حماس هستند، از این تفکر پیروی می‌کنند یا نه، می‌پردازد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

نقش جامعه نخبگانی جهان اسلام، در زوال قدرت پوشالی رژیم صهیونیستی

نخبگان به‌عنوان موتور پیشران جامعه، از نقش قابل توجهی در جریان‌سازی و به حرکت در آوردن توده‌های مردمی برخوردار هستند. امروزه باتوجه‌به شبکه‌سازی جریان باطل در پیشبرد اهداف خود، نقش‌آفرینی شبکه‌ای جریان حق، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که دراین‌بین، باتوجه‌به هجمه جریان باطل به سردمداری رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا علیه اسلام، راه‌اندازی و تقویت شبکه نخبگانی جهان اسلام، از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این چندماهه اخیر پس از عملیات غرورآفرین طوفان الاقصی که یک حرکت روبه‌جلو و پیش‌دستانه از جریان حق علیه رژیم باطل و جعلی صهیونیستی بود، جنایات این رژیم به اوج خودش رسیده است؛ بنابراین ضروری است باتوجه‌به بیداری فراگیری که نسبت به جنایات و ماهیت جعلی این رژیم در سرتاسر جهان ایجاد شده است، فرصت را غنیمت شمرد و با نقش‌آفرینی شبکه نخبگانی جهان اسلام در سه‌لایه بینشی، گرایشی و رفتاری، در قالب پاسخ به شبهات، راه‌اندازی کمپین با استفاده از زبان هنر و ایجاد نهادهای مشترک منطقه‌ای، زمینه نابودی و زوال هرچه سریع‌تر این رژیم را فراهم نمود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

بررسی عوامل تأثیرگذار در افول اسرائیل

در هزاره سوم، شاهد گسترش و تقویت گروه‌ها و نیروهای استقلال‌طلب بوده‌ایم و حتی کشورهای ضد هژمونیک، این گفتمان را تقویت نموده‌اند. دراین‌رابطه، در دو دهه گذشته، فلسطینی‌ها به‌منظور بازپس‌گیری سرزمین‌های خود از رژیم اسرائیل، به تقویت خود اقدام کرده‌اند و کشورهای مستقل جهان نیز با اقدامات و موضع‌گیری خود، به تحرکات آنها سرعت بخشیده‌اند. بااین‌وجود، رژیم اسرائیل نیز تحت رهبری نتانیاهو، دچار چالش‌های سیاست‌گذاری بی‌شماری شده است که به عوامل داخلی و خارجی مانند نبود حکمرانی مطلوب، نیرومندتر شدن فلسطین در سرزمین اشغالی، وابستگی اسرائیل به کشور رو به افول آمریکا، تشتت و اختلاف داخلی، مربوط می‌شود که زمینه افول اسرائیل را فراهم کرده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

«طوفان الاقصی»؛ طوفانی برای پایان «کابینه نتانیاهو» و «حزب لیکود»

فلسطین، مسئله اول جهان اسلام و حتی مسئله اول جهان انسان‌ها، این روزها در حال عوض کردن صفحه‌های تاریخ و رقم زدن وقایعی شگفت است؛ وقایعی عظیم که نه فقط برگ جدیدی در تاریخ مقاومت و مبارزه مجاهدین فلسطینی است که شاید بتوان ادعا کرد، صفحه پایانی یک فصل برای گشودن فصلی جدید است؛ فصلی که رهبر انقلاب اسلامی از آن با تعبیر نظم نوین جهانی یاد می‌کنند اما دلایل اهمیت عملیات طوفان الاقصی به این اندازه چه می‌تواند باشد؟

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

سیاست خارجی ایالات متحده در قبال امنیت رژیم صهیونیستی

درگیری‌های اخیر میان فلسطین و رژیم صهیونیستی، توجهات همه دنیا را به این منطقه از جهان جلب کرد. ایالات متحده به‌عنوان بزرگ‌ترین حامی اسرائیل، طی این بازه زمانی، دچار چالش‌های متعددی هم در بعد داخلی و هم در سیاست خارجی خود شد و در بعد خارجی، راه‌حل دو دولتی را به‌عنوان تنها راه‌حل بحران میان طرفین مطرح کرد. این نوشتار در پی بررسی سیاست این کشور در قبال امنیت اسرائیل از طریق مقایسه مؤلفه‌های سیاست دونالد ترامپ و جو بایدن و همچنین بحران‌های اخیر در دولت بایدن بر سر مناقشه اخیر است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بررسی نقش‌آفرینی کرانه باختری  در عملیات طوفان الاقصی

یکی از مصادیق اوج‌گیری بحران در سرزمین‌های اشغالی، گسترده شدن جبهه مقاومت از غزه تا کرانه باختری است. کرانه باختری در سال‌های اخیر شاهد مقاومت مسلحانه جوانان و رزمندگان فلسطینی در مقابل اشغالگران بوده است و رژیم صهیونیستی تلاش کرده است تا نبردهای غزه را از کرانه باختری جدا کند. گروه‌های جدید مقاومت در کرانه باختری از بُعد سیاسی مفهوم تشکیل دو دولت را به طور کلی فراموش کرده‌اند و به‌دنبال آزاد‌سازی فلسطین هستند. پس از عملیات طوفان الاقصی در ۷ اکتیر ۲۰۲۳ گروه‌های مقاومت در جنین، رام‌الله و نابلس، علیه جنایات رژیم صهیونیستی وارد عمل شدند اما تشکیلات خودگردان به رهبری محمود عباس بر اساس راهبرد صلح (سازش) تنها به موضع‌گیری سیاسی در محکومیت و ضرورت توقف فوری تجاوزات رژیم اشغالگر علیه ملت فلسطین در غزه و کرانه باختری و جنایت کشتار جمعی فلسطینیان، واردات کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه و توقف تجاوزات ارتش رژیم صهیونیستی تأکید داشت. پرسش مطرح این است که چرا تشکیلات خودگردان در کرانه باختری تنها در سطح سیاسی در جنگ غزه علیه اسرائیل به دنبال نقش‌آفرینی است؟ این یادادشت تلاش می‌کند ضمن بررسی اهمیت ژئوپولتیک کرانه باختری در مقابله با رژیم صهیونیستی، دلایل نقش‌آفرینی صرف سیاسی تشکیلات خودگردان در عملیات طوفان الاقصی و ظهور گروه مقاومت مسلحانه را مورد بررسی قرار دهد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس، منافع خود را در تداوم جنگ غزه می‌بینند یا در آتش‌بس؟

پس از وقوع دور جدید تنش‌ها میان اسرائیل و فلسطین، کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس نیز مانند دیگر بازیگران منطقه و جهان، به موضع‌گیری و انجام اقداماتی متناسب با وضعیت ایجاد شده پرداختند. مسئله برای این کشورها، تا حدودی از پیچیدگی بیشتری برخوردار است؛ ملاحظات موجود برای کشورهای یاد شده، به دلیل مسئولیت دینی و قومی برای حمایت از ملت عرب و مسلمان فلسطین از یک سو و بازتعریف منافع عمل‌گرایانه که عادی‌سازی مناسبات دیپلماتیک با اسرائیل را ایجاب می‌کرد، از سوی دیگر، دوراهی مخاطره‌آمیزی برای این کشورها ایجاد کرده است. بااین‌حال پس از گذشت مدتی از منازعه، اقدامات بشردوستانه و تلاش برای پایان بخشیدن به جنگ، نقطه اشتراک شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و راه‌حلی منطقی برای عبور از دوراهی یاد شده، در نظر قرار گرفت. کشورهای عربستان، بحرین و امارات، با تأکید بر مسائل بشردوستانه، به‌جای مسائل سیاسی، در حال مدیریت محافظه‌کارانه وضعیت موجود هستند. در سوی دیگر اما عمان، کویت و قطر با آزادی عمل بیشتری، به حمایت از مردم غزه و محکوم کردن تمام اقدامات اسرائیل می‌پردازند. نوشتار حاضر به منافع کشورها در ارتباط با تداوم یا پایان جنگ فلسطین می‌پردازد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

سناریوهای آینده عملیات طوفان الاقصی

عملیات طوفان الاقصی که در ۱۵ مهرماه ۱۴۰۲ (۷ اکتبر ۲۰۲۳) توسط رزمندگان حماس علیه مواضع رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی انجام شد، به لحاظ ماهیت و شیوه‌های اجرای عملیات، نتایج، دستاوردها و پیامدها، در طول تاریخ مقاومت ضدصهیونیستی مردم فلسطین بی‌سابقه بوده است. واکنش رژیم صهیونیستی به عملیات طوفان الاقصی نیز در نوع خود بی‌سابقه بوده است؛ واکنشی که با حمایت همه‌جانبه دولت‌های غربی و انفعال بیشتر دولت‌های عربی و اسلامی همراه بوده است؛ براین‌اساس می‌توان گفت: تاریخ مقاومت ضدصهیونیستی به دو مقطع قبل و بعد از عملیات طوفان الاقصی تقسیم شده است و فلسطین و منطقه غرب آسیا تحت‌تأثیر این عملیات، در ماه‌ها و سال‌های پیش رو، آبستن حوادث مهمی خواهد بود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

آیا غزه به صلحی پایدار دست خواهد یافت؟

جنگ و درگیری علاوه بر اینکه دارای تبعات مستقیم سلامت شامل تلفات، زخمی‌ها و ناتوانی‌ها است، پیامدهای غیرمستقیمی نیز دارد که غالباً به‌اندازه پیامدهای مستقیم و یا خسارت‌بارتر از آن‌ها هستند. آسیب‌هایی که طی جنگ به افراد وارد می‌شود چه جسمی و چه روانی، اغلب اثرات بلندمدتی دارند و به‌آسانی التیام نمی‌یابند. از سوی دیگر، جنگ‌ها به زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، سلامت، آموزش، اشتغال و… صدماتی وارد می‌کنند که به‌سختی جبران‌پذیر هستند. همچنین درگیری‌های بین‌کشوری، موجب از بین رفتن محیط‌زیست و ایجاد آلودگی‌هایی می‌شود که تهدیدکننده بشریت هستند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

آخرین تحولات غزه و چشم‌انداز پیش‌رو

جنگ غزه را بایستی در سطح گذار در نظم بین‌الملل در نظر گرفت و نمی‌توان تنها آن را در حد منطقه‌ای ببینیم. از همان ابتدا در عملیات طوفان الاقصی پیروزی نهفته بود و معادلات منطقه و جهان را به ضرر رژیم و متحدانش برگرداند. در این وضعیت، فرصت مناسبی برای جمهوری اسلامی ایران و قدرت‌های دیگر پدید آمد تا با وجود چالش‌های موجود، به قدرت‌افزایی بپردازند اما اگر از فضاهای موجود استفاده نشود، بار دیگر در آینده، شاهد احیای رژیم و غرب خواهیم بود؛ در این زمینه، نشستی با عنوان آخرین تحولات غزه و چشم‌انداز پیش‌رو با حضور دکتر حسین آجورلو (مدیرگروه مطالعات غرب آسیای مؤسسه بین‌المللی ابرار معاصر) و دکتر ابوالفضل بازرگان (تحلیلگر مسائل بین‌الملل و استاد مدعو مرکز مطالعات آمریکا) با دبیری دکتر حسن محمد میرزائی (مدیر اندیشکده مطالعات جهان اسلام) در پژوهشکده شهید صدر برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تأثیر طوفان الاقصی بر چگونگی نقش‌آفرینی آمریکا در جنگ اوکراین و بحران تایوان

امروزه در پی حمله روسیه به اوکراین، موضع‌گیری چینی‌ها نسبت به تایوان و حملات مقاومت به رژیم، این مسئله نمایان می‌شود که قدرت بازدارندگی ارتش آمریکا، آن چیزی نیست که پیش‌تر تصور می‌شد. از طرفی پس از طوفان الاقصی، واشنگتن دررابطه‌با بحران تایوان، در پی آن است که محتاطانه عمل کند تا تمایل خود به حمایت از تایوان و تعهدش به «چین واحد» را متعادل سازد. در جبهه جنگ روسیه با اوکراین نیز بایدن تلاش می‌کند که بودجه مورد نیاز برای هر دو جنگ اوکراین و اسرائیل را تأمین کند اما در طولانی‌مدت، تأمین منابع و هزینه‌های تسلیحاتی هر دو جنگ و همراه ساختن متحدین خارجی و داخلی، با وجود فشار افکار عمومی آمریکایی‌ها در آستانه شروع انتخابات دشوار خواهد بود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

آینده تل‌آویو به دنبال خروج شرکت‌­های دانش‌بنیان و چندملیتی پس از طوفان الاقصی

آنچه ساکنین اراضی اشغالی در صبحگاه هفتم اکتبر ۲۰۲۳ تجربه کردند، در واقع زمین لرزه‌ای ویرانگر بود که آنها را در همه جوانب به نقطه‌ای بی‌بازگشت رساند. در روزهای سپری شده، نگاه‌های جهانیان بیش از هرچیز به تحولات نظامی و سیاسی اراضی اشغالی معطوف است؛ با این حال نه‌تنها صهیویست‌ها، بلکه غول‌های اقتصادی جهان که اراضی اشغالی را به‌عنوان یکی از امن‌ترین مناطق سرمایه‌گذاری و شاید به‌عنوان امن‌ترین نقطه در تمامی جهان در نظر گرفته بودند، از همان روزهای آغازین، به‌شدت درباره آینده مبهم پیش‌رو نگران بودند و اقدامات پیش دستانه‌ای را انجام داده‌اند. در این بین، توانایی تأمین امنیت سایبری که صهیونیست‌ها همواره سعی داشتند از آن به‌عنوان یکی از ارکان تزلزل ناپذیر تأمین امنیت خود یاد کنند هم به‌شدت زیر سؤال رفته است و شرکت‌های بزرگ از آن غافل نمانده‌اند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

وضعیت‌سنجی میزان تمایل مردم آمریکا در حمایت مالی از رژیم صهیونیستی

ساختار حزبی در رژیم سیاسی آمریکا، با تمام پیچیدگی‌ها و زوایای پنهانی که دارد، نیازمند بررسی و تحلیل دقیق‌تری از سوی کارشناسان است. ساختاری که در آن «نظام سرمایه‌داری» و «سرمایه‌داران»، حرف اول را می‌زنند و «دیپلمات‌ها» عملاً در خدمت این نظام هستند. گرچه «تِرَک۲ها» و رایزنان سیاسی و فرهنگی، آن‌قدر باهوش و باتجربه هستند که بتوانند در رقابت جذب سرمایه، خود و حزب متبوعشان را تأمین کنند اما در نهایت، همه این افراد باید برای یک اندیشه و تفکر خدمت کنند؛ حاکمیت صهیونیسم.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

جنگ غزه؛ عقب‌گرد دیپلماسی رژیم صهیونیستی

درحالی‌که رسانه‌های حامی رژیم تا مقامات ارشد کشورهای غربی (آلمان، فرانسه، انگلیس و آمریکا) تلاش می‌کنند تا جای حق و باطل را عوض کنند و نسل‌کشی در غزه را توجیه نمایند اما تحلیلگران مسائل سیاسی بر این باورند که نسل‌کشی رژیم در غزه نه‌تنها قابل توجیه نیست بلکه زمینه‌ساز عقب‌گرد دیپلماسی و کاهش مشروعیت رژیم در جهان خواهد شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

تأثیر جنگ غزه بر سیاست داخلی آمریکا

جنگ غزه و جنایات اسرائیل، افکار عمومی آمریکا را متأثر و موضع حامیان رژیم صهیونیستی را تضعیف نموده است. روندی که می‌تواند پیامدهایی برای کمپین تبلیغاتی بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده داشته باشد و شکاف‌های درون حزب دموکرات را عمیق‌تر کند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

از تلاش برای عادی‌سازی روابط تا سقوط در سیاه‌چاله تنهایی

رژیم صهیونیستی طی عملیات منحصربه‌فرد طوفان الاقصی نه‌تنها ضربات نظامی ترمیم‌ناپذیری را متحمل شده است بلکه با خروش مسلمانان جهان، حمایت کشورهای عربی برای میانجی‌گری را هم از دست داده است و در تنهایی‌اش، به پروپاگاندا و اخبار جعلی پناه آورده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

بررسی روند تحولات اخیر و آینده پیش‌روی جنگ غزه

در شرایطی که پس از گذشت هفته‌ها، وضعیت جنگ غزه، به مراحل پیچیده‌تری وارد شده است، انتظار می‌رود که با گسترده شدن تدریجی جبهه‌های مقاومت، رژیم صهیونیستی، بیشتر در باتلاق خودساخته فرو رود و از درون دچار فروپاشی شود. از طرفی آمریکا به دلیل فشار رسانه‌ای ضد اسرائیلی گسترده در ابعاد جهانی، توانایی اداره وضعیت را ندارد. در این زمینه، نشستی توسط اندیشکده مطالعات جهان اسلام، با عنوان بررسی روند تحولات اخیر و آینده پیش‌روی جنگ غزه، با حضور دکتر محمدباقر خرمشاد (استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی)، دکتر محسن اسلامی (دانشیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت‌مدرس) و دکتر کیومرث یزدان پناه (دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران)، با دبیری دکتر محمدرضا محمدی (کارشناس مسائل غرب آسیا)، در پژوهشکده شهید صدر (ره) برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

استراتژی کلان و سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا در بحران غزه

با آغاز بحران غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، بررسی رویکرد و نقش ایالات متحده در چارچوب استراتژی کلان این کشور ضروری است؛ به عبارتی نگاه به سیاست خارجی آمریکا در چارچوب استراتژی توازن فراساحلی، امکان پاسخ به بسیاری از سوالات در رابطه با سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا را فراهم خواهد کرد. «حضور به موقع و مدیریت شده در زمان تهدید ارزش‌های حیاتی»، به عنوان اصل استراتژی توازن فراساحلی، مورد توجه این کشور است اما آیا ارتباطی میان استراتژی کلان آمریکا به صورت کلی و سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا و بحران غزه وجود دارد؟ معتقد هستم معاونت ایالات متحده آمریکا، در جنگ اخیر، در پیوند مستقیم با استراتژی کلان آن بوده است و سیاست مدیریت تنش برای بازگذاشتن دست اسرائیل در غزه، در تکه‌های پازلی هستند که در مجموع، سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا را نشان می‌دهد. در این چارچوب، معاونت و دخالت مستقیم گسترده ایالات متحده در بحران غزه را در دو محور می‌توان بررسی کرد؛ اول در ارتباط مستقیم با شریک و متحد راهبردی خود و دوم در ارتباط با منافع ایالات متحده آمریکا در منطقه. به عبارتی، تهدید متحد و شریک راهبردی، مدیریت منابع انرژی منطقه و جلوگیری از گسترش تنش که به صورت مستقیم بر انتخابات ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۴ تأثیر خواهد گذاشت، تلاش برای عدم موفقیت استراتژی هزار خنجر نیروهای مقاومت، تلاش برای نمایش حمایت از شرکا، از جمله کشورهای عرب که در فضای عادی‌سازی روابط با اسرائیل عمل کرده‌اند، جلوگیری از قدرت مانور جمهوری اسلامی ایران و نیروهای نیابتی آن و در نهایت، مدیریت افکار عمومی در طول جنگ، مهم‌ترین دلایل حضور مسقیم آمریکا برای معاونت در جنگ و حمایت مستقیم از شریک راهبردی خود است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

دوران پسا طوفان‌الاقصی؛ تسریع در فروپاشی اجتماعی اسرائیل

شرایط کنونی رژیم اسرائیل در دوران پسا طوفان‌الاقصی به چند دلیل اساسی، از جمله بحران امنیتی – نظامی ناشی از حملات نیروهای حماس، حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن و تهدیدهای مرتبط با آن که منجر به آواره شدن صدها هزار نفر از شهرک‌نشینان رژیم صهیونیستی شده است، شکاف اجتماعی و درگیری ناشی از بحران بی‌اعتباری دولت نتانیاهو، مسئله مهاجرت معکوس به‌عنوان یک تهدید حیاتی، معضلات شدید اقتصادی، بحران مشروعیت در عرصه بین‌الملل و چند پارامتر دیگر، شاهد نشانه‌های احتمالی سقوط رژیم در آینده‌ای نه‌چندان دور بوده است و وقوع فروپاشی اجتماعی آن را بیش‌ازپیش، پیش‌بینی‌پذیر کرده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

لامیس جدید؛ تحلیلگر مسائل سیاسی مطرح نمود: تا زمانی که اشغال ادامه دارد، مقاومت ادامه خواهد داشت.

طوفان الاقصی و جنگ جدید غزه، نگاه‌ها و تحلیل‌های گوناگونی را در اقصی‌نقاط جهان شکل داده و نگاه ویژه تحلیلگران مختلف را به سمت خود معطوف کرده است. لامیس جدید؛ تحلیلگر مسائل سیاسی که یک عرب‌تبار ساکن ژنو است، در گفتگو با دوماهنامه آمریکاشناسی، بر این باور بود که ماهیت جنایت‌کار اسرائیل در جنگ غزه آشکار شده است و تحولات اخیر منطقه پس از عملیات طوفان الاقصی، زمینه‌ساز اتحاد میان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

بررسی موضع‌گیری جمهوری اسلامی ایران و رهبری آن در قبال طوفان الاقصی

روز شنبه، ۱۵ مهرماه (۷ اکتبر ۲۰۲۳)، بیش از ۳۰۰۰ موشک از نوار غزه به سمت سرزمین‌های اشغالی پرتاب شد و همزمان بیش از ۱۰۰۰ مبارز فلسطینی از مرز غزه به شهرک‌های اسرائیلی وارد شدند (Toossi, 2023) تا یکی از بزرگ‌ترین ناکامی‌های تاریخ اسرائیل به آن رژیم وارد شود. گذشته از غافل‌گیری، خسارت‌های سنگین مادی و روانی، آگاهی افکار عمومی جهان نسبت به ذات متجاوز اسرائیل و بحران امنیتی که این رژیم را تا سال‌ها درگیر خواهد کرد، موضع‌گیری‌های رهبران کشورها، سیاستمداران، مردم و گروه‌های مختلف، از جمله موضوعاتی است که بررسی و مطالعه دقیق آن، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ادامه این یادداشت، به بررسی موضع‌گیری جمهوری اسلامی ایران و رهبری معظم آن در قبال طوفان الاقصی خواهیم پرداخت.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

کودک کشی در غزه، ننگی بر جبین تاریخ مدرن

توجه به حقوق کودکان، یکی از دغدغه‌های اساسی دولت‌ها است؛ زیرا کودکان بی‌تردید از آسیب‌پذیرترین گروه‌های اجتماع شناخته می‌شوند، در همین راستا ۶۴ سال پیش، در ۲۰ نوامبر سال ۱۹۵۹ نمایندگان کشورهای جهان در صحن سازمان ملل، پای بیانیه حقوق کودک را مهر نمودند تا بر وظیفه خود در تأمین امنیت، سلامت و.. کودکان گواهی بدهند اما کسی گمان نمی‌کرد روزی خواهد آمد که درست در روز جهانی کودک، ساعتی ۵ کودک زیر هجمه‌های خشونت افسارگسیخته دولتی جعلی و اشغالگر، جان بسپارند و حقوق حقه‌ای که هر کودک بی‌دفاعی مستحق آن است، از سوی این قاتلان عصر مدرن نادیده گرفته شود. کودکان شهید باریکه غزه، امروز آن گمان تلخ را برای دیرباورترین ناظران جهانی هم به یک واقعیت مشهود تبدیل نمودند که این سازمان‌های به‌اصطلاح حقوق بشری، جز شعار، کارکردی ندارند. کودک کشی عظیم در غزه، در دورانی از تاریخ مدرن اتفاق افتاد که جهان و سازمان‌های بین‌الملل از داشتن دنیایی پر از صلح و امنیت برای کودکان صحبت می‌کردند که همانا نشان از پوشالی بودن و عملیاتی نبودن این بیانیه‌ها و کنوانسیون‌ها است؛ بنابراین روشن و آشکار است آن‌چنان که مقام معظم رهبری می‌فرمایند: واکنش در مقابل جنایات رژیم صهیونیستی در غزه جزو مسئولیت‌هایی است که پروردگار عالم برعهده اندیشمندان گذاشته است؛ بنابراین در این یادداشت به ابعاد فاجعه عظیم انسانی کودک کشی در غزه پرداخته شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

طوفان الاقصی؛ محور مقاومت، آغازگر نظم جدید منطقه

با افول قدرت آمریکا در منطقه غرب آسیا و به‌موازات آن، قدرت گرفتن جریان‌های مقاومت اسلامی و غالب شدن بر توطئه‌های آمریکا در منطقه، این فرضیه به وجود آمد که نظم جدیدی در حال رخ دادن است. جنگ روسیه و اوکراین، فرضیه نظم جدید جهانی بدون وجود ابرقدرت (آمریکا) را به‌گونه‌ای وارد فاز عملیاتی کرد اما به نظر می‌رسد عملیات «طوفان الاقصی» که در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ با پیش‌دستی نیروهای مقاومت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی اتفاق افتاد، این فرضیه را باقوت بیشتری همراه کرد که این نظم جدید در خاورمیانه شروع خواهد شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

فلسطین؛ در مسیر آزادی

یک خصوصیّت دیگری که این نقشه‌ جدید منطقه‌ی ما دارد، حلّ مسئله‌ فلسطین است. به توفیق الهی، مسئله‌ فلسطین به سمت حل [شدن] دارد حرکت

