نویسندگان:
سید جواد موسوی زارع[۱]، سید هادی زرقانی[۲] و مصطفی امیر فخریان[۳]
چکیده
اگر قدرت نرم معادل جذابیت تلقی گردد، این جذابیت بسته به گفتمان‌های مختلف از منابع متنوعی ریشه می‌گیرد؛ یکی از منابع فوق ظرفیت علم و فناوری است. اهمیت این حوزه به‌اندازه‌ای است که برخی از کشورها از جمله ایالات متحده سرمایه‌گذاری عظیمی را در آن صورت داده و سیاست‌های قدرت نرم خود را با تمرکز بر علم و فناوری عملیاتی می‌سازند. در همین خصوص پژوهش کنونی با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه‌ای و تحقیقات میدانی در نظر دارد به این مسئله بپردازد که ایالات متحده چگونه از ظرفیت علم و فناوری جهت اعمال قدرت نرم بهره‌برداری می‌کند و در قدرت نرم علم و فناوری جهان از چه جایگاهی برخوردار است؟ ازاین‌رو، در بخش نخست با استناد به منابع معتبر کتابخانه‌ای اقدامات ایالات متحده در استفاده از ظرفیت علم و فناوری با رویکرد قدرت نرم مورد تحلیل قرار می‌گیرد؛ سپس با مراجعه به کتب، مقالات علمی، گزارش‌ها سازمان‌های بین‌المللی و… مهم‌ترین متغیرهای مؤثر بر قدرت نرم با ماهیت علم و فناوری در قالب ۱۱ شاخص مفهومی و ۴۶ متغیر عملیاتی گردآوری و تدوین شده است. در بخش مطالعه میدانی و برای تعیین وزن شاخص‌ها و متغیرها، پرسشنامه‌ای به دو زبان فارسی و انگلیسی طراحی و در اختیار ۵۵۰ نفر از کارشناسان قدرت نرم قرار گرفت. سپس با پیگیری‌های فراوان، نظرات ۱۹۴ نفر از پژوهشگران ۳۳ کشور جهان دریافت و مورد تحلیل قرار گرفت و مدل سنجش قدرت نرم علم و فناوری تدوین گشت. در نهایت بر اساس مدل مزبور، جایگاه قدرت نرم ایالات متحده با محوریت علم و فناوری مشخص گردید.
کلیدواژه‌ها: قدرت نرم، علم و فناوری، جذابیت، سنجش قدرت نرم، ایالات متحده
لینک دانلود مقاله:
https://asr.ihu.ac.ir/article_207131.html
[۱] دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
[۲] نویسنده مسئول: دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
[۳] استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران