سید وحید نبوی زاده نمازی؛ پژوهشگرحوزه فرهنگی آمریکا
كشور آمريكا بيش از هر چيز، سرزمين مهاجران است و مركز ثقل مناسبي براي آنان محسوب می‌شود. ساكنان ایالات‌متحده آمريكا، ملتي را تشكيل می‌دهند كه با شکاف‌ها و بریدگی‌های عمودي، منطقه‌ای، نژادي و مذهبي، به چندپاره تقسيم شده است؛ اما در ضمن، اين كشور، سرزميني براي سكني گزيدن‌هاي نهايي (نه مهاجرت‌های عبوري) نیز است. تاریخچه مهاجرت به این کشور با ورود فیلیپینی‌ها به کالیفرنیا، در سال ۱۵۸۷ و اولین سکونت‌گاه‌های اروپایی نشین از حدود سال ۱۶۰۰ آغاز می‌شود. حول‌وحوش همین زمان، روند سکونت بریتانیایی‌ها و سایر اروپاییان نیز در ساحل شرقی آغاز شد اما نوع مهاجرت به آمریکا، فقط از نوع اختیاری نبود؛ بلکه سال ۱۶۱۹، نقطه شروع ورود آفریقایی‌ها به‌عنوان برده بود. در اوایل قرن هجدهم، مهاجرت اجباری بردگان آفریقایی یکی از مؤلفه‌های قابل‌توجه جمعیت مهاجر در مستعمرات جنوبی به‌حساب می‌آمد. بین سال‌های ۱۷۰۰ تا ۱۷۴۰، بخش عمده مهاجرت خالص از خارج کشور به این مستعمرات توسط آفریقاییان انجام می‌شد.
در حال حاضر، تعداد مهاجران در ایالات‌متحده از هر کشور دیگری در جهان بیشتر است و بیش از ۴۷ میلیون نفر از کسانی که اکنون در این کشور زندگی می‌کنند، در کشور دیگری متولد شده‌اند؛ جمعیتی که حدود یک‌پنجم از مهاجران کل جهان را تشکیل می‌دهد.[۱] مهاجران، به‌خصوص مهاجران اجباری و غیرقانونی، دسترسی محدودی به خدمات بهداشتی و حمایت مالی در حوزه بهداشت دارند. عوامل مرتبط با سیاست‌های سلامت و سازمان‌دهی سیستم‌های بهداشتی، می‌توانند در راه دسترسی به خدمات بهداشتی مانع ایجاد کنند؛ که این موانع، شامل محدودیت در استحقاق خدمات بهداشتی و محدودیت مالی برای مهاجران غیرقانونی و اجباری می‌شود. در برخی از ایالات آمریکایی، تنها خدمات محدود و اورژانسی خصوصی از طریق خیریه‌ها به مهاجران ارائه می‌شود[۲]. برای نمونه، سیاست‌های محرومیت‌زا موجب محدودیت دسترسی مردان مهاجر اهل آمریکای لاتین به خدمات بهداشتی در کارولینای شمالی شده است. درواقع، مهاجران در خطرناک‌ترین صنایع کشور میزبان، مانند کشاورزی، جنگلداری، ماهیگیری و ساخت‌وساز فعال هستند که مسلماً میزان جراحت و مرگ در این نوع مشاغل بیشتر است. همچنین، مسکن مهاجران نیز دارای مشکلاتی همانند آب آشامیدنی غیربهداشتی، شلوغی، گرمایش، برق‌کشی و آشپزخانه ناامن و غیراستاندارد، بهداشت پایین، فرسودگی و ناامنی غذایی است. به‌عنوان‌مثال، بیش از نیمی از خانوارهای مهاجر ساکن مزارع در ایالات‌متحده، از ناامنی غذایی به دلیل دسترسی محدود به حمل‌ونقل، غذا و تأسیسات آشپزخانه‌ای رنج می‌برند[۳].
