دکتر حسن محمدمیرزائی؛ سردبیر و مدیر مرکز مطالعات آمریکا
در روزهایی که شاهد به وجود آمدن اغتشاشاتی در ایران هستیم، اگر به این مسئله به‌عنوان یک موضوع صرفاً داخلی نگاه کنیم، به خطا رفته ایم و اتفاقاً آنچه از شواهد و قراین برمی‌آید، این است که این حوادث، بیش از آن‌که یک مسئله داخلی باشد، یک پروژه بین‌المللی است؛ ناظر بر همین مسئله، لازم است تا نکاتی مدنظر قرار گیرد:
۱٫ طبق قواعد حاکم بر روابط بین‌الملل، زمانی که یک قدرت برتر یا هژمون جهانی در حال سقوط باشد، برای توقف یا آهسته شدن روند افول هژمونی خود در کنار استفاده از قدرت نرم، به‌صورت ویژه به سمت استفاده از قدرت نیمه سخت و سخت روی می‌آورد، لذا با توجه به اینکه آمریکا، زمانی قدرت بلامنازع جهانی بوده و در حال حاضر، در سراشیبی افول قرارگرفته، طبیعی است که به ایجاد بحرانها و جنگ‌هایی در مناطق مختلف جهان، بالأخص در کشورهای رقیب یا مناطق مربوط به کشورهای رقیب و دشمن، دست بزند که این روزها در قالب چالش های منطقه غرب آسیا، جنگ اوکراین و بحران تایوان، مشخص است تا به‌وسیله آنها، ایران، روسیه و چین را با چالش های جدی مواجه سازد؛ اما ج.ا. ایران، بزرگ‌ترین برهم زننده نظم جهانی آمریکایی است که از سال ۱۹۷۹، به‌صورت همه‌جانبه در مقابل هژمونی آمریکا ایستاده است. پس با توجه به شرایط پیش‌آمده در سطح جهان و گذار از نظم تک‌قطبی به نظم چندقطبی و افول هژمونی آمریکا، طبیعی است که این کشور، دست به اقداماتی بزند که امنیت و حتی موجودیت نظامی را بگیرد که در مقابل آن قرارگرفته است؛ بنابراین، در اغتشاشات اخیر، نباید نقش همیشگی غرب، به‌ویژه آمریکا را نادیده گرفت.
۲٫ با توجه به منازعات منطقه قفقاز و تلاش پنهان و حتی آشکار جمهوری آذربایجان و ترکیه برای تصرف استان سیونیک ارمنستان و همچنین، تصاحب کریدور زنگه زور در این استان -که منطقه خودمختار جمهوری نخجوان و آذربایجان را به هم وصل میکند- این مسئله با مخالفت قاطع جمهوری اسلامی ایران و حمایت از مرزهای رسمی کشورهای منطقه، مواجه شده است. همچنین، چنانچه این استان و گذرگاه مزبور در اختیار آذربایجان قرار گیرد، کریدور استراتژیک جنوب به شمال ایران با خطر جدی مواجه میشود و ترکیه، منافع اقتصادی، سیاسی و حتی امنیتی زیادی از آن خواهد داشت. با در نظر گرفتن این نکات، لازم است تا نگاه ها از سمت این منطقه به سمت داخل ایران معطوف شود، بنابراین دشمن در تلاش است تا با توجه به اغتشاشات ایجاد شده در ایران، نیروهای نظامی و امنیتی کشورمان را از منطقه قفقاز، غافل کند تا با خیال آسوده تری به اجرایی شدن نقشه‌های خود بپردازد. لازم به ذکر است که در دستگیری های صورت گرفته در برخی استان ها، اتباع و عناصر مرتبط با کشورهای ترکیه و آذربایجان نیز وجود داشته‌اند که به‌خوبی می توان دست دستگاه امنیتی ترکیه یعنی میت را نیز در این حوادث مشاهده کرد.
۳٫ تحرکات بسیار جدی، فعالانه و سازمان‌دهی شده گروهک های تروریستی و تجزیه‌طلب مانند کومله، پژاک و دموکرات در غرب، الاحوازیه در منطقه جنوب غرب و گروهک‌های جند الشیطان و جیش الظلم در منطقه جنوب شرق که علاوه بر حملات محدود به برخی شهرهای مرزی، سعی در جریحه دار کردن احساسات قومیت های آن منطقه و شورش علیه نظام را داشتند، به‌خوبی پروژهای بودن اغتشاشات داخل ایران را نشان می‌دهد.
۴٫ با توجه به اینکه جمهوری اسلامی به‌عنوان فرمانده جبهه مقاومت شناخته میشود، ایجاد هرگونه اغتشاش در کشورهایی چون عراق و لبنان -که در شرف تشکیل دولت های جدید هستند- نیاز به عدم آرامش ج.ا.ایران دارد تا نتواند این حوادث را به‌درستی مدیریت کند، لذا به موازات اغتشاش در ایران، شاهد افزایش فعالیت جوکرهای عراقی و برخی کارشکنی ها در راستای تشکیل دولت جدید در لبنان هستیم.
۵٫ درنهایت و با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی و رژیم سعودی از حامیان و هدایتگران اصلی اغتشاش در ایران بودند، قطعاً جمهوری اسلامی در کنار حملات همه‌جانبه علیه گروهک‌های خارج نشین، اقدامات تنبیهی جدی علیه این دو رژیم به کار خواهد گرفت؛ همان‌گونه که شاهد افزایش حملات فلسطینی‌ها به رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی هستیم، به زودی باید شاهد حملات دردناک انصار الله یمن، علیه اهداف سعودی و حتی اماراتی نیز باشیم.
و مکروا و مکر الله و الله خیر الماکرین