استادیار گروه مطالعات روسیه در ابتدا اشاره کرد: در خبرها میبینیم که دو کشور، مدام خود را به نقض حقوق بشر متهم میکنند و این ماجرا، پیشینهای تاریخی دارد و پایانی بر آن متصور نیست. وی با اشاره به ویژگیهای ساختاری بیانیه حقوق بشر عنوان کرد: روز تصویب این بیانیه در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸، بهعنوان روز جهانی حقوق بشر شناخته میشود و بعد از جنگ جهانی دوم، این الزام مطرح شد که انسانها در سراسر جهان، از حقوقی برابر برخوردار باشند. یکی از کشورهایی که در زمان تصویب، به این بیانیه رأی ممتنع داد، اتحاد جماهیر شوروی بود و علت آن را متناقض بودن بخشهایی از این اعلامیه در حوزه فاشیسم دانست. وی با بیان اینکه تحقق مفاد بیانیه حقوق بشر از سوی آمریکا با اقدامات این کشور در تناقض است، ادامه داد: برژینسکی در کتاب اتحاد و افول بیان میکند که ژستهای حقوق بشری آمریکا برای حفظ جایگاه در درازمدت و حفظ برتری در برابر شوروی بود تا بتواند امتیازاتی را در رقابتهای جهانی تسلیحاتی بگیرد و از آن بهعنوان پادزهری در برابر تبلیغات روسها استفاده کند؛ اما پایان جنگ موجب تغییراتی در روندها شد، چراکه آمریکا خود را پیروز میدان میدید و زمینه مطرح شدن مواضع حقوق بشری فراهم شد. به گفته این پژوهشگر حوزه مسائل روسیه، مثالهای متعددی وجود دارد از اینکه سران دو کشور آمریکا و روسیه، در نشستها و سخنرانیهای مختلفی، اقدامات یکدیگر را نقض حقوق بشر دانسته و دیگری را به مخالفت با آن متهم کردهاند.
کریمی با بیان اینکه بخشی از رویکرد روسیه نسبت به حقوق بشر آمریکایی را میتوان در دیدگاههای دستگاه دیپلماسی روسیه دریافت، ادامه داد: ماریا زاخاراوا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در صحبتهایش به هدف آمریکا از پیش کشیدن موضوع حقوق بشر بهعنوان بهانهای برای به حاشیه کشاندن روسیه و متهم کردن این کشور به نقض قوانین حقوق بشری، اشارهکرده است. روسیه در بیانیههایی اعلام کرده که آمریکا، از استانداردهای دوگانهای در حوزه حقوق بشر استفاده نموده و اتهاماتی که به کشورها وارد میکند، اتهاماتی کلیشهای است. بهعنوانمثال، پرداختن آمریکا به نحوه رعایت موازین حقوق بشری بستگی به نوع رابطه آن کشور با آمریکا دارد که اگر روابط خوبی با آنها داشته باشند، کاری با آن کشورها ندارند و اگر روابط آن کشورها با ایالاتمتحده مناسب نباشد، آمریکا آن کشورها ازجمله روسیه، کوبا، ایران، چین و غیره را به نقض حقوق بشر متهم میکند.
به گفته استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، خانم زاخاراوا درحالیکه دولت آمریکا را به نقض حقوق بشر متهم میکند، عبارت جالبی نیز به کار میبرد، آنهم مبنی بر اینکه آمریکاییها اگرچه شبانهروز و بدون تعطیلی در حال کار حقوق بشریاند اما در مقابل درخواست حقوق بشری مردم افغانستان، سکوت پیشه کردهاند. وی با بیان اینکه روسیه همواره بر اتهامات آمریکا مبنی بر حمله گروههای سایبری این کشور و ادعای تهدید بودن روسیه برای جامعه جهانی، اعتراض کرده است، ادامه داد: روسیه همواره از این ماجرا شکایت دارد و با مثالهای واقعی نظر جامعه را به این امر سوق میدهد که قضاوتی صحیح داشته باشند و ببینند، آیا این استانداردهای آمریکایی دوگانه است یا خیر؟ روسیه ذهنها را به این سمت سوق میدهد که حقوق بشر آمریکایی، متناقض و دارای استانداردهای دوگانه است و از همین رو آمریکا در جایگاهی نیست که درباره حقوق بشر سایر کشورها اظهارنظر کند. روسیه معتقد است، این جایگاهی که آمریکاییها بهعنوان پاسبان برای خودشان قائل شدهاند، مخدوش است و به همین دلیل، نمیتوانند برای سایر کشورها، تعیین تکلیف و نسخهپیچی نمایند.
[۱] این نشست توسط دبیرخانه همایش بینالمللی افول آمریکا این مرکز برگزار شده است