حافظه؛ فیلمی نئورئالیستی در نقد جامعه آمریکا
یکی از فیلم های آمریکایی که در جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۳ توجه داوران و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرد، فیلم سینمایی حافظه (Memory) اثر میشل فرانکو مکزیکی[۱] بود که جسیکا چستین[۲] (در نقش سیلویا) و پیتر سارسگارد[۳] (در نقش سائول) به عنوان بازیگران اصلی در آن به ایفای نقش پرداختند. پیتر سارسگارد به دلیل بازی خوب خود در نقش سائول موفق به کسب جایزه ولپی(بهترین بازیگر مرد) و میشل فرانکو نامزد دریافت جایزه شیر طلایی (بهترین فیلم) در جشنواره فیلم ونیز شدند.
ارزیابی وضعیت اقتصادی جامعه آمریکا(بخش اول)
قدرت اقتصادی بهعنوان یکی از مؤلفههای قدرت برای حاکمیت و جامعه، علاوه بر استحکامبخشی داخلی، در عرصه بینالمللی نیز موجب اقتدار و توان اثرگذاری است. شاید بتوان مقدم بر توان نظامی و سیاسی، قدرت اقتصادی ایالات متحده آمریکا را بهعنوان اصلیترین مؤلفه قدرت این کشور در ایجاد نظم هژمونیک در سطح بینالمللی دانست. این در حالی است که مشاهده واقعیتهایی مانند فقر گسترده، شکاف طبقاتی و نابرابری درآمدی و… تردیدهایی را در بنیان قدرت اقتصادی این کشور ایجاد میکند. در سلسله یادداشتهای پیشرو، وضعیت اقتصادی جامعه آمریکا را بر اساس شاخصهای متعدد اقتصادی بررسی خواهیم نمود. در یادداشت اول، دستهبندی از شاخصهای اقتصادی ارائه خواهیم نمود تا بررسی جامع و دقیقی از اقتصاد این کشور داشته باشیم و در یادداشتهای بعد، با رجوع به جوامع آماری، وضعیت ایالات متحده را در هریک از شاخصهای بیان شده، بررسی خواهیم نمود.
دوقطبی سیاسی اجتماعی در ایالات متحده آمریکا
دوقطبیسازی جامعه ایالات متحده که زمانی با نگاهی مثبت و در راستای ایجاد رقابت و نوآوری به آن نگریسته میشد، امروزه با تعمیق شکاف میان احزاب، چالشهای گوناگونی را در عرصههای سیاسی و اجتماعی به وجود آورده است؛ بهگونهای که طرفداران هر حزب، طرف دیگر را دشمن خود تلقی میکنند و نسبت به تفکرات دیگری، احساس تنفر مینمایند؛ بنابراین رادیکالیسم سیاسی در حال تبدیل شدن به یک هنجار جدید در الگوی زندگی آمریکایی است.
بررسی چگونگی فرهنگ شهرت در جامعه آمریکا و تأثیرات آن بر جوامع غربی
دکتر علی مؤمنی، مدیرمسئول فصلنامه فرهنگ شهرت دانشگاه تهران در گفتگو با اندیشکده فرهنگ و رسانه مرکز مطالعات آمریکا در خصوص «چگونگی فرهنگ شهرت در جامعه آمریکا و تأثیرات آن بر جوامع غربی؟»، به ایراد سخنرانی پرداختند.
بررسی چگونگی فرهنگ شهرت در جامعه آمریکا و تاثیرات آن بر جوامع غربی
مدیر مسئول فصلنامه فرهنگ و شهرت در مصاحبه با مرکز مطالعات آمریکا به موضوع «بررسی چگونگی فرهنگ شهرت در جامعه آمریکا و تاثیرات آن بر جوامع غربی؟» پرداخت.
بررسی میراث فردگرایی لیبرال در تشکیل خانواده آمریکایی
فردگرایی لیبرال و اصالت بخشی بر فرد و خواستههای فردی بهعنوان یکی از پیامدهای طبیعی انسانگرایی (Humanism) در روند شکلگیری مدرنیته از جریان رنسانس، اصلاحات، تضعیف کلیسا یا مذهب سنتی و انقلاب صنعتی تا رشد سرمایهداری و خاصه روشنگری و شکلگیری جامعه مدرن، بهمرور تغییرات و تحولات جدی فرهنگی- اجتماعی را در جوامع غربی رقمزده که تبلور آن در جامعه آمریکایی، بهویژه پس از انقلاب جنسی مشهود است؛ تفکری که با پذیرش محوریت غریزه، امیال انسانی، تقدم بخشی به خواستههای فردی و نفی هرگونه مرجع حقوقی و اخلاقی ورای تمایلات، در کنار سایر تغییرات فرهنگی -اجتماعی بهطور خاص، ساختار و کیفیت نهاد خانواده را از خود متأثر نموده است. همچنین، انقطاع از ارزشها و هنجارهای اصیل برآمده از پیوندهای دینی و خانوادگی و تکیه بر معیارهای ارزشگذاری فردی و دنبال کردن ارزشهای خصوصی، زمینه بروز رفتارهای خارج از چارچوبهای مرسوم و سنتی را در جامعه فراهم میآورد. بهگونهای که درنهایت، هیچ ملاک و معیار محکمی در قضاوت و محدود کردن فعل او جز حقوق طبیعی و قراردادهای اجتماعی، وجود نخواهد داشت.
