ظریف و برجام: سازه‌­انگاری و رئالیسم

محمدجواد ظریف، بی‌شک یکی از بحث‌برانگیزترین چهره‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران در طول چهار دهه گذشته بوده است چه دوستش داشته باشید یا از وی متنفر باشید، هرگز نمی‌توانید تأثیرگذار بودنش را انکار کنید. شاید علت تأثیرگذاری‌اش این دو دلیل باشد؛ یک مسئولیت پیگیری و اجرای پرونده هسته‌ای ایران؛ دو توانایی ویژه در اثرگذاری بر افکار عمومی.
علت اول را که شاید همه با حواشی آن آشنا باشند، مربوط به برجام است. توافقی که قبل از اجرای آن، امید بسیار زیادی را بر دل جامعه ایجاد کرد؛ امیدی که نه‌تنها چشم به منافع ملی ایران در سیاست خارجی این کشور داشت بلکه امیدی که حتی قشر بسیاری از مردمی که بعد از حوادث ۸۸، با صندوق رأی قهر کرده بودند را در انتخابات ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ به پای صندوق‌های رأی کشاند؛ همان امیدی که بعد از شکست برجام، به‌گونه‌ای سبب تحریم انتخابات ۱۴۰۰ از سوی همان قشر شد.
اما شاید این به دلیل علت دوم است که امروز بعد از دو سال از اتمام وزارت وی، نامش تیتر اول بسیاری از اخبار و روزنامه‌ها قرار می‌گیرد؛ توانایی دکتر ظریف در سخنوری و گفتمان‌سازی ستودنی است. همین که ایشان ۶ ساعت وقت می‌گذارند و تا پاسی از صبح در کلاب‌هاوس صحبت می‌کنند، پدیده‌ای است که مشابه‌ش را در هیچ چهره سیاسی دیگر در ج.ا.ایران ندیده‌ایم.

منابع و مراکز جدید قدرت در نظم در حال گذار بین‌المللی

تاریخ روابط بین‌الملل، همواره شاهد ظهور و افول الگوهایی از نظام بین‌الملل بوده است و ما این عرصه پویا را دائماً در حال تغییر دیده‌ایم. این تغییرات با جنگ‌های بزرگ جهانی، منطقه‌ای، مرزی، انقلاب‌ها، فروپاشی و گاهی صلح، همراه بوده است. این تغییرات محصول ذات ثابت نظام بین‌الملل یعنی آنارشی است. این فقدان اقتدار مرکزی همواره شرایطی را به وجود آورده که در آن، دولت‌ها که بازیگران اصلی این عرصه هستند، در یک رقابت همیشگی با یکدیگر برای حفظ امنیت، تأمین منافع و تقویت جایگاه خود قرار دارند. در این رقابت، گاهی برخی دولت‌ها بر دیگری پیروز می‌شوند و جایگاه خود را ارتقا می‌دهند و در این میان، هر آنکه جایگاه بالاتری داشته باشد، توانایی اعمال نظم مطلوب خود را در محیط پیرامونی خود، بیشتر خواهد داشت. بدین‌سان ما، همواره در طول تاریخ شاهد نظم‌های متعددی از زمان امپراتوری‌ها تا تأسیس دولت‌های ملی در وستفالیا، نظم بریتانیای کبیر و رقابت قدرت‌های اروپایی و نظم چندقطبی تا نظم دوقطبی میان آمریکا، شوروی و نظم تک‌قطبی آمریکایی بعد از فروپاشی شوروی بوده‌ایم.

گذار از نظم تک قطبی آمریکایی به نظم چند قطبی؛ نیاز جدی روسیه و چین به ایران

دکتر ابوالفضل_بازرگان در گفتگو با واحد رسانه مرکز مطالعات آمریکا مطرح کردند: در حال گذار از یک نظم هژمونیکال آمریکایی به یک نظم چند قطبی بین المللی هستیم. وضعیت نظم جدید بعد از بحران اوکراین و یا بحران آینده تایوان مشخص خواهد شد. جمهوری اسلامی ایران که در تمام دوره نظم تک قطبی، سیاست موازنه […]

تأثیر انتخابات میان‌دوره کنگره بر سیاست خارجی ایالات‌متحده آمریکا

انتخابات آمریکا

متن پیش رو یادداشتی تحلیلی از دکتر ابوالفضل بازرگان، پژوهشگر حوزه روابط بین الملل، در خصوص تاثیرات انتخابات میان دوره کنگره بر سیاست خارجی ایالات متحده است. در متن پیش رو دکتر بازرگان از دو منظر ایدئولوژیک و تاریخی به بررسی چگونی این تاثیرات پرداخته است.

