تحولات جهانی در این چندسال اخیر چنان تغییر کرده است که برخی از صاحب نظران به صراحت اعلام کردند که آمریکا در حال افول است. ساموئل هانتینگتون از جمله صاحب نظرانی بود که افول آمریکا را مطرح کرد و سیر شکل گیری آن را در پنج دوره خلاصه کرد:
سال ۱۹۵۷ و عقب افتادن آمریکا در پرتاب نخستین ماهواره از شوروی
سال ۱۹۶۰ و نگرانی ریچارد نیکسون از چندقطبی شدن جهان
سال ۱۹۷۳ و تحریم نفتی کشورهای عربی
اواخر دهه سال ۱۹۷۰ و درگیری با سیاست های توسعه طلبانه شوروی
سال ۱۹۸۳ و شروع رکود تجاری ریاست جمهوری ریگان