حوزه سیاست بر محور قدرت شکل میگیرد و اساساً سیاست عبارت است از فعالیتهای انسانی در زمینه اتخاذ تصمیمات حاکمیتی در حوزه عمومی. ساختارهای قدرت سیاسی در هر جامعه ممکن است با جامعه دیگر متفاوت باشد اگر چه در هر ساختاری، نسبتی میان حاکمان، سایر افراد و گروههای آن جامعه برقرار است که به آن عرصه و نظام سیاسی گفته میشود.
نویسندگان کتاب بر این باورند ایالات متحده آمریکا با بیش از ۲۰۰ سال سابقه در تدوین قانون اساسی، اکنون درگیر فرآیندهای پیچیده سیاسی شده که دموکراسیِ نمایندگی در این کشور را به چالش کشیده است. از یک سو بازتولید مستمر نظام دوحزبی در ساختار رسمی و از سوی دیگر نفوذ روزافزون نهادها و بازیگرانِ غیررسمی در ارکان سیاست آمریکا چهرهای چندوجهی به این بُعد از زندگی آمریکاییان داده است. این وضعیت تأثیر خود را در سیاست خارجی آمریکا نیز بر جای نهاده و موجب شده ایالات متحده در جایگاه ابرقدرت جهانی دست به اقداماتی بزند که نفع عمده آن نه به مردم جهان یا حتی مردم آمریکا بلکه به بازیگران غیررسمی و دارای نفوذ میرسد. از این رو اندیشکده مطالعات افول آمریکا در پژوهشکده مشترک شهید صدر (ره) تصمیم گرفت منابع موجود در این حوزه را جمعبندی کرده و با تکمیل و تعمیق آن پیرامون مسائل جاری، مجموع نهادها، بازیگران و فرآیندهای رسمی و غیررسمی نظام سیاسی در ایالات متحده را به همراه تاریخچه آن و چالشهایِ پیشِ رو در یک گزارش توصیفی-تحلیلی ارائه کند.
فصل اول به تاریخچه تشکیل ایالات متحده از میان مستعمرهنشینهای انگلیسی و سپس تدوین قانون اساسی میپردازد. در فصل دوم و سوم به دو بخش مهم از این قانون یعنی نهادهای حاکمیتی و حقوق عمومی اشاره داریم. از آنجا که شناخت ساختار رسمی در آمریکا برای فهم همه فرآیندهای سیاسی کافی نیست، در فصل چهارم ساختار غیررسمیِ قدرت در ایالات متحده را تشریح کرده تا در فصل پنجم بتوانیم نمای نسبتاً کاملی از فرآیند تصمیمسازی در آن کشور را ترسیم نماییم. دست آخر نیز مهمترین چالشهای پیشِ روی نظام سیاسی آمریکا را بررسی خواهیم کرد.
از آنجا برخی از تحولات تاریخ آمریکا مانند تأسیس آن کشور، جنگ داخلی یا جنبش سیاهپوستان با موضوع چندین فصل در ارتباط بوده و پرداختِ تحلیلی به آن از زاویه فصولِ مرتبط ضروری نموده است، تلاش کردیم تا حد ممکن از تکرار دادهها پرهیز کرده و در هر یک از فصول مرتبط به بخشی از آن تحول اشاره کرده و از همان جنبه به تحلیل رویدادها بپردازیم.
از دکتر ابوذر گوهری مقدم که با نظرات خود به بهبود و تکمیل این نوشتار کمک شایانی نمودند و همچنین از دکتر مجتبی صمدی که این اثر از پیشنهاد اولیه تا انتشار نهایی مدیون ایشان است، سپاسگزاریم. بدیهی است اشکالات موجود، برعهده نویسندگان است. امید است این مجموعه، در یک مرور کوتاه اما عمیق، خوانندگان گرامی را بیش از پیش با نظام سیاسی آمریکا و ابعاد متنوع آن آشنا سازد.