استاد مطالعات خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین‌الملل شانگهای چین: فداکاری سردار سلیمانی، الهام‌بخش همه کسانی است که با سلطه‌طلبی آمریکا مخالف هستند.
جاذبه شخصیتی شهید حاج قاسم سلیمانی، به ایران و جهان اسلام، محدود نیست و اندیشمندان و آزادی‌خواهان سراسر دنیا، به ستایش ابعاد مختلف شخصیتی ایشان اذعان دارند. دکتر جیانوی هن، استاد مطالعات خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین‌الملل شانگهای چین در مصاحبه‌ای که با مرکز مطالعات آمریکا داشت، معتقد است که سردار سلیمانی، بسیار فراتر از مرزهای ایران بوده و نباید ایشان را به جغرافیای خاصی محدود کرد.
شهادت سردار سلیمانی، مهر تأییدی بر اخراج آمریکا ازمنطقه
بدون شک، شهادت حاج قاسم سلیمانی، ضربه بزرگی به نظام انقلابی جمهوری اسلامی بود. هرچند به برکت خون این شهید بزرگوار و همچنین، مدیریت زیرکانه رهبر انقلاب اسلامی و به برکت خون سایر شهدای اسلام و انقلاب در تقویت فرهنگ مقاومت، از دل این حادثه عظیم، فرصت‌هایی همچون رویش فرهنگ جهاد و مقاومت ایجاد شد. لذا در شرایط کنونی برای بازخوانی عظمت شهادت این سردار، لازم است به بعدی دیگر از این جایگاه، یعنی افزایش قدرت منطقه‌ای ایران و اخراج آمریکا پرداخته شود. نتایج کلی این یادداشت، نشان می‌دهد که جهان به این جمع‌بندی رسیده است که شهادت حاج قاسم، زمینه‌ساز افزایش قدرت ایران و اخراج آمریکا از منطقه خواهد بود. درواقع، به این باور رسیده‌اند که ایران و به‌طورکلی محور مقاومت، به شخص متکی نیست و مهم‌تر اینکه این شهادت نه‌تنها معادلات و محاسبات دولت آمریکا و متحدان وی را نقش بر آب کرد، بلکه باعث افزایش وحدت در جهان اسلام و عزم ایران در منطقه شده است.
نگاهی به چگونگی بازتاب ترور سردار شهید سلیمانی در میان اندیشکده‌های آمریکایی
بامداد ۱۳ دی‌ماه ۱۳۹۸ (۳ ژانویه ۲۰۲۰) به دستور مستقیم دونالد ترامپ، رئیس وقت جمهور ایالات‌متحده آمریکا، سرلشکر پاسدار حاج قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران به همراه حاج ابو مهدی المهندس، رئیس ستاد حشدالشعبی عراق و سایر همراهانشان با شلیک ۴ فروند موشک لیزری «هِل فایر» از پهپاد «MQ-9 ریپِر» آمریکایی به شهادت رسیدند. بلافاصله بعد از این ترور، اندیشکده‌ها و اندیشمندان حوزه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل آمریکایی در راستای توجیه این عملیات تروریستی، دست به قلم شده و این اقدام ناجوانمردانه و خلاف قوانین بین‌المللی را توجیه کردند. متن زیر بخشی از دیدگاه‌های این اندیشکده‌ها پس از ترور سردار سلیمانی و همراهان ایشان است.
سید مصطفی خوش چشم:حمله به عین‌الأسد علی‌رغم همه مزایایی که داشت، یک رفتار حداقلی و ناکافی نبود!
دلیل ترور شهید سلیمانی از سوی آمریکایی ها و پذیرش این ریسک از سوی رئیس‌جمهور وقت آمریکا در کنار مسائلی چون ارتباط این ترور با مسائل داخلی و رویکرد دولت مستقر در ایران، بحث انتقام سخت و اخراج آمریکا از منطقه و …، ازجمله مسائلی است که موردتوجه و سؤال بسیاری از کارشناسان و حتی عموم مردم بوده و است. برای گفتگو حول محور این مسائل، به سراغ دکتر سید مصطفی خوش چشم، تحلیلگر ارشد مسائل بین‌المللی و منطقه ای رفتیم تا نظرات ایشان را در این خصوص بدانیم.
دکتر صابر ابومریم دبیر بنیاد فلسطین پاکستان:سردار قاسم سلیمانی درحالی‌که ملت‌های منطقه را در برابر داعش حفظ می‌کرد، تهدیدهای روزافزون مردم کشورهای اروپایی را نیز در خاک سوریه و عراق مدفون کرد.
شکی نیست که سردار شهید، حاج قاسم سلیمانی، چهره بین‌المللی مقاومت بوده است و محبوبیت بسیاری در میان مردم منطقه، به‌خصوص حامیان محور مقاومت دارد. هرچند بحث محبوبیت و تأثیرگذاری ایشان، فراتر از منطقه و جهان اسلام بوده است و باید اذعان کرد که شهید سلیمانی با اقدامات مؤثر خود، نقش مهمی در تأمین امنیت بین‌الملل، حتی برای مردمان کشورهای غربی داشت. دکتر صابر ابو مریم، تحلیلگر مسائل سیاسی و دبیر بنیاد فلسطین پاکستان در گفتگویی که با مرکز مطالعات آمریکا داشت، بر این باور است که شهید سلیمانی، نه‌تنها باعث نجات کشورهای عراق و سوریه شد که سایه جنگ و تهدید داعش را از سر ایران، افغانستان و پاکستان نیز دور کرد و حتی فراتر از سطح منطقه، باعث امنیت بیشتر مردم کشورهای اروپایی شد. همچنین به اعتقاد ایشان، امروز مسیحیان سوریه و عراق از شهید حاج قاسم سلیمانی، به‌عنوان مسیح خود یاد می¬کنند.
سردار شهید حاج قاسم سلیمانی؛ نظم جدید منطقه‌ای و جهانی
شهادت سردار ایرانی، حاج قاسم سلیمانی در دی‌ماه سال ۱۳۹۸، تنها به معنی حذف یک چهره نظامی ایران از بدنه جبهه مقاومت نبود، بلکه محبوبیت شخصیت ایشان به همراه توانایی‌های نظامی، در راهبری نیروهای مقاومت علیه جریان صلح آمریکایی و هم‌پیمانانش در دو سطح منطقه‌ای و جهانی، بدون شک نقطه عطفی در تاریخ روابط بین‌الملل غرب آسیا محسوب می‌شود. در این چارچوب، ردپای استراتژی‌های وی را می‌توان از افغانستان تا لبنان و از عراق تا یمن مشاهده کرد؛ به گونه‌ای که تغییر جایگاه منطقه‌ای و بعضاً جهانی ایران در عرصه بین‌الملل، بیش از هر چیز به نقش و برنامه‌های نظامی وی برای مهار نفوذ جریان صلح آمریکایی در غرب آسیا و نظام بین‌الملل منوط است. به‌عبارت‌دیگر، شهید سلیمانی عنصر تبدیل توانایی‌های بالقوه نظامی ایران به موفقیت‌های بالفعل منطقه‌ای و جهانی بود. در این نوشتار کوتاه، سعی داریم تا در پرتو اتصال سه سطح تحلیل فردی، منطقه‌ای و بین‌المللی، نقش این سردار بزرگ اسلام در تغییر جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی ایران طی یک دهه گذشته، موردبررسی قرار گیرد.
بازاریابی تروریسم؛ تأملی بر فرایند جذب تروریسم توسط داعش
اصطلاح بازاریابی تروریسم یا بازاریابی برای آن، اغلب برای توصیف شیوه جدید داعش در جنگ، در نشریات به کار می‌رود. با وجود این، تعریف بین المللی پذیرفته‌شده‌ای برای بازاریابی وجود ندارد. بازاریابی عبارت است از «اقدامات انجام شده در راستای ارتقا و فروش محصولات و خدمات، شامل تحقیق درباره بازار و تبلیغات» (Oxford Dictionary n.d.f). هدف اصلی بازاریابی، تحلیل نیاز مشتریان و پاسخگویی مناسب به این نیازها از طریق ارائه کالاهای و خدمات است؛ این کار آگاهی مشتریان درباره برند مورد نظر را افزایش می‌دهد که سبب افزایش سود و دستیابی اهداف بازاریابی می‌شود (Meffert et al. 2015, p. 10ff). نظر به اینکه تروریسم، کالا و خدمات به شمار نمی‌رود، هدف نهایی بازاریابی در این حوزه، ایدئولوژی افراطی یا اهداف سازمان تروریستی است؛ در بازاریابی تروریسم، پروپاگاندا جایگزین پیشرفت و جذب جنگجویان خارجی، جایگزین فروش می‌شود. «به عبارت دیگر، داعش همانند شرکتی که کالای خود را به فروش می‌رساند، ایدئولوژی خود را در معرض فروش قرار داده بود.» (۲۰۱۵Shroder) تعریف پروپاگاندا عبارت است از «اطلاعات جانب‌دارانه و گمراه کننده که برای پیشبرد اهداف و دیدگاه‌های سیاسی در ارتباط با گروه‌ها و ایدئولوژی‌های افراطی، مورد استفاده قرار می‌گیرد» (Oxford Dictionaries n.d.j).