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تأثیر طوفان الاقصی بر پیمان ابراهیم در شبکه ژئوپلیتیک غرب آسیا

با آرامش نسبی بعد از طوفان ۷ اکتبر ۲۰۲۳، به تدریج ابهامات نیز پیرامون آن شروع شد. یکی از مهم‌ترین موارد مربوط به تأثیر این عملیات بر روند عادی‌سازی روابط اعراب و اسرائیل در قالب پیمان ابراهیم بود. عملیات طوفان الاقصی درست در زمانی رخ داد که مذاکرات مربوط به پیوستن عربستان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای جهان اسلام به پیمان ابراهیم، به مراحل حساس خود رسیده بود؛ بنابراین پرسشی اساسی مطرح شد و آن نیز اینکه با وقوع طوفان الاقصی، روند مربوط به پیوستن کشورهای عربی به پیمان ابراهیم با چه سرنوشتی روبه‌رو خواهد شد؟ جنایات بی‌سابقه اسرائیل در غزه، خراب شدن مسیر و به حاشیه رفتن پیمان ابراهیم از دستور کار را به ذهن متبادر می‌کرد اما با کمی تتبع و بررسی شواهد و نشانه‌ها می‌توان چنین گزاره‌ای را رد و استدلال کرد که برخلاف باور مطلوب و غالب مطرح شده، عملیات طوفان الاقصی باعث تضعیف و یا نابودی پیمان ابراهیم نخواهد شد. احتمالاً بعد از وقفه‌ای نامعلوم، دوباره روند پیوستن کشورهای عربی به پیمان نام‌برده ازسرگرفته خواهد شد. این استدلالی منطقی است که احتمالاً همگرایی میان مثلث استراتژیک آمریکا، اسرائیل و اعراب بر علیه حماس تقویت خواهد شد. احتمالاً این مثلث، یکی از مهم‌ترین اقدامات خود را معطوف به حذف حماس از آینده سیاسی فلسطین خواهد کرد. هرچند که نابودی حماس غیرممکن و به حاشیه راندن آن در صحنه سیاسی و آینده فلسطین نیز معمایی بغرنج خواهد بود. اسرائیل بعد از نزدیک به دو ماه عملیات نظامی، پیروزی چشمگیری در ارتباط با حماس به دست نیاورد و حتی یک اسیر نیز از سوی این رژیم در قالب عملیات نظامی، آزاد نشده است. سخت‌تر شدن شرایط، زمانی است که حماس به دلیل اقدامات خود بر علیه اسرائیل و آورده‌هایی مانند آزادی اسرای فلسطینی، محبوبیت آن در میان افکار عمومی فلسطینی‌ها و اعراب نیز گسترش خواهد یافت؛ بنابراین، حذف و طرد آن از آینده سیاسی فلسطین نیز به‌آسانی امکان‌پذیر نخواهد بود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

طوفان الاقصی؛ تغییر رویکرد پدافندی به آفندی

هدف یادداشت پیش‌رو، تحلیل جهش پارادایمی جنبش حماس در عملیات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ است. به بیانی دیگر، تا پیش‌ازاین، مجموع رویکردها و راهبردهای جنبش حماس در فلسطین، مبارزه و مقابله با حملات رژیم صهیونیستی در بعد تدافعی بوده است ولی در عملیات ۷ اکتبر، برای نخستین‌بار، جنبش حماس با تغییر رویکرد از اقدامات پدافندی به آفندی، به مواضع صهیونیست‌ها، هجوم گسترده‌ای برد و تا حدود زیادی معادلات سیاسی – امنیتی مناطق اشغالی را تحت‌الشعاع این اقدام خود قرار داد. با این مقدمات، هدف اصلی این یادداشت، ارائه تبیین رویکرد پدافندی جنبش حماس از هجوم به مواضع صهیونیست‌ها در عملیات ۷ اکتبر است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

رفتارشناسی دولت­‌های مختلف در قبال طوفان الاقصی

یکی از مهم‌ترین رخدادهای سال ۲۰۲۳ برای منطقه غرب آسیا، جهان اسلام و نظام بین‌الملل، وقوع طوفان الاقصی و قدرت و اقتدار مقاومت در برابر ۷۰سال اشغالگری صهیونیست‌ها از یک‌سو و در ادامه، روند تجاوزگری وحشیانه صهیونیست‌ها علیه زنان و کودکان نوار غزه بود. این مهم، ماهیت طرفین درگیری هفت دهه گذشته را به رخ جهانیان کشید. دراین‌بین، واکنش یکدست افکار عمومی جهان در تحسین مقاومت و نفرت همه‌جانبه از پاسخ وحشیانه صهیونیست‌ها برخلاف رویکرد و منش بسیاری از دولت‌ها به‌ویژه دولت‌های غربی بود. در این تحلیل، رفتارشناسی کشورهای غربی، چین، روسیه و سایر کشورهای عربی منطقه و همچنین رویکرد جبهه مقاومت در قبال این تحولات مورد ارزیابی قرار گرفته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

چرا آمریکا اصرار دارد بگوید ایران در عملیات حماس، دخالتی ندارد؟

بعد از آغاز عملیات بزرگ و غافلگیرانه طوفان الاقصی، مقامات کاخ سفید تا امروز چندین مرتبه اعلام کرده‌اند که هیچ سندی از دخالت ایران در درگیری‌های کنونی میان مقاومت فلسطین و رژیم صهیونیستی وجود ندارد. در این یادداشت تحلیلی، به چرایی این موضوع پرداخته شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

جایگاه اسرائیل در سیاست خارجی آمریکا

ایالات متحده به‌عنوان نخستین کشوری که اعلام موجودیت اسرائیل را به رسمیت شناخت، پیوندهای نزدیکی با این رژیم دارد. جایگاه اسرائیل در سیاست خارجی آمریکا به‌گونه‌ای است که بر خلاف روی کار آمدن احزاب متفاوت جمهوری‌خواه و دموکرات و روی کار آمدن دولت‌ها و سیاست‌مداران جدید اما در همه ادوار، اسرائیل همچنان جایگاه ثابت خود را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای سیاست خارجی آمریکا حفظ کرده است. از سوی دیگر، آمریکا برای تأمین، تضمین و گسترش منافع استراتژیک خود در منطقه غرب آسیا، نیازمند به حفظ و ارتقای سطح همکاری‌های خود با اسرائیل است. مسئله نوشتار حاضر آن است که جایگاه اسرائیل در سیاست خارجی آمریکا چگونه است؟ فرضیه نوشتار حاضر آن است که ایفای نقش ژاندارمی منطقه در راستای تأمین و تضمین منافع آمریکا، مهار و کنترل ایران و محور مقاومت و نزدیکی به اعراب برای کنترل کشورهای عربی، عامل تعیین‌کننده جایگاه اسرائیل در سیاست خارجی آمریکا است. در این میان، باورهای الهیاتی مبنی بر ارض مقدس و زمینه‌سازی ظهور منجی در قالب خوانش‌های موعودگرایانه در دستگاه سیاست خارجی آمریکا، به این امر دامن زده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

طوفان الاقصی؛ راهبردی برای افول هژمونی آمریکا

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده آمریکا خود را به‌عنوان قدرت اول جهان (هژمونی برتر) معرفی کرد و با برتری قابل توجهی در عرصه سیاسی نظامی و اقتصادی توانست موقعیت مسلطی در عرصه بین‌المللی به دست آورد اما در حال حاضر، نشانه‌های مبتنی بر افول سیاسی این کشور نیز قابل مشاهده است. در حقیقت مطالعات نشان می‌دهد که مهم‌ترین مشخصه دهه دوم قرن بیست و یکم، کاهش تدریجی قدرت نسبی ایالات متحده است. طوفانُ الأقصی عملیات نظامی نیروهای حماس علیه اسرائیل و در واکنش به جنایات رژیم صهیونیستی در کشتار فلسطینیان و هتک حرمت مسجدالاقصی است که این نبرد حمله‌ای بزرگ و تاریخی به محاسبات دشمن صهیونیستی است و چنین ضربه‌ای از روز اشغال تاکنون بی‌سابقه است. این یادداشت با هدف تبیین چگونگی افول هژمونی آمریکا توسط طوفان الاقصی با روش توصیفی – تحلیلی و پژوهشی انجام شده است. در این یادداشت ابتدا چگونگی معرفی آمریکا به‌عنوان هژمونی برتر مورد بررسی قرار گرفته است و سپس این موضوع که چگونه طوفان الاقصی موجب افول این هژمونی شده است، تحلیل می‌شود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

طوفان الاقصی؛ نمایانگر تضعیف دیپلماسی آمریکا در غرب آسیا

دیپلماسی و نفوذ ایالات متحده در منطقه غرب آسیا، از همان شروع جنگ حماس علیه رژیم صهیونیستی، همانند گذشته، تأثیرگذار واقع نشد. مقامات ایالات متحده تا به امروزه نتوانسته‌اند بیشتر رهبران عرب را وادار نمایند که حماس را به دلیل حمله به اسرائیل محکوم کنند یا اظهاراتی در حمایت از پاسخ نظامی اسرائیل ارائه دهند. این جنگ نشان می‌دهد که نفوذ ایالات متحده در منطقه، در حال کاهش است؛ جایی که منافع دولت‌ها اغلب با واشنگتن متفاوت است و روسیه و چین، هر دو برای نفوذ در رقابت با آمریکا هستند. ازطرفی حمایت بی‌چون و چرای ایالات متحده از اسرائیل ممکن است یکی از بزرگ‌ترین موانع برای روابط بهتر باشد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تحلیل مواضع چین در قبال جنگ غزه

چین همچنان در قبال جنگ غزه از موضع‌گیری آشکار خودداری می‌کند اما درعین‌حال خواستار آتش‌بس است. در واقع پکن به دوستی با همه طرف‌ها در غرب آسیا افتخار می‌کند و منافع چین در منطقه هم مالی و هم سیاسی است ولی ازآنجایی‌که جنگ در غزه به طور قابل توجهی اقدام موازنه چین در غرب آسیا را پیچیده می‌کند و درگیری کنونی نفوذ سیاسی پکن را فراتر از روابط اقتصادی و زمان صلح، آزمایش خواهد کرد؛ در این یادداشت (به طور خلاصه) مواضع چین در قبال جنگ غزه را تحلیل خواهیم کرد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

اعراب و رژیم صهیونیستی؛ انفعال سیاسی برای توسعه اقتصادی

کشورهای عرب منطقه، در طول تاریخ معاصر خود، دیدگاه‌های متفاوتی در قبال موضوع فلسطین داشته‌اند تا آنجا که گاهی موضوع قدس و ایجاد کشور اسرائیلی، آنها را تا جنگ مستقیم با رژیم صهیونیستی کشانده است و گاهی هم با سیاست خویشتن‌داری خود، به اموری همچون توسعه اقتصادی و عمق بخشیدن به روابط سیاسی و تجاری با آمریکا پرداخته‌اند تا آنجا که آن‌ها را از انتفاضه فلسطین دور ساخته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

چرا رژیم صهیونیستی در حمله زمینی به غزه موفق نشده است؟

رژیم صهیونیستی با بهانه آزادسازی اسرای خود ۲۷ اکتبر حملات گسترده زمینی خود را به غزه آغاز کرد، درحالی که حماس با جواب کوبنده تجهیزات زرهی رژیم را عقب راند که ناشی از ابتکار پدافندی گردان‌های قسام، فشار سران کشورهای عربی و قطعنامه سازمان ملل است، که رژیم کودک‌کش را مستاصل کرده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

طوفان الاقصی بر اساس نظریه موازنه قدرت در نظام بین‌الملل

آنچه در این یادداشت مورد بحث قرار می‌گیرد، مسئله عملیات طوفان الاقصی و شکست نظامی و اطلاعاتی رژیم جعلی اسرائیل است که مجهز به قوی‌ترین سلاح‌های نظام بین‌الملل است. فرض در این یادداشت بر این است آنچه که سبب بازدارندگی و ایجاد عملیات درباره دشمن می‌شود، توان نظامی و بازدارندگی است. نیروهای مقاومت فلسطین، امروز تبدیل به یک دشمن بالفعل برای رژیم اسرائیل شده‌اند که موجودیت و بقای آن را مورد تهدید قرار می‌دهند؛ حماس و نیروهای مقاومت، با استفاده از موشک‌ها و راکدهای خود نه‌تنها سرویس اطلاعاتی و نظامی رژیم اسرائیل را شکست دادند بلکه در مرحله‌ای بالاتر، به غرب و متحدان آن ضربه زدند. طوفان الاقصی بار دیگر فلسطین را بر صدر مسائل جهان اسلام و همچنین مسائل جهان بین‌الملل آورده است. امروز دیگر بر همه مردم جهان روشن شده است که اسرائیل، رژیمی اشغالگر و ظالم است. این عملیات فارغ از تمام نتایجی که داشته است و خواهد داشت، سبب انزوای رژیم اسرائیل و به بن‌بست رسیدن آن شده است. امروز دیگر اسرائیل حتی برای متحدان اروپایی و آمریکایی خود هم ایجاد هزینه کرده است و به تعبیری در اذهان عمومی، در حالت نه مرگ و نه زندگی قرار دارد و همچنان در حال دست‌وپا زدن است تا حیثیت از دست رفته خود را ترمیم کند که این امر محال است و این تلاش‌ها بیشتر سبب غرق شدن آن می‌شود. عملیات طوفان الاقصی سبب شد نه‌تنها امنیت رژیم اسرائیل به خطر بیفتد بلکه کشورهای خودباخته‌ای که اکنون دل در گرو عادی‌سازی روابط و ایجاد ائتلاف‌های نظامی با این رژیم را هم داشتند، این رویا را برای همیشه فراموش کنند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بررسی ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی عملیات طوفان الاقصی