تضعیف ساختارهای اجتماعی در جامعه آمریکا
چارلز رایت میلز (Charles Wright Mills) در کتاب تخیل جامعهشناختی (The Sociological Imagination)، ادعا میکند که تحلیلهای جامعهشناسان، باید در پرتو تلاقی سه بعد جهان بشری، یعنی ساختار، تاریخ و بیوگرافی ارائه گردد. بعد ساختار اجتماعی، با جهان اجتماعی و برداشتی مرتبط است که رفتار بشری، همواره درگیر آن بوده و بهطور خاص، از طریق الگوهای روابط بشری شکل میگیرند. بعد تاریخ، متضمن آن است که ساختارهای اجتماعی، همواره محدود به زمان و مکانهای مشخص هستند، بهطوریکه آنها از یک دوره یا محیط، به یک دوره یا محیط دیگر دستخوش تغییر میگردند. درنهایت، بعد بیوگرافی، پدیدههای بزرگ ساختار و تغییر را به تجربیات بشری متصل میسازد، با آشکار نمودن این نکته که چگونه زندگی افراد بر مبنای فرآیندهای تاریخی و اجتماعی بزرگتر، شکل میگیرد و انسانها چگونه بر این فرآیندها، تأثیر میگذارند و درعینحال تأثیر میپذیرند. میلز با دستهبندی مؤلفههای سهگانه به این نتیجه میرسد که تحلیل اجتماعی کلاسیک، شیوهای از فهم بسیار غنی و متقاعدکننده را ارائه میدهد که میتوان، آن را بهعنوان مخرج مشترک علوم اجتماعی مدرن و حتی علوم انسانی دید. او معتقد است که جامعهشناسی، باید بکوشد، سرگذشتهای فردی را در پیوند با تاریخ جمعی و گرفتاریهای شخصی را در پیوند با مسائل عام اجتماعی تحلیل کند.
شکاف نهاد خانواده با افزایش روند فردگرایی در جامعه آمریکا
مسئله خانواده در آمریکا از جهات مختلف تا کنون محل نزاع جامعه شناسان، روانشناسان و سیاستمداران در ایالات متحده آمریکا بوده است. از یک طرف خانواده به عنوان نمادی از سلامت جامعه به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی که در آن فرد متولد میشود و رشد میکند حائز اهمیت است و از جهت دیگر نیز میتوان خانواده را دماسنجی برای ارزیابی وضعیت فرهنگی کلان هر کشوری درنظر گرفت. بر این اساس آمارهای و تحلیلهای صاحبنظران آمریکایی نشان میدهد؛ نهاد خانواده در آمریکا در طول دهههای اخیر رو به فرسایش است و سرعت این فرسایش و از هم گسستگی خانواده نیز روز به روز در حال افزایش است. از این رو ضروری است به این موضوع «علل گسسته شدن ساختار خانوادهها در آمریکا چیست؟» پرداخت.
تسریع نابرابری در جامعه آمریکا
سام پیزیگاتی روزنامهنگار کهنهکار آمریکایی و نویسنده کتاب «پرونده¬ای برای حداکثر دستمزد »، مطالبی با عنوان «تاریخ درباره دلایل افول ایالاتمتحده چه میگوید؟» منتشر کرد. هدف این یادداشت، بررسی حمله به کنگره آمریکا است. درواقع، نویسنده معتقد است، آنچه باعث شد مردم به کنگره حمله کنند، این است که ایالاتمتحده در آستانه یک ورشکستگی قرارگرفته است و شهروندان، بیشازپیش در میان نفوذ فزاینده افراد ثروتمند و گروههای وابسته به این درک رسیدهاند که آنها، سهم کمی در جامعه دموکراتیک دارند.
مسائل و مشکلات جدی زنان در جامعه آمریکا
افزایش خودکشی، فقر، خشونت خانوادگی، آزار و اذیت جنسی، نژادپرستی، عدم حضور در قدرت، گرفتاری در فمینیست، نداشتن خدمات درمانی، مردسالاری، عدم دسترسی به فرصت برابر، افزایش نرخ مرگومیر مادران، لشکرکشی برای عادیسازی زنستیزی و اقتصادی که برای زنان کار نمیکند، بخشی از مشکلاتی است که زنان امروز ایالاتمتحده، گرفتار آن هستند که در ادامه به آنها پرداخته خواهد شد.