نگاهی به افغانستان مطلوب و سازگار با منافع ملی جمهوری اسلامی ایران
با انجام توافق دوحه میان آمریکا و طالبان در فوریه ۲۰۲۰، شاهد فروپاشی نسبتاً سریع دولت مرکزی و حاکمیت مجدد طالبان در افغانستان بودیم. ظهور مجدد طالبان بر مرزهای مشترک بیش از ۹۰۰ کیلومتری ایران با افغانستان، به تشدید نگرانی‌ها میان بخشی از دولت‌مردان و مردم ایران منجر شد. البته جمهوری اسلامی ایران، چند سال پیش از تصرف مجدد کابل توسط طالبان، با وجود اختلاف‌های اساسی ایدئولوژیکی و مذهبی میان خود و این گروه، برای حفظ منافع خویش، سیاســتی عمل‌گرایانه را اتخاذ کرد. به‌طور مثال در سال ۲۰۱۸، هیئت طالبان به‌صورت علنی در تهران حضــور یافــت و از مدت‌هــا پیش از آن نیز ســخن از ایــن بود که طالبان در ایــران، چند دفتر و نمایندگــی نیمه علنــی دارد. علی‌رغم این سیاست عمل‌گرایانه و خشنودی بخشی از ایرانیان از شکست آمریکایی‌ها در افغانستان، پایان عمر رژیمی غرب‌گرا و دارای برخی مواضع و رفتارهای ضد ایرانی، شاهد شکل‌گیری تحلیل‌های متعددی در خصوص آینده افغانستان و تأثیر حاکمیت مجدد طالبان بر منافع ملی ایران، در سطح رسانه‌ها و محافل اکادمیک بودیم. در این میان، بارها این پرسش موردتوجه قرار گرفت که افغانستان، مطلوب و سازگار با منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، چگونه خواهد بود؟ لذا با عنایت به همسایگی ایران و افغانستان و پیوندهای تاریخی، فرهنگی، تمدنی و زبانی به درازای تاریخ، تلاش می‌شود که در ادامه، به تبیین پاسخ این پرسش مهم و حیاتی پرداخته شود.
تأثیر راهبرد متوازن‌سازی سیاست خارجی ایران بر چشم‌انداز روابط تهران و مسکو
ایران و روسیه، دو کشور همسایه هستند که از طریق دریای خزر، با یکدیگر ارتباط جغرافیایی و همسایگی پیدا می‌کنند. روابط دو کشور، همواره دستخوش فراز و نشیب‌های فراوان بوده اما در ماه‌های گذشته، این روابط سطح جدیدی را تجربه می‌کند که به جرئت، تاکنون این سطح از روابط برای دو کشور تا پیش از این، وجود نداشته است؛ اما ماهیت این روابط، در چیستی و چرایی روابط دو کشور تا این حد، افزایش یافته است و آیا می‌توان تصور کرد که روابط دو کشور، به سطح روابط راهبردی و استراتژیک ختم شود؟
زمین و زمانه جنگ روسیه و اوکراین و راهی که در پیش داریم
رخدادهای اخیر جهانی از جمله جنگ اوکراین و همه گیری ویروس کرونا باعث شده تا بشر غربی سر در گریبان خود فرو برد و به این مهم فکر کند که با وجود بازی های قدرت و به کارگیری ابزارهای گونانون سخت و نرم برای حفظ و سیطره آن، آیا توانسته است به پرسش های اساسی انسان پاسخ دهد؟ امروزه دنیا در پیچ تاریخی خود قرار دارد و در دوران سردرگمی خود را به سر می برد و باعث شده است تا ورای آنچه که هست را ببیند و جهان بینی خود را نسبت به دنیا تغییر دهد. متن پیشرو تحلیلی است متفاوت از جنگ اوکرای و به این سوال پاسخ میدهید که چگونه این جنگ جهان بینی آینده بشر را دچار تغییر کرده است.
حکمت تولد و مرگ فرهنگ‌ها و تمدن‌ها
بی‌شک مساله افول تمدن‌ها مساله‌ای مهم ودارای ابعاد گوناگونی است. در این بخش از نشریه سعی شده است تا خوانندگان گرامی را با ابعاد و زوایای مختلف این بحث آشنا گردانیم. سلسله نشست هایی با همین عنوان در پژوهشکده شهید صدر به همت مرکز مطالعات آمریکا برگزار گردید که به مرور متن گفتگوها و ارائه اساتید به نظر مخاطبین ارجمند خواهد رسید. در این جلسه استاد اسماعیل شفیعی سروستانی به ارائه نظر خود در رابطه با این موضوع پرداختند.