احمد دستمالچیان از دیپلمات‌های ارشد و باتجربه جمهوری اسلامی ایران است که سابقه مدیریت سفارتخانه‌های ایران در کشورهای لبنان و اردن را نیز دارا است، با حضور در نشست تخصصی «بررسی ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی عملیات طوفان الاقصی» که از سوی اندیشکده مطالعات جهان اسلام، مرکز مطالعات آمریکا برگزار شد، معتقد است: در دوران گذار نظم بین‌الملل و افول هژمونی آمریکا، خلأ استراتژیکی در منطقه ایجاد شده است که در آن هلال مقاومت، دست برتر و بالاتر را می‌گیرد. رژیم صهیونیستی نیز طی سال‌های اخیر، با پشتوانه میلیتاریستی و اطلاعات امنیتی ایالات متحده، تئوری «شکست‌ناپذیری» را در عرصه سیاسی، نظامی و رسانه‌ای تئوریزه کرده بود. در چنین شرایطی، عملیات طوفان الاقصی با اصل «پنهان‌کاری و غافلگیری» بی‌نظیر، به وقوع پیوست که تا امروز مانند آن در جایی رخ نداده است. استراتژی ترکیبی دفاعی مقاومت در گذشته که تنها به‌صورت پدافندی پاسخ می‌داد، این بار به شکلی آفندی و با حمله زمینی رقم خورد. در این وضعیت، نیاز است که با روش‌های تبیین رسانه‌ای و تولید اندیشکده‌های باکیفیت، از نیروهای مقاومت پشتیبانی کنیم.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بررسی آخرین تحولات عملیات طوفان الاقصی و آینده پیش‌روی منطقه غرب آسیا

نشست تخصصی اندیشکده مطالعات جهان اسلام با محوریت «بررسی آخرین تحولات عملیات طوفان الاقصی و آینده پیش‌روی منطقه غرب آسیا»، با حضور دکتر ابراهیم متقی (رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران)، دکتر سید مصطفی خوش‌چشم (تحلیلگر ارشد مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی) و دکتر احمد زارعان (استادیار مرکز مطالعات منطقه‌ای و بین‌المللی دانشگاه جامع امام حسین (ع)) و با دبیری دکتر ابوالفضل بازرگان (تحلیلگر مسائل بین‌المللی و رژیم‌های امنیتی)، در محل پژوهشکده شهید صدر (ره) برگزار شد. در این نشست به این مسئله اشاره شد که عملیات پیشگیرانه طوفان الاقصی در پی افزایش هویت مقاومت در میان نسل جوان فلسطینی، به وقوع پیوست و خشونت وحشیانه، تنها پاسخ رژیم است. در این میان، شاهد کوچ معکوس از اسرائیل به خارج هستیم و ضربات اقتصادی، سیاسی و اطلاعاتی – امنیتی سختی به رژیم وارد شده است. از طرفی، با وجود تفاهم جهان اسلام در برخی مسائل اما به‌طورکلی انفعال جهان اسلام در حل معضل فلسطین مشهود است و اگر جهان اسلام با استقامت، جبهه مقاومت را یاری می‌رساند، اسرائیل نمی‌توانست امروزه با آسودگی، اقدامات وحشیانه خود را دنبال کند. از طرفی، راهبرد رژیم صهیونیستی از «دکترین بازدارندگی» به «دکترین نابودی» تغییر یافته است و دراین‌رابطه نیز کاملاً مصمم هستند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

آینده سیاسی نتانیاهو بعد از عملیات طوفان الاقصی

طی حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳، گروه‌های شبه‌نظامی فلسطینی به رهبری حماس، تهاجم گسترده‌ای را علیه اسرائیل در نوار غزه آغاز کردند. در این عملیات، بیش از هجده هزار فلسطینی شهید و همچنین خسارت‌ها و تلفات زیادی هم به اسرائیل وارد شده است که شاید مهم‌ترین ضربه‌ای که رژیم صهیونیستی در این جنگ متحمل شد، نفوذ حماس به سیستم‌های اطلاعاتی، دفاعی و امنیتی این رژیم بود و نشان داد که گنبد آهنین بر خلاف تبلیغات رسانه‌ای که اسرائیل و حامیانش از آن در نزد افکار عمومی جهان یاد می‌کردند هم چندان مستحکم و نفوذناپذیر نیست. این حمله معادله قدرت را در منطقه خاورمیانه دگرگون کرد و باعث تغییر رویکرد تدافعی فلسطین به رویکرد تهاجمی شد تا به‌واسطه این تحول و دگرگونی در معادله قدرت، بازیگران منطقه‌ای و جهانی از این تاریخ به بعد به فلسطین به‌عنوان یک کنشگر تأثیرگذار در منطقه نگاه کنند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

جنگ غزه از منظر حقوق بین‌الملل کیفری

هدف این یادداشت تحلیلی، بررسی جنگ میان غزه و رژیم صهیونیستی از منظر حقوق بین‌الملل کیفری است. پژوهش حاضر، با شیوه توصیفی – تحلیلی در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا امکان رسیدگی به جنایات رژیم صهیونیستی در دیوان کیفری بین‌المللی وجود دارد؟ در پاسخ می‌توان گفت: باتوجه‌به اعلامیه فلسطین که صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی را درباره جرایم بین‌المللی که در قلمرو سرزمین‌های فلسطینی رخ می‌دهد، مورد پذیرش قرار داده است، اگر نیروهای اشغالگر در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، حتی در نوار غزه مرتکب جرایم تحت صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری به‌ویژه جرایم جنگی شوند، دیوان کیفری بین‌المللی، صالح به رسیدگی به این جرایم خواهد بود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

از خاورمیانه جدید تا نظم نوین جهانی؛ نگاهی اجمالی به سیر تطور محور مقاومت از حرب تموز تا طوفان الاقصی

منطقه غرب آسیا، به‌عنوان منطقه‌ای راهبردی و منبع قدرت، نقطه تقابل قدرت‌های جهانی در طول تاریخ بوده است. هماوردی ایران و آمریکا در این منطقه، به ویژه پس از دفاع مقدس، سیری تطوری به نفع طلایه‌دار محور مقاومت یعنی جمهوری اسلامی ایران داشت و می‌توان جنگ ۳۳ روزه لبنان را نقطه عطفی در شکست طرح آمریکا برای خاورمیانه جدید دانست. طوفان الاقصی نیز نظم منطقه را وارد مرحله جدیدی از قطب‌بندی‌های منطقه‌ای کرد که نمایش‌دهنده نظم نوین مقاومت‌پایه است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

غافلگیری منجر به فروپاشی ساختار امنیتی رژیم صهیونیستی با عملیات طوفان الاقصی

پیش از عملیات طوفان الاقصی، رژیم صهیونیستی به توانایی اطلاعاتی و نظامی خود می‌بالید اما محور مقاومت نشان داد رژیم صهیونیستی بیش از حد تصور، ضربه‌پذیر است؛ ضرباتی که اگر با حمایت غربی‌ها جبران نشود، اثری از این رژیم باقی نمی‌گذارد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

طوفان الاقصی؛ مقاومت در برابر کردارهای ظالمانه نظام بین‌الملل

دانش روابط بین‌الملل پس از رویارویی با پیامدهای ناگوار جنگ جهانی اول و برای چاره‌اندیشی درباره مسائل و بحران‌های جهانی و مطالعه قواعد رفتاری دولت‌ها، پدیدار شد. از اهداف این دانش، درک مسائلی مانند جهانی‌شدن، امنیت بین‌الملل، مسائل زیست‌محیطی، حقوق بشر، امنیت انسانی، مداخله خارجی، گسترش سلاح‌های هسته‌ای، تروریسم و به‌طورکلی شناخت نظام بین‌الملل است. الگوهای تعامل میان واحدهای نظام بین‌الملل را فرایند نظام بین‌الملل می‌گویند و این الگوها می‌تواند ستیزشی، همکاری‌جویانه، رقابتی یا تلفیقی باشد. در این میان، جنگ‌ها به‌عنوان خشونت‌بارترین شکل تنش و ستیزش میان واحدهای نظام بین‌الملل، معرف بدترین وضعیت بشری است که امنیت انسانی را بیش از دیگر ابعاد امنیت تهدید می‌کند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

ابعاد تمدنی طوفان الاقصی و ماجرای غزه

عملیات طوفان الاقصی و جنگ غزه، ابر پدیده‌ای است که طی چند هفته گذشته در صدر اخبار دنیا قرار گرفته است و افکار عمومی جهانیان را به‌گونه‌ای کم‌نظیر تحت‌تأثیر خود قرار داده است اما این پدیده کم‌نظیر علاوه بر ابعاد سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادیِ برجسته، از جهت تمدنی و نگاه کلان نیز به‌صورت خاص، محل تأمل است که استاد حمیدرضا مهدوی ارفع از اساتید مطرح حوزه و دانشگاه، در این یادداشت تحلیلی، به بررسی این بعد مهم عملیات طوفان الاقصی و در ادامه جنگ غزه پرداخته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

ظلم‌ستیزی و حمایت مظلوم در ادبیات دینی و غیردینی

ستیز با ظلم و حمایت از مظلوم، سابقه‌ای به درازی تاریخ جور و ستم دارد. در واقع، هیچگاه تاریخ بشر، از بیداد تهی نبود و به‌موازات آن، همواره بشر در آرزوی دستیابی به عدالت، زیسته است. تحقق عدالت و حمایت مظلوم در دوره کوتاه حیات برخی انبیا و ائمه و کم‌رنگ شدن پس از آن، بشر را از یک سو، تشنه عدالت و از سوی دیگر، در آرزوی منجی عالم بشریت نگاه داشته است. مرور دوره‌های مختلف تاریخ بشر، به‌ویژه دوره معاصر، نشان می‌دهد نه‌تنها از کم‌وکیف ظلم کاسته نشده است بلکه بر شدت و حدت آن، افزوده شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

غیر قابل ترمیم

در این قضیّه‌ پانزدهم مهر (آغاز عملیات طوفان الاقصی) به این طرف، رژیم غاصب صهیونیستی، هم از لحاظ نظامی، هم از لحاظ اطّلاعاتی، یک شکست

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نقش ایالات متحده در توسعه هنجارها و استانداردهای بین‌المللی برای فضای سایبری

ماه‌های اخیر، چالش شرکت متا (فیس‌بوک، اینستاگرام و واتس‌اپ) با اتحادیه اروپا درباره مقاومت پیرامون استقرار سرورها در منطقه اروپا، از سرخط‌های اصلی رسانه‌ها در اخبار بوده است. شرکت متا، تهدید به تعطیلی خدمات در اروپا را در دستور کار داشت و مقامات اروپایی از سویی دیگر، از این موضوع استقبال می‌کردند. از یک سو نارضایتی شهروندان اروپایی درباره تعطیلی خدمات متا، منجر به اعتراض نسبت به حاکمیت می‌شد و از طرف دیگر، اهتمام جدی اتحادیه اروپا برای مقابله با این غول فناوری، منجر به کاهش آمار کاربران فعال روزانه و افت ۲۵ درصدی سهام متا در هفته اول ماه فوریه شد. اختلاف اصلی درباره انتقال سرورها و پردازش داده‌ها در ایالات متحده آمریکا بود؛ موضوعی که مخالف و مغایر با مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا بود. استدلال متا در بیانیه‌اش این بود که «اگر نتوانیم داده‌ها را بین کشورها و مناطقی که در آن فعالیت می‌کنیم، جابه‌جا کنیم یا اگر در اشتراک‌گذاری داده‌ها در میان محصولات و خدمات خود محدود شویم، این امر می‌تواند بر توانایی ما برای ارائه خدمات تأثیر بگذارد.» بهانه محدودیت و کاهش کیفیت خدمات، دستاویز متا شده بود.
این تنها بخشی از نزاع بین حکمرانان و ساختارهای سایبری در عرصه جهانی است. امروزه جهان با حضور ابرقدرت‌ها، با پدیده نفوذ در حکمرانی و هنجارهای بین‌المللی برای فضای سایبر روبه‌رو است. این اعمال قدرت‌ها در عرصه‌های قوانین و قاعده‌های سایبر، بیشتر رخ نمایان می‌کند و عرصه‌های مختلفی را در برمی‌گیرد. اینکه چگونه این دخالت‌ها منجر به تغییر نگاه و همچنین اختلال در حکمرانی سایبری کشورها می‌شود، در یادداشت پیش‌رو بیشتر تشریح می‌گردد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تأثیر تایوان بر روابط چین و آمریکا

