در ابتدای این نشست، دکتر ابراهیم متقی، ضمن بیان این نکته که ساختار نظام بین الملل دارای تعارضات است، تصریح کرد که ساختار نظام سیاسی بینالملل بر مبنای خواست و رقابت قدرتهای بزرگ شکل گرفته است؛ لذا درک حوادث و اتفاقات جهانی باید مطابق با چارچوب این ساختار یعنی موازنه قدرتها صورت پذیرد، بنابراین سیاست خارجی آمریکا در جنگ اوکراین و روسیه را نیز باید بر اساس این دو مؤلفه اصلی یعنی مداخلهگرایی و گسترش حوزه نفوذ آن تحلیل کرد ولی چرا روسیه به خود اجازه داد در مقابل آمریکا و سیاستهای آمریکایی (خصوصاً در زمینه گسترش ناتو) واکنش نشان دهد؟ رییس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال بیان کرد که روسیه و شخص پوتین متوجه شدهاند که آمریکا به عنوان یک قدرت بزرگ، در حال افول (با در نظر گرفتن برخی معیارهای نشاندهنده افول آمریکا مانند عدم توان در کنترل سایر بازیگران همانند دریافت ضربات مکرر از ایران، شکست در سوریه و عدم توان ساقط کردن دولت بشار اسد) است و در چنین شرایطی فضا را برای انجام اقداماتی علیه آن مناسب دید. کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد که از طرف دیگر، خود روسیه نیز در حال افول است و قادر به بازسازی امپراتوری خود نیست؛ زیرا محور اصلی فعالیت اقتصادی آن، فروش نفت، گاز و منابع طبیعی است و جهتگیری سیاست اصلی آن بر پایه بهره بردن از ساختار نظامی و اقدامات سختافزاری قرار گرفته است، بر همین اساس، جنگ روسیه و اوکراین را باید در چهارچوب ساختاری در حال افول بودن دو قدرت بزرگ جهانی تبیین و تحلیل کرد.
در ادامه این نشست، دکتر محمود شوری اشاره کرد که مرور و بررسی تاریخ روسیه (از حدود چهارصد سال پیش تاکنون) نشان میدهد که روسیه دائماً خودش را در یک چهارچوب اروپایی مینگریسته تا بتواند یک قدرت تعیینکننده در ساختار امنیت اروپا باشد. مدیر گروه اوراسیا مؤسسه بینالمللی ابرار معاصر تهران تأکید کرد که اگر چه افول روسیه تا حدی قابل قبول است ولی توجه به این واقعیت لازم میباشد که روسیه حدود ۳۰ سال است که در این شرایط قرار دارد اما در عین حال، تلاش زیادی برای احیای قدرت سابق خود انجام داده است و به موفقیتهایی نیز دست یافته است. کارشناس مسائل اوراسیا تصریح کرد که روسیه برای حفظ جایگاه خود در نزد اروپا، گسترش ناتو را تحمل نکرد و وارد جنگ شد و اگر چه میتوانست در همان روزهای نخست، اوکراین را تصرف و دولت آن را ساقط کند ولی وجود زلنسکی برای روسیه ضرورت دارد زیرا در صورت از بین رفتن دولت موجود اوکراین، روسیه باید یک دولت دست نشانده خود را مستقر میکرد، در حالی که طبیعتاً این دولت جدید نمیتوانست به سرعت، مقبولیت داخلی و خارجی پیدا کند. دکتر شوروی تأکید کرد که به لحاظ ژئوپولتیک، یکی از بدترین نتایج جنگ روسیه و اوکراین برای آمریکا این است که روسیه ضعیف شود و به عنوان یک بازیگر درجه دوم به سمت چین برود و با آن ائتلاف کند، ضمن اینکه وابستگی اروپا به روسیه نیز باید مورد توجه جدی قرار گیرد زیرا روسیه در حوزه انرژی در حال تأمین حدود ۴۰ درصد گاز اروپا است و تحریم آن میتواند منجر به قطع این صادرات و وارد شدن آسیب جدی به اروپا شود.
در پایان این نشست، دکتر رحمتاله فلاح، نظرات خود را با موضوع دفاع از امنیت داخلی و پیرامونی روسیه آغاز کرد و بیان داشت که عضویت اوکراین در ناتو، تهدید جدی برای امینت ملی روسیه محسوب میشد زیرا کشورهایی مانند اوکراین و گرجستان از اهمیت امنیتی خاصی برخوردار هستند و پیوستن آنها به ناتو میتوانست موازنه استراتژیک را بطور کامل بر علیه روسیه تغییر دهد، ضمن اینکه تلاشهای بسیار زیاد زلنسکی در ماههای اخیر و نقش لهستان در این درگیری را نباید نادیده گرفت. کارشناس مسائل بینالملل بیان کرد که از یک طرف، این تصور وجود دارد که روسیه وارد یک درگیری نظامی شده است که خروج از آن به سادگی امکان ندارد و باید ابهت خودش را بشکند و با نوعی شکست مواجه شود ولی از طرف دیگر، این تصور غالب وجود دارد که پوتین تا زمان عدم حصول موفقیت، از اوکراین خارج نخواهد شد. دکتر فلاح در ادامه صحبت تصریح کرد که عدم حمایت عملی غرب از دولت زلنسکی میتواند زمینهساز توقف گسترش ناتو، حداقل به کشورهای نزدیک روسیه یا کشورهای جدا شده از شوروی سابق، برای مدت طولانی بشود، همچنین باید توجه داشت که در هر حال، ایران نیز از فضای جنگ روسیه و اوکراین متأثر خواهد شد و نیاز هست با ایفای نقش فعالانه، ضمن مدیریت و کاهش چالشهای احتمالی، از فرصتهای ایجاد شده بصورت حداکثری استفاده نماید.
در این نشست، ضمن محکومیت حمله روسیه به اوکراین و حمایت از توقف جنگ، بیان شد که ایران باید از زمینه و بستر این جنگ برای به چالش کشیدن اعتماد و اتکاء واهی کشورهای مختلف به غرب و نیز برقراری توازن در تعامل با غرب و شرق استفاده نماید، ضمن اینکه روایت رسانهای از جنگ را حداقل در داخل کشور، به خوبی و نحو احسن به نفع خود مدیریت نماید.