آیا پیشرفت‌­های هسته‌­ای ایران، حاکی از شکست برجام است؟

آیا پیشرفت‌­های هسته‌­ای ایران، حاکی از شکست برجام است؟

زمان تدوین یک راهبرد جامع برای پرداختن به موضوع ایران و تهدیدهایی که این کشور ایجاد می‌کند، فرارسیده است؛ ایران، آن‌گونه که بوده نه ایرانی که آمریکا، ممکن است به آن امید داشته باشیم. تقریباً روشن است که ایران به شکلی چشم‌گیر، فعالیت‌های هسته‌ای خود را به مراتب، بیشتر از محدودیت‌هایی که برجام بر این کشور تحمیل کرده بود، افزایش داده است.

مترجم: هادی قربانیار

در حال حاضر، ایران به اندازه کافی، اورانیوم غنی­ شده برای ساخت بمب اتمی در اختیار دارد. این نقطه عطف جدید، ما را به یک سؤال آشنا بازمی‌­گرداند؛ آن‌هم اینکه دولت در چه مقطعی، تصدیق می­کند که پیشرفت­‌های هسته‌­ای ایران، باعث می­‌شود بازگشت به برجام سال ۲۰۱۵، در راستای منافع راهبردی ایالات‌متحده نباشد؟ اکنون زمان تدوین یک راهبرد جامع برای پرداختن به موضوع ایران و تهدیدهایی که این کشور ایجاد می­‌کند، فرا رسیده است؛ ایران، آن‌گونه که بوده نه ایرانی که ما، ممکن است به آن امید داشته باشیم.

اجازه دهید تا نگاهی به پیشرفت­‌های هسته­ای ایران، بیندازیم و تلاش کنیم، از روند جریانات آگاه شویم. در ادامه، سه نمودار مشاهده می­‌شود که نشان‌دهنده‌ پیشرفت­‌های هسته­‌ای ایران از سال ۲۰۱۸ هستند. نمودار اول، به اورانیوم غنی­‌شده نگاهی می‌اندازد؛ اورانیوم با غنای پایین، یعنی غنی­سازی کمتر از ۵ درصد. نمودار دوم، غنی­‌سازی بیشتر از ۲۰ درصد را نشان می­دهد و نمودار آخر، درباره میزان اورانیوم با غنای ۶۰ درصد (خطرناک‌تر) است. این، گزارش شورای حکام آژانس بین­‌المللی انرژی اتمی[۱] است، البته به همراه استنباط شخصی بنده:

نمودار آخر (به‌طور خاص) ناظر به پیشرفت­های ایران در زمینه میزان ذخایر اورانیوم با غنای متوسط است؛ که در اینجا، به‌غلط با عنوان «با غنای بالا»، درج شده است:

ازاین‌رو، تقریباً روشن است که ایران به شکلی چشم­گیر، فعالیت­‌های هسته­‌ای خود را به مراتب، بیشتر از محدودیت­‌هایی که برجام بر این کشور تحمیل کرده بود، افزایش داده است. البته آمریکا به‌صورت یک­جانبه در می ۲۰۱۸، از این توافق خارج شد. در نوامبر ۲۰۱۸، وزیر امور خارجه، مایک پمپئو[۲] در پاسخ به این سؤال که اگر ایران، برنامه هسته‌­ای خود را از سر بگیرد، ایالات‌متحده چه واکنشی نشان خواهد داد؟ گفت: «ما اطمینان داریم که ایرانی­ ها، چنین تصمیمی نمی‌­گیرند.»

البته ایرانی­‌ها به شکلی که هم قابل پیش­ بینی بود و هم پیش‌بینی می­‌شد، این تصمیم را گرفتند. اعتراض و بحث­‌های شدیدی در آن زمان، نسبت به تصمیم دولت ترامپ[۳] برای خروج از توافق مطرح شد. یکی از سناتورهای برجسته حزب دموکرات با انتشار بیانیه‌­ای، این‌گونه گفت که «با این تصمیم، رئیس ­جمهور ترامپ، امنیت ملّی آمریکا را به خطر می‌­اندازد. همچنین، به شکلی بی‌­محابا، همکاری­ و شراکت اصولی با متحدان کلیدی آمریکا در اروپا را مختل می­‌سازد و با امنیت اسرائیل قمار می‌کند.» خروج امروز از برجام، این احتمال را افزایش می­‌دهد که ایران، برنامه هسته‌­ای تسلیحاتی خود را در آینده از سر بگیرد. برجام، یک توافق کامل نبود، زیرا این توافق، دولت ایران را به یک فرد شایسته و خوب تبدیل نکرد؛ اما از منظر عدم­ اشاعه تسلیحات هسته‌ای، یک موفقیت کاملاً روشن به حساب می­آمد. اینکه اکنون، بخواهیم دقیقاً به همان توافقی برگردیم که در سال ۲۰۱۵ امضا‌ شد، غیرممکن است. ما با اتفاقی به مراتب بدتر، مواجه خواهیم شد که نباید برای این واقعیت، توافقی را که کنار گذاشته‌‌­ایم، سرزنش کرده و مقصر بدانیم.

منبع: https://www.cato.org/blog/do-irans-nuclear-advances-show-jcpoa-failed

نویسنده: جاستین لوگان[۴]


[۱] IAEA Board                                                                                                                                                                                     

[۲] Mike Pompeo

[۳] Trump

[۴] Justin Logan