مسئله تایوان یکی از موارد اختلافی ایالات متحده و چین است. این مسئله در دهه‌های گذشته، فراز و نشیب‌های زیادی را طی کرده است. برخلاف تعهد رسمی واشنگتن به پکن مبنی بر احترام به حاکمیت چین واحد، طی سال‌های اخیر به‌ویژه در دوره دولت بایدن، ایالات متحده اقداماتی مغایر با سیاست چین واحد مانند فروش تسلیحات نظامی به تایوان، حضور نظامی در منطقه و برقراری مراودات دیپلماتیک با تایوان انجام داده‌ است. این اقدامات که به تحریک تایوان برای استقلال‌طلبی منجر شد، واکنش چین را برانگیخته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

سلامت امنیت غذایی راهبرد آینده جهان

امنیت ملی، قلمروهای گوناگونی را در برمی‌گیرد؛ یکی از این قلمروها، امنیت غذایی است که در قرن بیست و یک، در زمره اهداف کلان نظام‌های سیاسی قرار گرفته است. امنیت غذایی در جهان پرآشوب، اساس امنیت ملی به شمار می‌آید. امنیت غذایی، عنصر اصلی سلامت جسمی، فکری و روانی یک جامعه است. براین‌اساس، ارتقا و حفظ امنیت غذایی، یک الزام برای آینده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

حرص قدرت‌نمایی آمریکا در دریای چین جنوبی

یک حقیقت استراتژیک در مورد رقابت نظامی چین و آمریکا در این قرن وجود دارد. باتوجه‌به تاریخ روابط چین و آمریکا، به نظر می‌رسد بهتر است بپذیریم که دوران ابهت قدرت هژمون آمریکا فروریخته است. براین‌اساس آمریکا مجبور شده است از استراتژی مبتنی بر برتری و غلبه، به سمت بازدارندگی عقب‌نشینی کند؛ بنابراین شاهد یک دگرگونی در محیط امنیتی بین‌الملل هستیم. دهه‌ها بود که آمریکا از برتری غالب در تمامی گستره‌های عملیاتی برخوردار بود و در فضای این هژمون، قدرت‌نمایی می‌کرد. در این میان، دریای چین جنوبی به یکی از نقاط عطف در قدرت‌نمایی و تهدید میان چین و آمریکا تبدیل شده بود و محاسبات به دست آوردن قدرت در دریای چین جنوبی، در واقعیت به خدمت به منافع ملی و ژئوپلیتیکی دولت‌ها تبدیل شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بررسی ابعاد ارسال بمب‌های خوشه‌ای آمریکا به اوکراین

در ۷ ژوئیه، خبری مبنی بر «ارسال مهمات خوشه‌ای آمریکا به اوکراین» بازتاب ویژه‌ای پیدا کرده بود اما این بازتاب در حد خبر بود. به همین منظور، نویسنده این یادداشت، تلاش خواهد کرد از زاویه متفاوت، ابعاد ارسال این بمب‌های خوشه‌ای را بررسی کند؛ چرا که ارسال این بمب‌ها می‌تواند تهدیدی برای غیرنظامیان باشد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نقش بحران اوکراین و هزینه‌های اقتصادی آن برای ایالات متحده و تأثیر آن بر انتخابات آینده آمریکا

جنگ اوکراین، یکی از مهم‌ترین رویدادهای جهان در سال‌های اخیر بوده است. این جنگ، تأثیرات عمیقی بر اقتصاد جهانی، سیاست و امنیت بین‌المللی داشته است. ایالات متحده یکی از کشورهایی است که بیشترین تأثیر را از جنگ اوکراین دیده است. یادداشت حاضر در پی بررسی و تحلیل این تحول و نقش‌آفرینی ایالات متحده در جنگ اوکراین و تأثیر آن بر آینده عرصه سیاست‌ورزی آمریکا، به‌ویژه انتخابات ۲۰۲۴ ریاست‌جمهوری است. این جنگ سبب شده است که شهروندان ایالات متحده، بیشتر به سیاست خارجی توجه کنند و همچنین ممکن است سبب شود که مردم ایالات متحده در انتخابات آینده، به حزبی رأی دهند که به نظرشان سیاست خارجی قوی‌تری دارد و به منافع آنها توجه بیشتری دارد؛ زیرا تأثیر ملموس ورود آمریکا به عرصه جنگ اوکراین، بر زندگی شهروندان این کشور قابل چشم‌پوشی نیست. رأی‌دهندگان از افزایش قیمت‌ها و کاهش رشد اقتصادی ناراضی هستند و ممکن است آن را به پای دولت کنونی بنویسند. این امر می‌تواند منجر به پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات شود؛ زیرا احتمال بیشتری دارد که از کاهش هزینه‌های دولت و کاهش مالیات حمایت کنند. سناریوهای محتمل بر این واقعیت، بستگی به متغیرهایی چون میزان موفقیت اوکراین در جنگ، واکنش اقتصادی جهان و وضعیت اقتصادی آمریکا در زمان انتخابات دارد که در ادامه به تحلیل آنها خواهیم پرداخت.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

افول جایگاه جهانی ایالات متحده و جایگزینی چین در معادلات منطقه‌ای

باوجودآنکه در فضای پساجنگ سرد، ایالات متحده خود را به‌عنوان تک قطب برتر در حوزه‌های سیاست و روابط بین‌الملل می‌انگاشت ولی باید توجه داشته باشیم که متأثر از بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی، نظام هژمونیکِ مسلط که از آن به‌عنوان «رویای آمریکایی» یاد می‌شد، دستخوش دگردیسی‌های ژرفی گردید و در عمل، نظام بین‌الملل وارد فضای نظم «یک ـ چندقطبی» شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تأثیرات و پیامدهای داخلی و منطقه‌ای اعتراضات مردمی در رژیم صهیونیستی

اعتراضات مردمی رژیم صهیونیستی در واکنش به طرح اصلاحات قضایی بنیامین نتانیاهو، طی ماه‌های اخیر و تداوم این اعتراضات، توجه تحلیلگران و کارشناسان منطقه غرب آسیا را به خود جلب نموده است. شاید بتوان این پدیده که بی‌نظیرترین اعتراضات مردمی در تاریخ رژیم صهیونیستی است را پس از اسطوره شکست‌ناپذیری ارتش این رژیم، دومین اسطوره که مبتنی بر ثبات حداکثری داخلی آن است را، مهم‌ترین نشانه‌های ترک برداشتن پیکره سیاسی-امنیتی رژیم صهیونیستی دانست. بااین‌وصف، پدیده اعتراضات مردمی این رژیم، دارای پیامدهای قابل توجه منطقه‌ای و جهانی است که می‌تواند آینده بقا و دوام این رژیم را شکل دهد. این پیامدها در قالب گذارهای چندسطحی قابل فهم است. نوشتار حاضر درصدد اشاره به این گذارها و پیامدها است؛ بنابراین در ابتدا به بیان چیستی موضوع می‌پردازد و در ادامه، ابعاد منطقه‌ای و جهانی آن را مورد بررسی قرار می‌دهد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تفاوت غرب آسیای مطلوب از دیدگاه منافع آمریکا و قدرت‌های منطقه‌ای مانند ایران

این یادداشت برگرفته از فایل صوتی است که دکتر محمدصادق کوشکی برای مرکز مطالعات آمریکا ارسال کردند؛ در واقع عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران در این فایل صوتی تلاش کردند که تفاوت غرب آسیای مطلوب از دیدگاه منافع آمریکا و جمهوری اسلامی ایران را مورد واکاوی قرار دهند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

سیاست هسته‌ای و اقتدار ملی

تلاش جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای، تولید و غنی‌سازی اورانیوم سبب گردید که انحصار توان هسته‌ای در جهان امروز که بیشتر در دست عده‌ معدودی از کشورهای پیشرفته صنعتی است، شکسته گردد و ایران در زمره چند کشور مشخص، معین و معدود دارای توان هسته‌ای قرار بگیرد. اهمیت موضوع سیاست هسته‌ای در این است که به‌عنوان یک پارادایم و تعیین استراتژی جمهوری اسلامی ایران و بخش جدایی‌ناپذیر از بدنه تصمیم‌گیری کلان و ملی تلقی می‌گردد و از سوی دیگر، دستیابی به انرژی هسته‌ای سبب خودباوری و اقتدار ملی گردید و به‌عنوان یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌آید.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

خاورمیانه؛ چالش‌برانگیزترین منطقه برای آمریکا

خاورمیانه تنها منطقه‌ای است که در سه دهه گذشته تاکنون چالش‌برانگیزترین موضوع برای سیاست خارجی آمریکا بوده است البته نباید فراموش کرد که بیشترین منفعت هم از همین منطقه به دست آورده است؛ بنابراین منطقه خاورمیانه به دلیل ظهور رژیم اسرائیل، رقابت جنگ سرد، اهمیت اقتصادی و استراتژیکی، سبب شده است که این منطقه برای قدرت‌های بزرگ، چالش‌برانگیز باشد. در واقع این منطقه باتوجه‌به ویژگی‌هایی که دارد، تعیین‌کننده هژمونی است. به همین منظور در ادامه این موضوع، «خاورمیانه یکی از چالش‌برانگیزترین مناطق جهان برای سیاست خارجی آمریکا»، مورد بحث قرار می‌گیرد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

شکستِ ایران‌هراسیِ آمریکایی

يكی از مهم‌ترین مسائل در نظام نوین بين‌الملل، ايجاد محيطی جديد، متأثر از «زبان گفتمان عمومی» هژمون است که این زبان، تأثیر بسزايی را بر مقوله امنيت ملي دولت – ملت‌ها می‌گذارد؛ هرچند جمهوری اسلامی ايران پس از انقلاب اسلامی، پيوسته منتقد نظام دوقطبی حاکم بر نظام بین‌الملل بود اما حاکمیت نظام دوقطبی با وجود تهدیدات، حامل فرصت‌‎هایی نیز برای تحقق و پیشبرد اهداف سیاست خارجی ایران به شمار می‌آمد. هم‌زمان با فروپاشی نظام دوقطبی، کيفيت و ميزان تهديد ايران از سوی ایالات متحده، به‌صورت مداوم افزایش یافت و ایالات متحده توانست با طراحی و پیشبرد پروژه ایران‌هراسی، دگرگونی ساختاری را در ادراک و ذهنيت امنيتی بسیاری از کشورهای جهان و منطقه غرب آسیا در قبال فعالیت‌های صلح‌آمیز ایران، ایجاد کند. اين نوشتار استدلال می‌کند پروژه دروغین ایران‌هراسی ایالات متحده که سال‌ها از سوی اتاق‌های فکر این کشور و با همکاری رژیم صهیونیستی در قالب‌های گوناگون دیپلماتیک و رسانه‌ای پیگیری می‌شد، امروزه و صرف‌نظر از برخی مناقشات بیهوده داخلی، بیش از هر زمان دیگر، به‌واسطه تغییر در معادلات منطقه غرب آسیا، سیاست‌گذاری‌های منطقی و مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران، در آستانه شکستی تاریخی قرار گرفته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

مذاکرات رفع تحریم‌‏ها با حفظ زیرساخت‏‌ها از دیدگاه مقام معظم رهبری

تأکید رهبر معظم انقلاب در جلسه پایانی بازدید یک و نیم ساعته خود از نمایشگاه دستاوردهای هسته‌‏ای جمهوری اسلامی ایران (۲۱ ام خرداد ۱۴۰۲) در عرصه‌‏های کشاورزی، پزشکی و سلامت، صنعت، محیط‌زیست، آب و ساخت نیروگاه، در جمع شماری از دانشمندان، کارشناسان و مسئولان هسته‌‏ای کشور، بر حفظ «زیرساخت‌‏های صنعت هسته‏‌ای» در مذاکرات رفع تحریم (احیای برجام)، حاکی از آن است که حفظ این زیرساخت‏‌ها، اصلی‌‎‏ترین خط‌قرمز ایران به عنوان یک کشور در حال پیشرفت در فناوری و صنعت هسته‌‏ای در جهان و در میان سایر کشورهای پیشرو دارای این زیرساخت است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

