سمانه منصوری؛ پژوهشگر و تحلیلگر اقتصاد و جامعه آمریکایی و پژوهشگر دانشکده حضرت زینب (س) و همکار در اندیشکده مطالعات آمریکا
بعد از همه گیری شدید کرونا ویروس در ایالات متحده آمریکا و اوضاع بحرانی ایجاد شده در این کشور، شاید بتوان به جرأت گفت یکی از مهمترین پیامدهای این بحران، بیکاری شدید و فراگیر در ایالت های مختلف آمریکا است. به طوری که طبق اخبار منتشر شده بیکاری این کشور طی ماه آوریل رکوردی تاریخی را ثبت کرده است.
به گزارش سی ان ان، بیش از ۴۰ میلیون آمریکایی برای اولین بار مزایای بیکاری درخواست کرده اند. از آنجا که همه گیری کرونا ویروس اقتصاد ایالات متحده را وادار به تعطیل شدن در ماه مارس کرده است، از هر چهار کارگر آمریکایی یکی از آنها درخواست بیمه بیکاری داده اند. این در حالی است که طبق گزارشات وزارت کار در آمریکا هیچ گاه تا قبل از ایجاد بحران کرونا درخواست های بیمه بیکاری به مرز یک میلیون نفر در هفته نرسیده است. در همین زمینه نگرانی ها و تنش ها زمانی بیشتر می شود که هیچ زمانی برای اتمام این بحران نمی توان تعیین کرد و مردم و حتی مسئولان نمی دانند این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و این کارگران اخراج شده برای طولانی مدت یا کوتاه مدت بیکار خواهند بود. شاید بتوان انتظار داشت با این بازگشایی های متناوب و ناهماهنگ مسئولان و تصمیم گیران ایالات متحده برخی از مشاغل بازگشایی شود و بخشی از این کارگران بتوانند به شغل خود بازگردند اما اینکه انتظار داشت بسیاری از مشاغل همچون رستوران ها، هتل ها و مراکز خرید مجددا بخواهند در بازه زمانی کوتاهی همچون قبل مصرف کنندگان را به بازار بکشانند تصور غلطی خواهد بود. چرا که نظرسنجی ها نشان می دهد که بسیاری از شهروندان همچنان به دلیل شیوع نوع جدید ویروس کرونا حاضر به از سرگیری برخی فعالیت ها مانند حضور در مراکز خرید، سفر کردن و موارد مشابه دیگر نیستند. در همین رابطه دو نکته مهم یادآوری خواهد شد:
۱٫تکرار نرخ بیکاری بحران مالی۲۰۰۸
ماه نوامبر موعد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا است. یکی از مهمترین دستاوردهای ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری اش بهبود وضعیت اقتصادی بود. از آنجایی که در آمریکا شاخص بیکاری یکی از مهمترین شاخص های سنجش وضعیت اقتصادی است ترامپ بر این مسأله تاکید جدی داشت و از آن به عنوان برگ برنده خود در انتخابات آینده یاد می کرد. اما با وضعیت ایجاد شده و بیکاری حدوداً ۴۰ میلیونی آمریکایی ها می توان گفت نه تنها دستاوردها و برگ برنده ترامپ بر باد رفته است بلکه تمامی سیاست ها و برنامه های طراحی شده برای مقابله با بیکاری بعد از بحران مالی ۲۰۰۸ در همین یک ماه و نیم گذشته به کلی بی اثر شده است و اقتصاد آمریکا به نقطه حتی بدتر از زمان بحران گذشته رسیده است. این در حالی است که برای این اتفاقات و بحران های اقتصادی نمی توان نقطه توقفی تعیین کرد. شاید به همین دلیل است که ترامپ سعی میکند تا با طرح هایی جهت ایجاد فضای کسب و کار مانند ایجاد دو میلیون و نیم فرصت شغلی جدید در اقتصاد آمریکا(در یک ماه اخیر) مردم را آرام و یا سرگرم کند اما اینقدر این بحران بزرگ و باورنکردنی هستند که صدای سیاستمداران و چهره های برجسته آمریکایی را نیز در آورده است. شاید تک دوره ای شدن ریاست جمهوری برای ترامپ کابوس دهشتناکی است که هیچگاه نمی خواهد آن را باور کند، هرچند همچنان می تواند به آرای آمریکای سفید امیدوار باشد.
۲٫بیکاری ریشه اعتراضات فعلی جامعه آمریکایی
بعد از اینکه نرخ بیکاری یکی از اصلی ترین شاخص های سنجش وضعیت اقتصاد در یک کشور محسوب می شود، این شاخص یک عامل مهم برای تحلیل های اجتماعی نیز به شمار می آید. بیکاری و نبود شغل برای درصد بالایی از افراد یک کشور همچون یک بمب ساعتی است که ممکن است تبعات خطرناکی را بر جامعه تحمیل کند. افسردگی و ناامیدی خصوصاً در قشر جوان جامعه، بزهکاری، فشار مضاعف به والدین و یا سرپرستان برای تأمین مخارج زندگی، روی آوری به دزدی، اختلاس و رانت های مالی تنها بخشی از مسائلی است که به دنبال افزایش بیکاری خصوصاً برای قشر فقیر دامن گیر جامعه خواهد شد. در جامعه رو به افول آمریکا که تا قبل از این بحران و بیکار شدن جمعیت زیادی از مردم نیز این شاخص های اجتماعی حال و روز خوشی نداشتند امروز با تشدید فشارها، اوضاع وخیم تر شده است. شاید تظاهرات گسترده مردم در این روزها بیشتر از اینکه برای اعتراض به مرگ جرج فلوید سیاه پوست آمریکایی و نه به تبعیض نژادی باشد، ریشه در ویرانی های اقتصادی و اجتماعی این کشور داشته باشد.
منابع:
https://edition.cnn.com/2020/05/28/economy/unemployment-benefits-coronavirus/index.html https://www.nytimes.com/2020/06/05/business/economy/jobs-report.html#click=https://t.co/yX7QAR5mRc