استراتژی اشتباه اوکراین زمین ساز حمله روسیه شد

استراتژی اشتباه اوکراین زمینه ساز حمله روسیه شد

با شروع جنگ روسیه و اوکراین، گفتگوی کوتاه با دکتر رحیم بایزیدی در خصوص چرایی حمله روسیه به اوکراین داشته ایم که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.

اگر بخواهیم تحلیل کلی در مورد بحث بحران اوکراین داشته باشیم. لازم به یادآوری چندین حادثه و رویداد مهم است که اولین زمینه آن هم بحث فروپاشی شوروی است. در واقع نقطه آغاز بحران از همین نقطه آغاز شد. چرا که روسیه خود را میراث دار زیرساخت های شوروی می دانست که یکی از مهم ترین آنها بحث تاسیسات هسته‌ای است. از طرف دیگر استراتژی‌های اشتباه اوکراین و چراغ سبز به ناتو باعث شد که روسیه به اوکراین حمله کند. از این رو در این مصاحبهه به دلیل چرایی حمله و پیامدهای آن خواهیم پرداخت.

اوکراین در طول سه دهه گذشته به خصوص از سال ۲۰۱۴ با تغییرات سیاسی زیادی روبرو شده است و به موازات این تغییرات مواضع سیاسی ارتباط با غرب، ارتباط با روسیه و ارتباط با ناتو در این کشور را با تغییر و تحولات خاصی روبرو می‌کرد.

چرایی حمله روسیه به اوکراین؟

از دهه ۱۹۹۰ روسیه مدعی بود که کشورهای غربی یک تعهد غیر کتبی مبنی بر عدم گسترش ناتو به سمت بلوک شرق داشتند، ولی تعداد اعضای ناتو از زمان فروپاشی شوروی از ۱۶ کشور به ۳۰ کشور افزایش پیدا کرد و بخشی از این اعضای اضافه شده جز کشورهای بلوک شرق و شوروی سابق هستند.

روسیه بارها هشدار و پیغام به ناتو و غرب داده بود که به سمت مرزهای این کشور گسترش پیدا نکنند. روسیه با بحث گسترش ناتو به سمت شرق و رسیدن به مرزهای روسیه به خصوص کشور اوکراین که نزدیکی بسیاری به شهرهای استراتژیک روسیه دارد، شدیداً مخالف بود، به احتمال زیاد به همین دلیل روسیه به این جمع بندی رسید که به اوکراین حمله کند تا مانع این گسترش شود.

چرا که بعد از تاکید رهبران اوکراین و اراده این کشور برای پیوستن به ناتو، روسیه به این جمع بندی رسید که باید به اوکراین حمله کند و میتوان گفت که این پافشاری اوکراین برای پیوستن به ناتو یک تصمیم اشتباه بود، زیرا رهبران اوکراین می توانستند به شکل راهبردی تر و منطقی تری با این موضوع برخورد کنند و به نظر می رسید سیاست بی طرفی بهترین تصمیم برای این کشور بود . ضمن این که رهبران اکراین می توانستند از تجارب گرجستان و تجارب کشور خود در سال ۲۰۱۴ استفاده کنند ولی با  وجود این تجارب باز هم تصمیم گرفتند که گرایش به سمت غرب را همچنان ادامه دهند.

جنگ روسیه و اوکراین چه پیامدهای می‌تواند داشته باشد؟

مهم ترین پیامد این حمله در حوزه سیاسی امنیتی- نظامی است و ممکن است اعضای ناتو را مجبور کند متحدتر بر روی روسیه تمرکز کنند که امریکا مجبور است در شرایط فعلی بر روی روسیه به عنوان دشمن اصلی تمرکز کند و حتی در اسناد راهبردی خودش تاکید بیشتر بر روسیه کند.

در حوزه اقتصادی با توجه به این که روسیه یکی از تامین کننده های اصلی انرژی در دنیا و بخصوص اروپا است؛ قوی ترین و کوتاه ترین پیامدی که بحران اوکراین خواهد داشت بحث افزایش قیمت نفت است که بخشی از این افزایش قیمت ناشی از تحلیل بازار از آینده عرضه انرژی خواهد بود که با کاهش عرضه و افزایش تقاضا شاهد افزایش قیمت خواهیم بود. با توجه به حجم تامین انرژی در جهان توسط روسیه امکان جایگزینی در کوتاه مدت امری محال و دشوار به نظر میرسد و همین امر باعث شد که آلمان تحریم های انرژی را در قبال روسیه به دلیل نیاز های فوری تاحدودی در نظر نگیرد.

این موضوع را باید توجه داشت که حتی در صورت منابع جایگزینی گاز توسط کشور هایی همچون قطر و آمریکا این ضرفیت برای تامین گاز وجود ندارد زیرا این کشورها هم دارای ظرفیت مشخصی هستند و نمیتوانند تمام نیازها کشورهای اروپایی را تامین کنند.