استراتژی و تاکتیک آمریکا در خاورمیانه طی سال­های اخیر؛ عقب‌گرد یا تغییر؟

برای حدود ۲۰ سال پس از پایان جنگ سرد، پویایی قدرت منطقه‌ای خاورمیانه به نسبت باثبات بود و ایالات متحده، قدرت بی‌رقیب و مسلط خارجی قرار داشت. در طول دهه‌های گذشته، دستگاه سیاست خارجی واشنگتن علاوه بر منافع خویش، در گرفتن استراتژی‌هایش، منافع متحدانش را در این منطقه مورد توجه قرار می‌داد. امروزه پس از اتفاقات گوناگون و گذارهای مختلف سیاسی مانند ترکیبی از تحولات، انقلاب‌ها و جنگ‌های داخلی در منطقه، جنگ‌هایی با حمایت ایالات متحده و بازگشت رقابت قدرت‌های بزرگ به طور چشمگیری، ژئوپلیتیک خاورمیانه را متحول کرده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

راهبرد کلان جو بایدن در غرب آسیا و تأثیر آن بر مدیریت راهبردی منطقه نفوذ ایران

یکی از فکت‌های نظم جدید جهانی، تغییر قواعد و زمین‌بازی است و یکی از راهبردهای کلان آمریکا به ریاست‌جمهوری جو بایدن در دوران گذار به نظم جدید، تداوم حضور آمریکا در منطقه است که این مسئله بر محیط امنیتی– سیاسی ایران در منطقه غرب آسیا، بدون تأثیر نخواهد بود. با این اوصاف، تحلیل و تبیین وضعیت موجود راهبرد کلان جو بایدن در غرب آسیا و تأثیر آن بر مدیریت راهبردی منطقه نفوذ ایران حائز اهمیت است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

کشورهای عربی خلیج‌فارس و تحولات نوین در نظم بین‌المللی: پیامدها و سیاست‌ها

هشتمین نشست تخصصی از سلسله‌نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا، با موضوع «کشورهای عربی خلیج‌فارس و تحولات نوین در نظم بین‌المللی: پیامدها و سیاست‌ها»، در تاریخ ۵ تیرماه ۱۴۰۲ در پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، با حضور سه عضو هیئت‌علمی گروه روابط بین‌الملل پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی از جمله دکتر حمیدرضا اکبری، دکتر علی‌اکبر اسدی و دکتر طیبه محمدی‌کیا برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

بایدن در حال بررسی یک معامله بزرگ در خاورمیانه است

توماس ال. فریدمن که یکی از مطرح‌ترین کارشناسان سیاسی نیویورک‌تایمز است، در تازه‌ترین یادداشت خود، به تحلیل مذاکرات جدید دولت جو بایدن با عربستان سعودی پرداخته است. فریدمن در تحلیل خود بیان می‌کند که بایدن به دنبال ایجاد یک پیمان امنیتی بین آمریکا و عربستان است تا از این راه بتواند روابط عربستان با اسرائیل را وارد فاز عادی‌سازی نماید. وی معتقد است که آمریکا، راه‌حل ایجاد چنین رابطه‌ای را در متقاعد کردن اسرائیل مبنی بر دادن برخی از امتیازات به فلسطین می‌داند. در ادامه، ترجمه متن کامل این تحلیل که در پایگاه خبری نیویورک‌تایمز منتشر شده است، بیان خواهد شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

از خاورمیانه جدید تا نظم نوین جهانی؛ نگاهی اجمالی به سیر تطور محور مقاومت از حرب تموز تا طوفان الاقصی

منطقه غرب آسیا به عنوان منطقه‌ای راهبردی و منبع قدرت، نقطه تقابل قدرت‌های جهانی در طول تاریخ بوده است. هماوردی ایران و آمریکا در این منطقه به خصوص پس از دفاع مقدس، سیری تطوری به نفع طلایه‌دار محور مقاومت یعنی جمهوری اسلامی ایران داشته و می‌توان جنگ ۳۳ روزه لبنان را نقطه عطفی در شکست طرح آمریکا برای خاورمیانه جدید دانست. طوفان الاقصی نیز نظم منطقه را وارد مرحله جدیدی از قطب‌بندی‌های منطقه‌ای کرده که نمایش‌دهنده نظم نوین مقاومت‌پایه است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

ابعاد تمدنی طوفان الاقصی و ماجرای غزه

عملیات طوفان الاقصی و جنگ غزه ابرپدیده‌ای است که طی چند هفته گذشته در صدر اخبار دنیا قرار گرفته و افکار عمومی جهانیان را به گونه‌ای کم نظیر تحت تأثیر خود قرار داده است. اما این پدیده کم نظیر علاوه بر ابعاد سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادیِ برجسته‌ای که داراست از جهت تمدنی و نگاه کلان نیز به صورت خاص محل تأمل می‌باشد که استاد حمیدرضا مهدوی ارفع از اساتید مطرح حوزه و دانشگاه در این یادداشت تحلیلی به بررسی این بعد مهم عملیات طوفان الاقصی و در ادامه جنگ غزه پرداخته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

ظریف و برجام: سازه‌­انگاری و رئالیسم

محمدجواد ظریف، بی‌شک یکی از بحث‌برانگیزترین چهره‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران در طول چهار دهه گذشته بوده است چه دوستش داشته باشید یا از وی متنفر باشید، هرگز نمی‌توانید تأثیرگذار بودنش را انکار کنید. شاید علت تأثیرگذاری‌اش این دو دلیل باشد؛ یک مسئولیت پیگیری و اجرای پرونده هسته‌ای ایران؛ دو توانایی ویژه در اثرگذاری بر افکار عمومی.
علت اول را که شاید همه با حواشی آن آشنا باشند، مربوط به برجام است. توافقی که قبل از اجرای آن، امید بسیار زیادی را بر دل جامعه ایجاد کرد؛ امیدی که نه‌تنها چشم به منافع ملی ایران در سیاست خارجی این کشور داشت بلکه امیدی که حتی قشر بسیاری از مردمی که بعد از حوادث ۸۸، با صندوق رأی قهر کرده بودند را در انتخابات ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ به پای صندوق‌های رأی کشاند؛ همان امیدی که بعد از شکست برجام، به‌گونه‌ای سبب تحریم انتخابات ۱۴۰۰ از سوی همان قشر شد.
اما شاید این به دلیل علت دوم است که امروز بعد از دو سال از اتمام وزارت وی، نامش تیتر اول بسیاری از اخبار و روزنامه‌ها قرار می‌گیرد؛ توانایی دکتر ظریف در سخنوری و گفتمان‌سازی ستودنی است. همین که ایشان ۶ ساعت وقت می‌گذارند و تا پاسی از صبح در کلاب‌هاوس صحبت می‌کنند، پدیده‌ای است که مشابه‌ش را در هیچ چهره سیاسی دیگر در ج.ا.ایران ندیده‌ایم.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

دفاع مقدس و نظم جدید جهانی

دکتر حسن محمد میرزائی؛ سردبیر دوماهنامه آمریکاشناسی دفاعی که سرآغازی دیگر بر تغییر نظم جهانی شد! شکل­‌گیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایران در دهه هشتم

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نگاهی به نظرات آمریکایی‌ها دررابطه‌ با سیاست بین‌الملل بایدن

جو بایدن با انبوهی از تجربیات خود در امور دولتی، از جمله رئیس کمیته روابط خارجی سنای ایالات متحده، به ریاست‌جمهوری آمریکا منصوب شد. بر اساس وعده‌های انتخاباتی او، سیاست خارجی دولت می‌بایست با هدف ارتقای اعتبار بین‌المللی ایالات متحده در عرصه بین‌الملل حرکت می‌کرد اما عواملی مانند خروج نیروهای آمریکا از افغانستان و روی کار آمدن گروه مرتجع طالبان، به بن‌بست رسیدن گفتگوها در توافق هسته‌ای ایران، بازسازی وجهه محمد بن سلمان، ولیعهد آل سعود، نشان می‌دهند که سیاست بین‌الملل دولت بایدن، با چاشنی ریاکاری، به شکست منجر گردید. گواه این مدعا، مخالفت بیش از نیمی از مردم آمریکا بر اساس نظرسنجی کوینیپیاک در قبال سیاست بین‌الملل دولت بایدن است. همچنان که بسیاری از دانشمندان آمریکایی مانند جان مرشایمر، رویکرد وی را مانند سیاست‌های دولت جمهوری‌خواه ترامپ تشبیه کردند. واقعیت ساده این است که میزان محبوبیت کلی بایدن در زیر آب، باقی ‌مانده است و دولت او نیاز به راه‌اندازی دوباره گسترده‌تری در سیاست بین‌الملل دارد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

ظرفیت‌های سیاسی و امنیتی حوزه آمریکای لاتین برای مقابله با بلوک غرب

یکی از مهم‌ترین نقاط جهان که با وجود تلاش‌های غرب برای تسلط بر آن، همواره با مقاومت همراه بوده و تلاش‌های استعماری آمریکا در این منطقه با شکست مواجه شده است، حوزه آمریکای لاتین است. پیامدهای مداخلات آمریکا در امور داخلی این کشورها سبب گردید تا جنبش‌های چپ‌گرایانه و ضد امپریالیستی در کشورهایی مانند کوبا، ونزوئلا، بولیوی و… شکل گیرد و تقویت شوند. «سیمون بولیوار» نماد مبارزان ضدآمریکایی این منطقه است که هنوز هم با گذشت دهه‌ها، الهام‌بخش حرکت‌های ضد امپریالیستی در حوزه آمریکای لاتین است. به هر ترتیب، امروز می‌توان از حوزه آمریکای لاتین به‌عنوان یکی از مناطق مستعد خیزش علیه هژمونی آمریکا یاد کرد که در تلاش است جایگاه مؤثر خود را در نظم نوین جهانی به دست آورد و قدرتمندانه ایفای نقش نماید. در این مقاله، ظرفیت‌های سیاسی این حوزه عالم علیه بلوک غرب، بررسی شده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

راهکار مقابله با فناوری هارپ ایالات متحده آمریکا

میزان جمعیت هر کشوری، با امنیت آن کشور رابطه‌ای موازی دارد. کاهش جمعیت و دخالت در باور ملت‌ها، راهبرد آمریکا برای تسلط بر کشورها است و ناباروری و همچنین کشتار بی‌رحمانه جمعیت کشورها، یکی از هزاران کاربرد فناوری هارپ است. هدف این یادداشت، بررسی فناوری هارپ به‌عنوان راهبرد نوین دولت آمریکا و راهکار مقابله با آن است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

دیپلماسی فعال تهران – ریاض؛ افول آمریکا در هارمونی جدید خاورمیانه‌

توافق ایران و عربستان را باید در منظومه »دوران گذار نظم بین‌المللی« که به معنای دوران انتقال از نظمی به نظم جدید است، جستجو کرد. در شرایطی که نظم اعتباری و ساختاری آمریکا بر جهان، نشانه‌های جدی ازکارافتادگی را نشان می‌دهد، چین به-عنوان ابرقدرت چالشگر و تجدیدنظرطلب این نظم، در منطقه‌ای که دستور کارهای امنیتی و سیاسی آن را واشنگتن برای سال‌های طولانی تعیین می‌کرده است، ورود کرده است و با واسطه‌گری میان دو قدرت منطقه خاورمیانه یعنی ایران و عربستان، نه‌تنها اعتباری جدید به سبد خود افزوده است بلکه به‌نوعی، غرب آسیا را به‌عنوان حوزه نفوذ سنتی آمریکا از دست رقیب خارج کرده است. نشانه‌های افول سیاست خارجی واشنگتن در منطقه، زمانی بیشتر نمود پیدا کرد که کشور وابسته‌ای چون عربستان سعودی که سال‌های متمادی، امنیت خود را وابسته به حمایت‌های آمریکا می‌دانست، اکنون بدون توجه به منافع متحد دیرین خود به توافق، آن هم با کشوری که سال‌ها سیاست‌های آن را معارض با سیاست‌های استکباری خود در خاورمیانه می‌دانست؛ یعنی ایران می‌رسد. بدون شک، ارتباط تهران – ریاض یعنی ثبات بیشتر در خاورمیانه و ثبات در این منطقه جغرافیایی یعنی به خطر افتادن بیش‌ازپیش منافع آمریکا و درنهایت، تسریع در روند افول این ابرقدرت در نظم جدید منطقه‌ای. این نوشتار سعی بر بررسی این موضوع دارد که سیاست خارجی آمریکا در منطقه بعد از توافق ایران و عربستان، به چه سمتی گرایش پیدا می‌کند؟ واکنش آمریکا به این توافق چیست؟ این توافق چه تأثیری در روند افول آمریکا خواهد داشت؟