طی سال‌های اخیر، سیاست‌های مهاجرت در ایالات‌متحده، سخت‌تر شده و سرعت جریان مهاجرت به این کشور و موارد ورود بشردوستانه را کاهش داده است. مثلاً در سال ۲۰۱۸، درصد کلی صدور ویزا برای مهاجران و غیر مهاجران، برای دومین سال متوالی کاهش یافت. در سال ۲۰۱۶، بیش از ۱۰ میلیون ویزای غیر مهاجرتی صادر شد اما این رقم در پایان سال ۲۰۱۸ به کمی بیش از ۹ میلیون ویزا، کاهش یافته بود. ممنوعیت سفر به ایالات‌متحده که برای اولین بار در ژانویه ۲۰۱۷ به اجرا درآمد و در اصل، شامل شهروندان جمهوری اسلامی ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، جمهوری عربی سوریه و یمن بود، در کاهش تعداد مهاجران و بازدیدکنندگانی که وارد ایالات‌متحده می‌شوند، نقش داشته است. پس از آن‌که این طرح در دادگاه به چالش کشیده شد، ممنوعیت سفر مورد تجدیدنظر قرار گرفت و اسامی بیشتری به فهرست کشورهای ممنوع اضافه شد. قانون جدید در سپتامبر ۲۰۱۷ به اجرا درآمد و شامل جمهوری اسلامی ایران، جمهوری خلق دموکراتیک کره، جمهوری بولیواری ونزوئلا، چاد، یمن، سومالی و لیبی بود، اگرچه چاد بعداً از فهرست حذف شد اما بحث‌برانگیزترین تغییر در ژوئن ۲۰۱۸ آغاز شد؛ در آن زمان، دولت «سیاست تحمل صفر[۴]» را در مورد مهاجران ازجمله خانواده‌های پناه‌جویی اعمال کرد که بدون مدارک از مرز ایالات‌متحده عبور می‌کردند. این سیاست قرار بود تا به‌عنوان یک سیاست بازدارنده، تنبیهی برای عبور نامنظم از مرز عمل کند و اجرای آن به جدایی بیش از ۲،۶۰۰ کودک از والدینشان منجر شد، اما اعتراض عمومی که به دنبال آن روی داد، دولت را مجبور کرد، به‌سرعت تغییر مسیر دهد. سیاست‌های مهاجرتی سخت‌گیرانه‌تر، از پی سخنان گسترده علیه مهاجران از راه رسید، سخنانی که می‌کوشید مهاجران را به‌عنوان خطر و همچنین، عامل زوال جامعۀ آمریکا توصیف کند. در این میان، نظریه‌های توطئه درباره مهاجرت نیز گسترده بوده و جو بی‌اعتمادی و ترس را ایجاد کرده است. یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۸،[۵] نشان داد که بیش از نیمی از شهروندان ایالات‌متحده، معتقدند دولت آن‌ها اطلاعات مربوط به هزینه واقعی مهاجرت برای جامعه و مالیات پردازان را منتشر نمی‌کند. داده‌های اخیر نیز نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۷،[۶] تعداد جرائم نفرت‌محور در ایالات‌متحده افزایش یافت و بسیاری از قربانیان به دلیل نژاد یا قومیت خود، هدف حمله قرارگرفته‌اند.
جنبه دوم مرتبط با مهاجرت و بهداشت، به چگونگی تأثیرگذاری مهاجرت بر سلامت جمعیت‌ها (بهداشت عمومی) مربوط است. همان‌طور که پیش‌ازاین نیز ذکر شد، ممکن است مهاجران در رفع نیازهای بهزیستی ذهنی، اجتماعی و جسمی خود، با چالش‌هایی روبه‌رو شوند. مهاجرانی که توانایی اندکی در دستیابی به عوامل تعیین‌كننده مثبت بهداشت و سلامت دارند یا از چنین توانایی‌ای برخوردار نیستند، ممکن است پیامدهای سلامت ضعیف را تجربه كنند که عواقب مختلفی برای سلامت عمومی به همراه خواهد داشت. این وضعیت، می‌تواند خود نتیجه مشکلات پیش‌آمده در دستیابی به درآمد مطمئن باشد که شاید با چالش‌های موجود در گرفتن اسناد لازم برای کار قانونی، ارتباط داشته باشد. اگر این افراد نتوانند به آزمایش و درمان به‌موقع دست یابند، احتمال انتقال بیماری به دیگران در جامعه افزایش می‌یابد و درنتیجه، ممکن است به تحمیل هزینه‌های غیرضروری به سیستم مراقبت‌های بهداشتی درمانی کشور میزبان بینجامد. باید اشاره کرد که رسانه‌ها، معمولاً در بازنمودهای عمومی از مهاجرت و بهداشت، اغراق می‌کنند و گاهی آن‌ها را به‌عنوان بخشی از دستور کارهای سیاسی ضد مهاجر ارائه می‌دهند که در آن، مهاجرت به‌عنوان تهدیدی برای سلامت عمومی مطرح می‌شود.
بنابراین، بااینکه برای دهه‌های طولانی، مهاجرت یکی از موضوعات اصلی مناقشات سیاسی آمریکا بوده و سیاست‌گذاران نگرانی‌های اقتصادی، امنیتی و بشردوستانه مرتبط با آن را ارزیابی کرده‌اند، اما سال‌ها است که کنگره نتوانسته بر سر اصلاحات جامع مهاجرت به توافق برسد و به همین دلیل، برخی تصمیمات مهم برای سیاست‌گذاری در این زمینه، عملاً به شاخه‌های اجرایی و قضایی دولت واگذار شده که بحث‌های فراوانی را در میان متصدیان ایالتی و شهری، دامن زده است و در آینده‌ای نه‌چندان دور، می‌تواند به چالشی جدی‌تر در جامعه آمریکا تبدیل شود.
۱https://www.migrationpolicy.org/article/frequently-requested-statistics-immigrants-and-immigration-united-states
[۲] Fleming P, Villa-Torres P, Taboada A, Richards C, Barrington C. Marginalisation, discrimination and the health of Latino immigrant day labourers in a central North Carolina community. Health and Social Care in the Community 2017;52(2):527–۵۳۷٫
[۳] http://www.migrantclinician.org/issues/migrant-info/health-problems.html.
[۴] zero-tolerance policy
[۵]https://henryjacksonsociety.org/wp-content/uploads/2018/12/Out-of-theShadows-Conspiracy-thinking-on-immigration.pdf.
[۶] https://ucr.fbi.gov/hate-crime/2017/resourcepages/hate-crime-summary.