نقش شهید سلیمانی در ورود روسیه به بحران سوریه
روابط جمهوری اسلامی ایران با روسیه در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی بعد از جنگ تحمیلی، همواره مورد سؤال و جواب مخالفان و موافقان این حوزه بوده است. این روابط که برخی آن را تاکتیکی و برخی نیز راهبردی توصیف می‌کنند، همواره با فراز و نشیب‌هایی، همراه بوده است و هر دو کشور بر اساس منافع ملی خود، سعی می‌کنند با همراهی طرف مقابل و گوش زد کردن دشمن مشترکی به نام آمریکا و غرب، به این روند، تداوم داده و آن را عمق ببخشند. یکی از نقطه عطف‌های استراتژیک روابط دو کشور‌که نشان‌دهنده عمق روابط راهبردی آن‌ها بوده است‌همکاری و اتحاد دو کشور در بحران سوریه است. این نقطه عطف مهم و تاریخی به سال ۱۳۹۴ (سپتامبر ۲۰۱۵ م) بازمی‌گردد که در این تاریخ، بعد از حدود چهار سال (۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ م)، بحران سوریه به‌واسطه ایستادگی مردم، مقاومت نیروهای مسلح، حمایت مستشاری ایران و حزب‌الله و تلاش مدافعان حرم میدان نبرد، به وضع تثبیت‌شده‌ای رسید؛ یعنی سرزمین‌هایی در اختیار داعش و گروه‌های تروریستی بود و بخش‌های مهمی نیز در اختیار حکومت باقی ماند. درواقع، نوعی حالت رکود بر صحنه نبرد حاکم شد که نه دولت و نه تروریست‌ها، هیچ‌کدام نمی‌توانستند پیشروی کنند و در این مقطع، باید نیروی سومی وارد می‌شد و موازنه قوا را تغییر می‌داد که این نیروی سوم، می‌توانست روسیه باشد و همین اتفاق نیز رخ داد.
«برای حاج قاسم»؛ ابرمرد مدیریت بحران‌های بین‌المللی
سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی یکی از محبوب‌ترین چهره‌های انقلاب اسلامی و نماد مبارزه با نظام سلطه و ظلم جهانی است. این شهید والامقام، هرگز فکری جز حرکت برای عزت اسلام و مظلومان جهان در سر نداشت، زندگی خود را صرف مبارزه با ظالمان کرد و همواره نگاهش را به افق نگاه مقام معظم رهبری دوخته بود. شهید سلیمانی که خود را «سرباز صفر ولایت» می‌نامید، هم در گفتار و هم در عمل، نشان داده بود که کاملاً از رهبر معظم انقلاب و سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران پیروی می‌کند. این شهید والامقام غیر از ماهیت امنیت آفرین برای کشور، از سال ۱۳۷۶ تا زمان شهادت به‌عنوان فرمانده در نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فعالیت می‌کرد و در این مقام، نقش مهمی در تقویت قدرت محور مقاومت و البته مقابله و نابودی داعش در عراق و سوریه داشت.
گامی در شناخت نقش منطقه‌ای شهید حاج قاسم سلیمانی
با وجود همه مطالبی که درباره شهید حاج قاسم سلیمانی، چه از سوی دوستان یا توسط دشمنان نوشته شده، نویسنده این سطور را بر آن می‌دارد که اهمیت ابعاد منطقه‌ای مجاهدت‌های این شهید بزرگوار، آن‌چنان‌که باید بیان نشده و مغفول مانده است. شاید دلیل این امر، این باشد که مسائل و تحولات منطقه‌ای برای اکثریت مخاطبان در داخل، ناشناخته بوده و بسیاری تحت تأثیر اخبار و تحلیل‌های نادرست در شبکه‌های فضای مجازی، نتوانسته‌اند فهم و درک دقیقی از آنچه در این منطقه می‌گذرد، داشته باشند و فقط آن دسته از تحلیلگرانی که طی ده‌ها سال، همه تحولات را با دقت و با شناخت زمینه‌های تاریخی و بازیگران مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی پیگیری کرده‌اند، می‌دانند که شخص سردار حاج قاسم سلیمانی با برخورداری از نبوغی کم‌نظیر و با اخلاص در عقیده و عمل، چه تحولات ژرفی را پدید آورده و به چه دستاوردهای عظیمی، دست یافته است.