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

دوقطبی سیاسی اجتماعی در ایالات متحده آمریکا

دوقطبی‌سازی جامعه ایالات متحده که زمانی با نگاهی مثبت و در راستای ایجاد رقابت و نوآوری به آن نگریسته می‌شد، امروزه با تعمیق شکاف میان احزاب، چالش‌های گوناگونی را در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی به وجود آورده است؛ به‌گونه‌ای که طرفداران هر حزب، طرف دیگر را دشمن خود تلقی می‌کنند و نسبت به تفکرات دیگری، احساس تنفر می‌نمایند؛ بنابراین رادیکالیسم سیاسی در حال تبدیل شدن به یک هنجار جدید در الگوی زندگی آمریکایی است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

چرایی افول هژمونی آمریکا در عراق

افول هژمونی آمریکا نه‌تنها در حال بازتاب در سطح جهان است بلکه برجسته‌سازی واقعی آن هم در حال گسترش است البته هنوز در اذهان عمومی (عامه مردم) به این واقعیت پی برده نشده است. این کار، کار پژوهشگران، دانشگاه‌ها، مراکز، مؤسسات و… است که زمینه این واقعیت را برای مردم فراهم کنند؛ ازاین‌رو ضروری است به این موضوع پرداخته شود. به همین منظور در این یادداشت، نویسنده تلاش خواهد کرد به‌صورت کوتاه و مختصر به گوشه‌ای از افول هژمونی آمریکا بپردازد. در واقع نویسنده تلاش خواهد کرد، افول هژمونی آمریکا را در عراق بررسی نماید.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

جنگ هیبریدی آمریکا علیه ایران

جنگ ترکیبی، تهدیدی در حال گسترش است، با ماهیتی نامتقارن که با اصطلاحاتی همچون «جنگ ترکیبی»، «تهدید هیبریدی» و «مناقشات ترکیبی» شناخته می‌شود و بدان پرداخته شده است. ازآنجا که حوزه سیاست، اقتصاد، اقدامات نظامی، فرهنگ، دیپلماسی و دین با یکدیگر ادغام شده‌اند، جنگ از حوزه صرفاً نظامی خارج و ترکیبی از چندین ابزار جنگی متعارف و نامتعارف شده است؛ این ابزار شامل دیپلماسی، جنگ اطلاعاتی و تبلیغات، حمایت از ناآرامی‌های محلی، نیروهای نامنظم، نیروهای ویژه، نیروهای نظامی منظم، جنگ اقتصادی و حملات سایبری هستند. وقتی چنین ابزارهایی با هم ترکیب می‌شوند، کم‌وبیش عبارت «جنگ» را به طور کامل در برخواهند گرفت. بدین ترتیب اهداف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و… در تداخل دائمی با یکدیگر قرار دارند؛ بنابراین پرداختن به این مسئله در هنگام سنجش و راستی‌آزمایی مناقشات و رقابت‌های امروزی و چگونگی مقابله با آن، توسط پژوهشگران لازم و ضروری است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

جنگ اوکراین و نبرد تسلیحاتی

جنگ و منازعه، طبیعت سیاست در روابط دو کشورها است اما گاهی این منازعه تنها محدود به دو بازیگر درگیر نیست و می‌تواند ماهیت منطقه‌ای و جهانی به خود بگیرد. از زمان شروع تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ تا به امروز، شاهد هستیم که این جنگ تنها محدود به این دو کشور نبوده است و سایر بازیگران هم تلاش کرده‌اند تا توازن نظامی در میدان نبرد به نفع روسیه تغییر نکند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تحلیلی بر سیستم قضایی ایالات متحده و استانداردهای دوگانه، پیرامون ترامپ و بایدن

سیستم قضایی در ایالات متحده دارای پیچیدگی‌ها و فرایندهای خاصی است که شناخت آن، به تحلیل ما درباره عرصه تصمیم‌سازی و سیاست‌ورزی این کشور کمک می‌کند. روندهای قضایی در این کشور درباره دادگاه‌های پی‌درپی ترامپ، رئیس‌جمهور اسبق ایالات متحده، بسیار برجسته شده است و ازآنجایی‌که بسیاری از اتهامات وی قابل تعمیم و تسری به جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا و نزدیکان وی است، می‌توان در یک رویکرد تطبیقی، این فرایند را مورد بررسی و تعمیق قرار داد. اتهامات ترامپ را می‌توان پیرامون مسائل مالیاتی، دخالت و حمایت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ از وی، نگهداری اسناد طبقه‌بندی‌شده به‌صورت غیرقانونی پس از دوره ریاست‌جمهوری و در نهایت، حمایت ترامپ از حمله طرفداران افراطی وی به ساختمان کنگره دانست و در طرف دیگر، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا به دلایل مشابهی مانند نگهداری اسناد محرمانه در پارکینگ منزل مسکونی و مسائل مالیاتی هانتر بایدن، پسر رئیس‌جمهور جو بایدن، جایگاه او در هیئت‌مدیره شرکت انرژی اوکراینی و در نهایت، داشتن سلاح گرم غیرقانونی (درحالی‌که وی به دلیل اعتیاد، از داشتن سلاح منع شده است) متهم شده است البته رئیس‌جمهور کنونی ایالات متحده از این موارد، اظهار بی‌اطلاعی کرده است اما نکته حائز اهمیت در این نوشتار، مقایسه رویکرد سیستم قضایی، پیرامون این اتهامات و تأثیر نهایی سیاسی مترتب بر آن است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تغییرات آب‌وهوایی، چرخ‌دنده نظم جدید جهانی

تغییرات آب‌وهوایی با نظم جدید جهانی، اتصال عمیقی خواهد داشت. درواقع، تغییرات اقلیمی، خود یکی از مسیرهای تغییر نظم جدید جهانی است؛ ازاین‌رو به نظر می‌رسد تغییرات آب‌وهوایی، چرخ‌دنده و شاهرگ نظم جدید جهانی خواهد بود که در نهایت، منجر به توزیع جدید قدرت و ثروت در جهان خواهد شد. درنهایت، در این مسیر شکل‌گیری نظم جدید جهانی، شاهد «جنگ سرد منطقه‌ای، گسترش ائتلاف‌ها و ائتلاف‌های جدید، گفتگو نهادی با هدف فرصت‌های تجاری و استراتژیک جدید و جابه‌جا شدن موقعیت کلیدی ژئواستراتژیک و ژئوکالچری» خواهیم بود. این در حالی است که در کشورهای جهان‌سومی، تغییرات اقلیمی را تنها در «کمبود آب» و «گرم شدن» می‌بینند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

تحولات ژئوپلیتیک جهانی و منطقه‌ای و مناسبات ایران و عربستان

منطقه ژئوپلیتیک خلیج‌فارس به دلیل وجود منابع غنی انرژی‌های فسیلی، از حدود یک سده قبل، در کانون توجه قدرت‌های جهانی قرار گرفت. در حال حاضر نیز با وجود مطرح شدن انرژی‌های تجدیدپذیر، همچنان بهره‌برداری از این منابع انرژی و عبور امن آن به بازارهای جهانی، مورد توجه قدرت‌های جهانی و مصرف‌کننده‌های اصلی است. همچنین، کشورهای منطقه به دلیل وجود مقدس‌ترین اماکن دینی مسلمانان و شیعیان، مراکز علمی و فلسفی اسلامی، تمرکز جمعیت مسلمان و تسلط بر موقعیت‌های استراتژیک، تنگه‌ها و گذرگاه‌های مهم، از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. در این میان، دو کشور بزرگ جمهوری اسلامی ایران و عربستان، به دلیل در اختیار داشتن مؤلفه‌های قدرت، دارای وزن و منزلت ژئوپلیتیکی بالایی در منطقه و جهان هستند و جایگاه مهمی در سیاست خارجی کشورهای هژمون نظام ژئوپلیتیک جهانی مانند انگلیس، ایالات متحده آمریکا، روسیه، چین و… در مقاطع زمانی مختلف داشته‌اند که به‌عنوان نمونه می‌توان به دکترین «دو ستونی» نیکسون اشاره کرد. در سال‌های اخیر، تحولات ژئوپلیتیکی در سطح جهان به وقوع پیوسته است که از یک‌سو بر کاهش مناسبات ایالات متحده آمریکا با عربستان و از سوی دیگر، با تعمیق بیشتر روابط چین و عربستان همراه بوده است. این تحولات، تأثیری بر روابط کشور ایران و عربستان گذاشته است و فضای جدیدی را در مناسبات کشورهای منطقه ژئوپلیتیک خلیج‌فارس ایجاد کرده است؛ موضوعی که این مطلب به‌اختصار به آن پرداخته است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

پیامدها و اثرات جنگ اوکراین بر نظام بین‌الملل و سناریوهای آینده آن

جنگ اوکراین ۲۰۲۲ شاید یکی از مهم‌ترین تحولات نظام بین‌الملل پس از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ محسوب شود؛ یعنی همان گونه که ۱۱ سپتامبر، جنگ علیه ترور و لشکرکشی ایالات متحده آمریکا به خاورمیانه، دنیای در حال رسیدن به دهکده جهانی در دهه ۱۹۹۰ را به‌ویژه در منطقه غرب آسیا برای همیشه تغییر داد، جنگ اوکراین نیز بی‌شک سبب تسریع روند «گذار در نظم بین‌المللی» شد. اگر تا قبل از جنگ اوکراین، بر سر مبحث گذار در نظم بین‌المللی بین نخبگان این رشته در دنیا، اختلافات نظری وجود داشت، اکنون با گذشت نزدیک به دو سال از این جنگ، آن چنان تغییراتی در دنیا به‌ویژه در منطقه اوراسیا رخ داده است که تقریباً همگان را به باور وجود گذار وادار کرده است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

پرونده‌­های قضایی و سرنوشت سیاسی ترامپ

در طول ماه‌های گذشته، اتهامات متفاوتی در گوشه‌وکنار ایالات متحده علیه رئیس‌جمهور سابق این کشور مطرح شد که برخی از آن‌ها همچنان ادامه دارد و ترامپ را درگیر خود کرده است. زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۶ برخلاف نتیجه نظرسنجی بسیاری از مؤسسات مطرح در آمریکا، گوی سبقت را از رقیب قدرتمند خود هیلاری کلینتون ربود و بر مسند قدرت تکیه زد، بسیاری از بزرگان و اندیشمندان حزب رقیب و حزب دموکرات، شروع به بررسی دقیق عوامل ظهور و قدرت گرفتن فردی چون ترامپ کردند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بررسی تحولات اخیر منطقه غرب آسیا در سایه گذار به نظم جدید جهانی

سومین نشست تخصصی از سلسله‌نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا، با موضوع «بررسی تحولات اخیر منطقه غرب آسیا در سایه گذار به نظم جدید جهانی»، در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ توسط مرکز مطالعات آمریکا با حضور دکتر احمد زارعان (مدیر مرکز مطالعات منطقه‌ای دانشگاه جامع امام حسین (ع))، دکتر علیرضا اسماعیلی (پژوهشگر ارشد مسائل بین‌الملل)، دکتر حسین آجورلو (مدیرگروه غرب آسیا و شمال آفریقای مؤسسه بین‌المللی ابرار معاصر) و دکتر حسن محمد میرزائی (مدیر مرکز مطالعات آمریکا) برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

ایالات متحده و نفوذ در سازمان ملل متحد

بسیاری از کشورها از ابتدای تشکیل سازمان ملل متحد، خواستار اصلاح ساختار قدرت در آن به‌ویژه در شورای امنیت بوده‌اند؛ به‌ویژه باتوجه‌به نفوذ کشورهایی مانند ایالات متحده و استفاده ابزاری از شورا، امروزه این مسئله بیش‌ازپیش مورد توجه قرار گرفته است. راهکارهای مطلوب برای این منظور را می‌توان بدون اصلاح و یا با اصلاح منشور پیگیری کرد. دیپلماسی چندجانبه، تقویت قدرت‌های جایگزین، توجه به اصول حقوق بین‌الملل و سازوکارهای مبتنی بر آن، در کنار اصلاح منشور و گسترش تعداد اعضای دائم و غیردائم شورای امنیت و ساختار رأی‌گیری در آن شورا، باتوجه‌به مقوله حق وتو، می‌تواند نفوذ ایالات متحده در سازمان ملل را کاهش دهد و پراکُنش قدرت را به طور مؤثر عملی کند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

اهداف و پیامدهای ضدآمریکایی سفر رئیس‌جمهور ایران به کشورهای آمریکای لاتین

دولت سیزدهم، اولویت سیاست خارجی خود را بهبود روابط با همسایگان و کشورهای دارای منافع مشترک تعیین کرده است و بسیاری از ناظران بین‌المللی نیز به این موضوع اذعان دارند. سفر رئیس‌جمهور ایران به سه کشور آمریکای لاتین، با هدف تعمیق روابط استراتژیک و اقتصادی با نیم کره غربی، در حالی انجام شد که موضوع مذاکرات با غرب همچنان در برنامه‌های دستگاه دیپلماسی قرار دارد؛ از همین رو، ضروری است با در نظر گرفتن این مسئله، اهداف و پیامدهای ضدآمریکایی سفر رئیس‌جمهور ایران به آمریکای لاتین بررسی شود.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

