سعید گیاهی؛ کارشناس ارشد ارتباطات و محقق حوزه آمریکا
در دوره ریاست جمهوری ترامپ، وی با صدور دستور احداث دیوار مرزی -که البته با صراحت، هزینه آن را از مکزیک طلب می‌کرد- باعث شد تا این موضوع به یک چالش جدی میان طرفداران و مخالفان وی تبدیل شده که تا امروز نیز ادامه دارد. دموکرات‌ها که ظاهراً در این زمینه رویکرد منعطف‌تری دارند، سعی کردند با انتخاب بایدن به ریاست جمهوری ضمن پرهیز از کنش‌های خشن، با این موضوع با نگاه ایجاد پایگاه حمایت مردمی در جامعه مهاجرین قانونی و تثبیت شده، کسب حمایت برای تداوم حضور در قدرت و دورکردن بیشتر ترامپ و جمهوری‌خواهان از مراکز قدرت و تصمیم‌گیری نمایند. این نگرش در تضاد کامل با رویکرد ایالت‌های غالباً جمهوری‌خواه در جنوب بوده و باعث ایجاد تنش بین دولت فدرال با آنها گردیده است. ایالت‌های جنوبی این کشور با گرایش جمهوری‌خواهانه و خصوصاً جناح راست افراطی این حزب، منتقد سیاست‌های دولت جو بایدن در برابر مسئله پایش مرزها بوده و معتقدند که دولت عمداً ضمن چشم بستن به ورود این مهاجران غیرقانونی، برای مقابله با ورود آنها نیز بودجه لازم را تخصیص نمی‌دهد و آن را صرف امور غیرضروری (به زعم آنها) نظیر امور نظامی و یا اعطای بسته‌های کمک به کشورهای دیگر مانند اوکراین و تایوان می‌کند و این در تناقض جدی با شعار ” اول آمریکا “ی ترامپ و جناح راست افراطی حزب جمهوری‌خواه است.
با وجود مشخص بودن طرفین مرزهای جنوبی، سیل مهاجرین دارای تنوع نژادی و ملیتی است که این خود یکی از دغدغه‌های جدی برای مسئولین آمریکایی محسوب می‌شود. به عبارتی دیگر، ورود لاتین‌تبارها از مرزهای جنوبی به دلیل نزدیکی جغرافیایی دارای توجیه بوده و ایالت‌های تگزاس، کالفرنیا و فلوریدا دارای جمعیت قابل توجهی از هیسپان‌ها هستند. بیشترین سهم از ورود، سکونت و اختلاط و امتزاج فرهنگی جامعه سفیدپوستان را هیسپان‌ها به خود اختصاص داده‌اند. اما آنچه که باعث تعجب ناظران و تحلیلگران شده و توجه مسئولین امنیتی این کشور را به خود معطوف داشته موضوع مهاجرت غیرقانونی چینی‌ها به آمریکا آن هم در بستر چالش‌ها و تنش‌هایی است که در روابط بین دو کشور وجود داشته و دائماً در حال افزایش نیز می‌باشد.
برای تحلیل این امر باید شرایط داخلی چین را به عنوان دلیل اصلی وقوع این مسئله در نظر گرفت. اغلب مهاجرین چینی، دلیل عمده خود برای مهاجرت را فرار از فضای بسته چین می‌دانند که در آن هیچ دورنمای روشن و مثبتی برای فعالیت سیاسی و حتی اقتصادی دیده نمی‌شود. به عنوان نمونه، کای شیا، سردبیر سایت “ییبائو” و استاد سابق یکی از مدارس حزب کمونیست چین در پکن به آسوشیتدپرس گفت: “این موج مهاجرت نشان دهنده ناامیدی نسبت به چین است. مهاجران امیدشان را نسبت به آینده چین از دست داده و حالا در آمریکا زندگی می‌کنند. شما در میان آنها افراد تحصیلکرده و بی‌سواد، کارگران یقه سفید و همچنین صاحبان کسب و کارهای کوچک و افرادی از خانواده‌های مرفه را می‌بینید.” [۱] لذا می‌توان نتیجه گرفت که بخش اعظم مهاجران از طبقه متوسط بوده که از شرایط اقتصادی فرار می‌کنند.
ورود این افراد در سال‌های اخیر روندی صعودی داشته به گونه‌ای که به بیش از ۳۷ هزار نفر در سال ۲۰۲۳ رسیده و به گزارش شبکه CNN، از ابتدای سال ۲۰۲۴ تاکنون، بیش از ۳۱ هزار چینی در حین ورود به آمریکا بازداشت شده‌اند.
یکی دیگر از عوامل رشد صعودی مهاجرت چینی‌ها به آمریکا وضعیت مبهم اقتصادی و کندی رشد اقتصاد چین به واسطه بیماری کرونا بود که تاکنون نیز ادامه دارد و افزایش نرخ بیکاری و محدود شدن فرصت‌های شغلی که باعث شد تا وضع کسب و کارهای کوچک و معیشت آنچنان دچار نوسان رو به نزول شود که جمعیت قابل اعتنایی به امید یافتن فرصت‌های شغلی بهتر به خارج از این کشور مهاجرت کنند که رفتن به آمریکا در صدر فهرست مقاصد مهاجرتی است.
اما طرف مقابل این ماجرا، کشور مقصد یعنی آمریکاست که سالها با بحران مهاجرت غیر قانونی روبه‌رو می‌باشد و به این مهاجرین نگاه اقتصادی و امنیتی دارد. مشخصاً حضور مهاجران غیر قانونی باعث افزایش نرخ بیکاری و فشار کاهشی شدید دستمزد کارگران آمریکایی است. اکثر مهاجرین چینی با علم به بازار کار آمریکا خود را به فن و تخصص مجهز کرده‌اند که این باعث از دست رفتن فرصت‌های شغلی برای آمریکایی‌ها شده است؛ هرچند که دفتربودجه کنگره آمریکا چندی پیش اعلام کرد که مجوز کار ارائه شده از سوی وزارت امنیت داخلی به مهاجران غیرقانونی در این کشور سبب رونق اقتصادی غیرمنتظره و ممانعت از رکود در آمریکا شده است!!
از سویی دیگر، ترس از حرکات تروریستی، مافیایی و گروه‌های گنگ و همچنین نفوذ مأموران دولت چین در پوشش این مهاجران به عنوان دغدغه بسیار جدی دولتمردان آمریکایی مطرح است.
هرچه که هست، با توجه به اختلاف دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در سیاست‌های مهاجرتی، این موضوع در ماه‌های آتی به عنوان یکی از صحنه‌های تقابل جدی بایدن و ترامپ در مبارزات و مناظرات انتخاباتی – به شرط تداوم حضور در این صحنه! – مطرح خواهد شد. گرچه هر دو نامزد به این موضوع به عنوان یکی از اجزای مهم سبد رأی خود نیز نگاه می‌کنند؛ چه افزایش رأی خود و چه کاهش رأی حریف!
[۱]Chinese migrants head towards US border to seek asylum as economy falters | AP News