نشست “فرسایشی شدن روند مذاکرات احیای برجام و راهبردهای پیش روی ایران” برگزار شد

نشست "فرسایشی شدن روند مذاکرات احیای برجام و راهبردهای پیش روی ایران" برگزار شد

نشست «فرسایشی شدن مذاکرات احیای برجام و راهبردهای پیش روی ایران» از سلسله نشست-های تخصصی مرکز مطالعات آمریکا روز دوشنبه، یازدهم مهرماه با حضور آقایان دکتر مصطفی خوش چشم، دکتر احمد زارعان، و دکتر ابولفضل بازرگان در محل پژوهشکده شهید صدر (ره) برگزار شد.

فرسایشی شدن مذاکرات احیای برجام و راهبردهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران

مذاکرات برجام و آینده پیش روی آن

مرکز مطالعات آمریکا برگزار می‌کند: نشست تخصصی با موضوع:“فرسایشی شدن مذاکرات احیای برجام و راهبردهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران”با حضور:❇️ دکتر سیدمصطفی خوش چشمتحلیلگر ارشد مسائل بین الملل❇️ دکتر احمد زارعانهیئت علمی پژوهشکده مطالعات بین الملل دانشگاه جامع امام حسین (ع)❇️ دکتر ابوالفضل بازرگانکارشناس و تحلیلگر مسائل بین الملل❇️ دکتر علی سروشهئیت علمی مرکز […]

بررسی ابعاد مناقشه تایوان در دوران گذار

بررسی ابعاد مناقشه تایوان در دوران گذار

هواپیمای بوئینگ ۴۰ -C نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، درنهایت به جای عبور از دریای چین جنوبی، بر فراز جزیره برنئو اندونزی پرواز کرد و در فرودگاه بین‌المللی شهر تایپه، پایتخت تایوان ۲۴ میلیونی به زمین نشست و به گمانه‌زنی‌ها در خصوص سفر یا عدم سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به این جزیره مورد مناقشه، پایان داد و عالی‌ترین مقام آمریکا، مجدداً بعد از ۲۵ سال، بار دیگر وارد منطقه مورد مناقشه آمریکا و چين شد. به وجود آمدن این رخداد، تحلیل‌های بسیار زیادی را در خصوص آینده روابط بین‌الملل در پی داشت، از همین رو، مرکز مطالعات آمریکا در یک گفتگوی زنده اینستاگرامی با دکتر ابوالفضل بازرگان، کارشناس مسائل بین‌الملل و دکتر مهدی خورسند، کارشناس مسائل بین‌الملل و اوراسیا به ابعاد مختلف این موضوع پرداخت که در ادامه، می‌توانید متن این گفتگو را مطالعه فرمایید.

بررسی ابعاد مناقشه تایوان در دوران گذار

بررسی ابعاد مناقشه تایوان در دوران گذار

بالاخره هواپیمای بویینگ ۴۰ -C نانسی پلوسی رییس مجلس نمایندگان آمریکا بجای عبور از دریای چین جنوبی بر فراز جزیره برنئو اندونزی پرواز کرد و در فرودگاه بین المللی شهر تایپه پایتخت تایوان ۲۴ میلیونی به زمین نشست و به گمانه زنی ها در خصوص سفر یا عدم سفر ریس مجلس نمایندگان آمریکا به این جزیره مورد مناقشه پایان داد و عالی ترین مقام امریکا مجددا بعد از ۲۵ سال بار دیگر وارد منطقه مورد مناقشه امریکا و چين شد. به وجود آمدن این رخ داد تحلیل های بسیار زیادی را در در خصوص آینده روابط بین الملل در پی داشت از همین رو مرکز مطالعات آمریکا در یک گفتگوی زنده اینستاگرامی با دکتر ابوالفضل بازرگان کارشناس مسائل بین‌الملل و دکتر مهدی خورسند کارشناس مسائل بین الملل و اوراسیا به ابعاد مختلف این موضوع پرداخت که در ادامه می توانید متن این گفتگو را مطالعه فرمایید.