استعمار (استکبار) شناسی از دیدگاه امامین انقلاب

پدیده استعمار از بدو شکل‌گیری و در تمامی اشکال متنوع خود، همواره مورد تقبیح جوامع مستضعف قرار گرفته است و در دین اسلام نیز نهی شده است. امام خمینی(ره) در زمان خود پایه‌گذار قیام علیه استعمار داخلی و خارجی شدند و با فروپاشی استبداد طاغوت، مقام معظم رهبری در ادامه راه ایشان نوک پیکار را به سمت آمریکا به‌عنوان پرچمدار استکبار جهانی قرار دادند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نقش و جایگاه قدرت‌های نوظهور در شکل‌دهی نظم اقتصادی نوین جهانی

هفتمین نشست تخصصی از سلسله‌نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا، با موضوع «نقش و جایگاه قدرت‌های نوظهور در شکل‌دهی نظم اقتصادی نوین جهانی»، با حضور دکتر علی سعیدی (هیئت‌علمی گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه قم)، دکتر حمیدرضا مقصودی (هیئت‌علمی گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه قم) و دکتر صادق سلمانی (پژوهشگر حوزه اقتصاد بین‌الملل) در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ در دانشگاه قم برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

افول آمریکا؛ شعار یا واقعیت

یادداشت سردبیر؛ دکترحسن محمدمیرزائی مفهوم افول آمریکا در اندیشه رهبر معظم انقلاب اسلامی طی حدوداً سه دهه اخیر پدیده افول آمریکا به موضوعی جذاب و

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نگاهی به موضع مهم وزیرخارجه در بیروت؛ حلقه‌های دیپلماسی حول میدان

حسین امیرعبدااللهیان وزیر خارجه کشورمان در سفر دوره‌ای خود به کشورهای جبهه مقاومت خطاب به خبرنگاران در بیروت با اشاره به پاسخ مناسب جبهه مقاومت در ساعت صفر گفت: «امروز رهبران مقاومت منطقه از انسجام فوق العاده و عالی برخوردارند. همه سناریوها را طراحی کردند و آماده‌اند و دست همه روی ماشه شلیک است. در صورت تعلل جامعه جهانی و سازمان ملل و کنشگرانی که حامی جنگ‌افروزی رژیم صهیونیستی هستند، پاسخ در زمان مناسب و مورد نظر مقامت انجام خواهد شد. در گفت‌وگو با رهبران مقاومت دریافتم در زمان اتخاذ تصمیم برای پاسخ، پاسخی که داده خواهد شد تعیین کننده، پشیمان کننده و تغییردهنده نقشه کنونی سرزمین‌های اشغالی است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

آمریکا، غرب آسیا و متغیرها و روندها

یازدهمین سلسله نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا با موضوع «آمریکا و آینده غرب آسیا؛ بازیگران و روندها» با حضور دکتر ابراهیم متقی (عضو هیئت علمی و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران)، دکتر سید حمزه صفوی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) و دکتر کیومرث یزدان پناه (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) و با دبیری محمدرضا محمدی (پژوهشگر مسائل بین‌الملل) برگزار گردید.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

بایدن در حال بررسی یک معامله بزرگ در خاورمیانه است

توماس ال. فریدمن که یکی از مطرح‌ترین کارشناسان سیاسی نیویورک تایمز است، در تازه‌ترین یادداشت خود به تحلیل مذاکرات جدید دولت جوبایدن با عربستان سعودی پرداخته است. فریدمن در تحلیل خود بیان می‌کند که بایدن به دنبال ایجاد یک پیمان امنیتی بین آمریکا و عربستان است تا از این طریق بتواند روابط عربستان با اسرائیل را وارد فاز عادی‌سازی نماید. وی معتقد است که آمریکا راه حل ایجاد چنین رابطه‌ای را در متقاعد کردن اسرائیل مبنی بر دادن برخی از امتیازات به فلسطین می‌داند. در ادامه ترجمه متن کامل این تحلیل که در پایگاه خبری نیویورک تایمز منتشر شده است، بیان خواهد شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

ریشه‌یابی ظهور و افول لیبرالیسم در آمریکا؛ گذشته، حال و آینده

سلسله نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا (#نظم_جدید_جهانی) با موضوع «ریشه‌یابی ظهور و افول لیبرالیسم در آمریکا؛ گذشته، حال و آینده» و با حضور دکتر سیدمحمدرضا رضی، مدرس دانشگاه و تحلیلگر حوزه اقتصاد، حسین عباسی‌فر، پژوهشگر اقتصاد و رسانه و با دبیری دکتر حسن عباسی متقیان، پژوهشگر مرکز مطالعات آمریکا برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

بررسی مؤلفه‌های اساسی جهان، پساآمریکا و نظم جدید جهانی

دومین سلسله نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا با موضوع «بررسی مؤلفه‌های اساسی جهان پساآمریکا و نظم جدید جهانی» در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۸ صبح در پژوهشکده شهید صدر (ره) با حضور دکتر سیدمصطفی خوش چشم (تحلیلگر ارشد مسائل بین المللی و راهبردی)، دکتر رحمان نجفی‌سیار (استادیار روابط بین الملل دانشگاه عالی دفاع ملی) و خانم دکتر معصومه رشاد (هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی) برگزار شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

فرصت‌ها و تهدیدات نظم جدید جهانی برای جمهوری اسلامی ایران

پنجمین سلسله نشست‌های پیش رویداد سومین همایش بین‌المللی افول آمریکا با موضوع «فرصت‌ها و تهدیدات نظم جدید جهانی برای جمهوری اسلامی ایران» در تاریخ ۲ خرداد ۱۴۰۲ ساعت ۴ بعدظهر در پژوهشکده شهید صدر (ره) با حضور دکتر محمدعلی رنجبر، تحلیلگر مسائل راهبردی و امور بین‌الملل – دکتر سام مهدی ترابی، تحلیلگر مسائل راهبردی و امور بین‌الملل و دکتر ابوالفضل بازرگان، پژوهشگر امنیت بین‌الملل و استاد مدعو مرکز مطالعات آمریکا برگزار شد.

مطالعه بیشتر
رونمایی از موشک فتاح
اندیشکده سیاست
حسن محمدمیرزائی

نگاهی به مواضع برخی اندیشکده‌ها و رسانه‌­های غربی پیرامون رونمایی از موشک فتاح

۱۶ خردادماه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از یک موشک بالستیک با نام “فتاح” رونمایی کرد. این موشک که تازه‌ترین دستاورد نیروی هوا فضای سپاه است از نوع هایپرسونیک بوده و دارای بردی معادل ۱۴۰۰ کیلومتر و سرعتی بین ۱۳ تا ۱۵ ماخ است. این دستاورد سبب شده تا ایران در کنار سه کشور چین، روسیه و آمریکا- کشورهایی که دارنده فناوری ساخت موشک‌های مافوق صوت هستند- قرار گیرد. اما دستیابی جمهوری اسلامی ایران به این فناوری باعث شد تا اندیشکده‌ها و رسانه‌های غربی نسبت به آن واکنش داده و تحلیل‌هایی را پیرامون آن ارائه کنند. در این رابطه، اندیشکده‌های مختلف در غرب، مسائل مختلفی را مورد بررسی قرار داده‌اند که به طور کلی می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم کرد: اول، اندیشکده‌هایی چون فیشر و هریتج که معتقدند موشک‌های پرسرعت ایران، به عنوان یک تهدید جدی برای امنیت منطقه و جهان شناخته می‌شوند و دوم، اندیشکده‌هایی چون بروکینگز که بیشتر به جنبه‌های فنی و اقتصادی موشک‌های ایران توجه داشته و تحلیل‌هایی در این زمینه ارائه می‌دهند. در کنار این دو نوع تحلیل، تحلیل دیگری نیز توسط برخی از رسانه‌های غربی وجود دارد که رونمایی از این موشک را امری در جهت انحراف افکار عمومی تلقی می‌کند.

مطالعه بیشتر
اندیشکده اقتصاد
آرش سعیدی راد

نخستین اجلاس بین‌المللی تغییر نظم بین الملل و ایجاد محور همکاری‌های اقتصادی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا

اجلاسیه «تغییر نظم بین الملل و ایجاد محور همکاری‌های اقتصادی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا» در با محوریت مرکز مطالعات آمریکای دانشگاه جامع امام حسین (ع) و معاونت دیپلماسی وزارت امور خارجه و همکاری صندوق ملی توسعه و وزارت کشور در تاریخ ۹ اسفند ۱۴۰۱ در تالار مرواردید نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در دو نوبت صبح و بعد از ظهر برگزار شد. این اجلاسیه با حضور مقامات داخلی از جمله «دکتر مهدی صفری»؛ معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه و برخی مقامات وزارت کشور، وزارت نیرو و سفرا و مسئولین سفارتخانه‌های کشورهای چین، پاکستان، ارمنستان، ونزوئلا، نیکاراگوئه، بولیوی، کوبا، عراق و عمان برگزار شد و مباحث مهم و قابل توجهی در آن مطرح گردید.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

نگاهی به نشست تخصصی «آسیب‌شناسی تقابل ۴۳ ساله جمهوری اسلامی ایران و آمریکا»

نشست «آسیب‌شناسی تقابل ۴۳ ساله جمهوری اسلامی ایران و آمریکا» از سلسله نشست‌های تخصصی مرکز مطالعات آمریکا با حضور آقایان دکتر فؤاد ایزدی (مدیر گروه مطالعات آمریکای دانشگاه تهران و تحلیلگر مسائل آمریکا)، دکتر روح‌الله متفکر آزاد (دانشیار دانشگاه تبریز و رئیس فراکسیون دانشگاهیان مجلس شورای اسلامی)، دکتر محسن اسلامی (دانشیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت مدرس و مدیرکل انتخابات وزارت کشور) و دکتر علی سروش (هیئت‌علمی مرکز مطالعات آمریکا) در محل لانه جاسوسی، برگزار و در برنامه «ایران فکر» شبکه یک سیما پخش شد.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

افول هژمونی ایالات‌متحده آمریکا و نظم جدید جهانی

به نظر می‌رسد علاوه بر این‌که قدرت‌هایی در حال ظهور هستند، نظم آمریکایی هم با بحران‌هایی مواجه شده است و بیش‌ازپیش، افول هژمونی آمریکا و شکل‌گیری نظم جدیدی در جهان را نمایان ساخته‌اند. هدف این یادداشت، بررسی افول هژمونی ایالات‌متحده آمریکا به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین بحران‌های نظم جهانی مدرن و شکل‌گیری نظم جدید جهانی است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

اغتشاشات در ایران؛ پروژه فرصت ساز برای انحراف افکار عمومی از افول آمریکایی

اغتشاشات پاییز ۱۴۰۱ در ایران باعث شد تا بار دیگر دشمنان جمهوری اسلامی به این خیال بیفتند که می‌شود این نظام را سرنگون کرد. اما با گذشت زمان آنچه برای همگان واضح شد اشتباه محاسباتی دشمنان در رابطه با ایران بود. آمریکا که خود در این سال ها با پدیده افول اقتصادی و سیاسی در عرصه‌های بین‌الملل درگیر است می‌خواست تا با این اغتشاشات حواس‌ها را از خود به سوی دیگری پرت کند. خروج آمریکا از افغانستان در تابستان ۱۴۰۰ و شکست‌های راهبردی در سوریه، لبنان و باقی سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا همگی نشان‌گر اشتباهات محاسباتی دشمنان است.

مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست
آرش سعیدی راد

دکتر پل پیلار: احتمال وقوع جنگ میان آمریکا و چین وجود دارد!

پل پیلار در مصاحبه‌ای که با مرکز مطالعات راهبردی آمریکا داشت، با بیان اینکه تقریباً تمام طیف‌های سیاسی تأثیرگذار در حاکمیت آمریکا خواهان اتخاذ مواضع سخت در قبال چین هستند، پیش بینی کرد احتمال وقوع جنگ بین آمریکا و چین در اثر یک حادثه تصادفی یا اشتباه محاسباتی یکی از طرفین وجود دارد. جنگی که به احتمال زیاد آینده نظم جهانی و موقعیت قدرت‌های بزرگ را ترسیم خواهد کرد. همین موضوع مصاحبه‌ با استاد دانشگاه «جرج تاون» و از کارشناسان ارشد اندیشکده بروکینگز- مورد بررسی قرار گرفته است.

مطالعه بیشتر