مهندس علی ابوالحسنی، معاون اسبق وزرات نیرو و مدیرعامل شرکت بین‌المللی ارسا ساختمان
بزرگترین پروژه‌های اقتصادی کشور در طی ۴۴ سال گذشته بعد از وقوع انقلاب اسلامی به اجرا درآمده است. با توجه به رشد چشمگیری که کشور ما از لحاظ جمعیتی داشته است، اگر ملاحظه داشته باشید هم اکنون کشور ما از لحاظ تأمین نفت، گاز و پتروشیمی چه در مصرف داخلی و چه در بخش صاردات حرف بسیاری برای گفتن دارد. در بخش‌های عمران، صنایع و معادن نیز به همین صورت است.
به احتمال زیاد سفرای محترم و کارشناسان اقتصادی آنها از نمایشگاه‌های بین‌المللی کشورمان بازدید داشته‌اند و به توانمندی جمهوری اسلامی ایران بخصوص در بخش توانمندی شرکت‌های خصوصی واقف شده‌اند. به عنوان مثال زمانی که یک فاز پارس جنوبی را شاید یک یا چند شرکت اروپایی مثل توتال، شل و دیگران بدون تحریم با قیمت‌های خاص برای کشور جمهوری اسلامی پالایشگاه می‌ساختند، امروزه ما بیست و چند فاز پارس جنوبی را که ما متولی ۵ فاز آن بوده‌ایم ساخته شده‌اند. یعنی کشور جمهوری اسلامی الآن از لحاظ تأمین گاز به خودکفایی رسید و مشکلی نداشتیم؛ مگر در بحث بهره‌وری یا راندمان و استفاده. برای آن باید برنامه‌ریزی کنیم. در بخش تولید بنزین ما وارد کننده بودیم؛ اما امروزه خودمان آن را تولید کرده و حتی با داشتن ارزش افزوده صادر هم می‌کنیم.
در بخش عمران عرض کنم که جزء کشورهای برتر در سدسازی هستیم و الآن نیروهای متخصص و تکنولوژی ما در کشورهای مختلف حضور پیدا کرده‌اند و صدور خدمات مهندسی دارند. لذا ما در بخش خصوصی آمادگی صدور خدمات فنی-مهندسی را داریم. این خدمات فقط در بخش سدسازی نیستند بلکه در بخش‌های راه سازی، متروسازی و… با کشورهای اروپایی پیشرفته برابری می‌کنیم. درواقع صفر تا صد پروژه‌ها را چه در بخش طراحی و چه اجرا انجام می‌دهیم. لذا این توانمندی در کشور وجود دارد.
بخش خصوصی ما می‌بایست در کشورهای همسایه یا همسو بتواند در زمینه‌های مختلف نیروهای انسانی، فناوری و تجهیزات ارتباط برقرار کند و مبادلات صورت بگیرد. مازاد کالاهای ما به این کشورها صادر و مازاد آنها نیز به کشور ما وارد شود. البته در طول این ۴۴ سال با وجود شرایط سخت تحریمی نیز این کارها صورت پذیرفته است و اگر خود تحریمی‌ها را کنار بگذاریم مشکلی نخواهیم داشت و اگر نسبت به توانمندی‌های یکدیگر یقین داشته باشیم می‌توان به دستاوردهای به مراتب بالاتری دست یافت.
ما تلاشی داشتیم تا با کشور دوست و همسایه عراق در زمینه ارائه تجهیزات نفتی فعالیت کنیم؛ خیلی از مسئولین محترم کشور عراق نیز با ما همکاری کردند اما متأسفانه به دلیل نفوذی که برخی از کشورها دارند، اجازه ندادند این کار اتفاق بیفتد. یکی از سؤالاتی که مطرح است این است که تجیزات نفتی که از استانداردهای API بالایی برخوردارند و آن استانداردها را نیز آمریکا تعریف کرده است، چگونه توانستید چندین پالایشگاه را با تجهیزاتی که بعضاً ساخت تولید داخل بود نصب کرده و سالیان سال هم از آنها استفاده کنید. شرکت نفت ما استانداردهای به مراتب بالاتر از استانداردهای شرکت‌های آمریکایی را تعریف کرد و شرکت‌های سازنده داخلی آن استانداردها را رعایت کردند و هم اکنون نصب شده و بهره برداری می‌شود. اما متأسفانه ما نتوانستیم این خدمات را به کشورهای همسایه صادر کنیم. ان شاءالله مسئولین ما این امکان را به وجود آورند تا ما به عنوان بخش خصوصی بتوانیم این گونه پیشرفت‌ها را صادر کنیم.
همانطور که در مقدمه هم ذکر شد بیشتر در فعالیت‌های عمرانی و صنعتی گرایش دارم. یکی از محورهای اتصال همکاری بین کشورهای منطقه، همسو و هم هدف همین همکاری‌های اقتصادی در بخش فعالیت‌های عمرانی، صنعتی و معدنی است. الحمدالله همکاری میان کشورهای دوست مثل عمان، عراق و سوریه (که دوران بسیار بدی را پشت سر می‌گذارد؛ بخصوص در زمان اشغال توسط داعش و مشکلاتی که توسط زلزله برایش ایجاد شد) به وجود آمده است و تلاش می‌شود که با این همکاری‌ها، کمک‌هایی برای این کشورهای درگیر با مشکلات فراهم شود. از جمله فعالیت‌های عمرانی، صنعتی، معدنی و… علی رغم فعالیت‌هایی که بین کشورها وجود دارد، اما در حال حاضر سطح همکاری‌های فعلی را سطح مطلوبی نمی‌بینم. به خصوص در جمهوری اسلامی در حوزه‌هایی که مطرح شد از جمله سد، راه، ریل‌سازی و سیلوسازی، در بخش‌های ساحلی ساخت موج شکن و در مباحث معدن و صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، این توانی که اکنون جمهوری اسلامی دارد و می‌تواند خدماتش را به راحتی صادر کند. سطح همکاری میان ایران و عراق وجود دارد ولی به نظر من سطح همکاری مطلوب نیست. یکی از مشکلاتی که معمولاً مطرح می‌شود، ضمانت نامه‌های بانکی است و ما باید این مسئله را میان خودمان حل کنیم. چه با کشورهای همسایه و چه کشورهای همسوی آمریکای لاتین.
ما با یک مشکل خود تحریمی مواجه هستیم، یعنی علاوه بر فشارهای امپریالیسم آمریکایی در حوزه سوئیفت و مبادلات ارزی، ما باید خودمان هم بتوانیم مشکلاتمان را حل کنیم. مثلاً چرا باید برای صدور ضمانت‌های پیمان کارانی که می‌خواهند به ایران بیایند یا برعکس، مشکل داشته باشیم یا در بحث مبادله ارزی یا در بحث رفت و آمد مشکل داشته باشیم. لذا بایستی تلاش شود برای هرکدام از این موضوعات نشست‌هایی شکل بگیرد و با دعوت از متولیان اقتصادی دوطرف، کمیته مخصوصی شکل بگیرد و این توانمندی‌ها مطرح شود. همچنین از سفرا و فعالان اقتصادی خارجی دعوت شود که از این نمایشگاه‌های متقابل به خصوص نمایشگاه‌های ایرانی در تمام جوانب مثل صنایع، کاشی، سرامیک، سنگ و تجهیزات دیدن کنند یا اقلامی که ما احتیاج داریم مطرح شوند. باید از حرف فاصله گرفته و پا به عرصه عمل گذاریم تا ارتباط بین فعالان اقتصادی در این حوزه‌های نام برده بیش از پیش فراهم شود.