بخش اول اجلاس بین المللی تغییر نظم بین الملل (نوبت صبح)
در ابتدای جلسه دکتر مصطفی خوش چشم دبیر نشست، به بیان محوریت جلسه و توضیح آنچه از آن به عنوان نظم نوین بین الملل نام می برند پرداخت و با تبیین فضای سیاسی محیط بین الملل و نقش قدرت‌های تازه ظهور در این نظم از مشاور وزیر کشور جناب آقای دکتر حمیدرضا فرتوک زاده دعوت کرد به بیان دیدگاه خود بپردازد. ایشان با توجه به پیشینه تاریخی استعمارگران و نفوذ کشور انگلیس در دوران قاجار و پهلوی به بیان دلایل عقب ماندگی ایران در حوزه های اقتصادی و تجاری پرداخت و افزود استعمارگران با ایجاد نظم آنگلوساکسونی در ایران شاهراه های تجاری و خطوط دریایی کشور عزیزمان را مسدود کردند و تجارت فقط از نوع مرزی و محدود دنبال می شد در واقع استعمارگران اجازه توسعه و پیشرفت را به ملت ایران نمی دادند. اما بعد از انقلاب اسلامی به تدریج قدم در راه توسعه و پیشرفت گذاشتیم و با وجود موانع و بحران های متعدد پیشرفت گاهی کند اما مستمر ادامه داشت.
سپس یا درخواست دکتر خوش چشم مبنی بر بیان ظرفیت های ایران برای تغییر در نظم جدید جهانی و ظرفیت های اقتصادی ایران برای کشور های منطقه ایشان در بیانی کوتاه به توضیح این ظرفیت ها پرداخت.
رحیم حیات قریشی: رشد و توسعه تنها با همکاری جمعی و منطقه ای امکان پذیر می باشد
در ادامه این اجلاس سفیر پاکستان به ایراد سخن پرداخت و با تاکید بر مسئله «ژئواکونومی» صحبت خود را آغاز کرد و اشاره کرد در عصر کنونی کشورها به تنهایی قابلیت رشد ندارند. وی لزوم رشد را همکاری های جمعی و منطقه ای عنوان کرد و نقش سازمان ها و قرارداد ها را در این امر پر رنگ دانست. جناب سفیر با اشاره به جایگاه ایران نقش جمهوری اسلامی را در بین همسایگان پاکستان پر رنگ تر از بقیه دانست و بر افزایش همکاری ها بین دو کشور تاکید کرد. از جمله همکاری های دو کشور که ایشان به آن اشاره کردند همکاری در احداث بازارچه های مرزی در نقطه صفر مرزی است که پروژه احداث ۶ بازارچه در طول مرز ۹۰۰ کیلومتری دو کشور در دست اقدام است. یکی دیگر از این موارد صادرات برق از مبدا ایران به این کشور است که در حال حاضر ۱۰۰ مگاوات است. ایشان اشاره کردند حجم تبادلات میان دو کشور به طور رسمی ۲ میلیارد دلار است و به طور غیر رسمی به ۴ میلیارد دلار می‌رسد که با برطرف شدن موانع بانکی بیش از پیش خواهد شد. همچنین اعلام کردند بخشی از مبادلات تجاری دو کشور در قالب تهاتر انجام می شود به طور مثال تهاتر ۵۰۰ میلیون دلاری برنج پاکستانی که با گاز LPG ایران انجام می شود. سفیر پاکستان با اعلام حمایت از طرح یک جاده یک کمربند بر توسعه شبکه حمل و نقل دو کشور تاکید کرد و نقش چین را با توجه به سرمایه گذاری یک تریلیون دلاری در زمینه راه ابریشم نقشی حیاتی توصیف کرد. او اعلام کرد در حال حاضر راه آهن اسلام آباد، تهران استانبول فعال است اما ظرفیت آن پاسخگوی نیازهای ما نیست و کشور پاکستان خواستار توسعه آن است. وی همچنین اشاره کرد ایران ظرفیت تبدیل شدن به هاب ترانزیتی را دارا است و با توجه به منابع انرژی خود می تواند تبدیل شدن به هاب انرژی را نیز در دستور کار قرار دهد. ایشان با اشاره به مسیرهای حمل و نقل جاده ای بر لزوم افزایش گذرگاه های مرزی و توسعه مسیر های ترانزیت دوکشور تاکید کرد و افزود از همین طریق ۲۱ کامیون شامل کمک به زلزله زدگان ترکیه و سوریه اعزام شده و به زودی کمک های بیشتری نیز گسیل خواهد شد.
جناب سفیر در رابطه با مشکلات و موانع اقتصادی و تجاری دو کشور افزود کمیسیون اقتصادی مشترکی بین کشور پاکستان و ایران ایجاد شده تا موانع و مشکلات تجاری و اقتصادی پیش رو را برطرف کند؛ و تاکید کرد دولت می تواند موانع پیش رو را بردارد اما در نهایت این بخش خصوصی است که باید پیش قدم شود. ایشان در انتهای سخنان خویش با اشاره به صادرات گوشت منجمد به ایران اعلام کرد کشور پاکستان توانایی تامین گوشت قرمز گرم از مسیر بندر چابهار و مرز زمینی زاهدان را دارا می باشد که با توجه به بعد مسافت کمتر دو کشور پاکستان و ایران هزینه ای به مراتب کم تر خواهد داشت.
مهدی صفری: آسیا نقطه کانونی تغییر نظم جدید جهانی
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ج.ا.ایران با تآکید بر سخنان سفیر پاکستان بیان کرد: پیمان ها و قرارداد های مهمی با کشورهای منطقه و سایر کشور ها بسته شده و عضویت ایران در پیمان شانگهای یکی از این موارد است. وی همچنین به بریکس و نقش آن در آینده جهان اشاره کرد و گفت بریکس توانایی رقابت با بانک جهانی را نیز داراست همچنین با اشاره به دزدیده شدن کشتی چینی توسط دزدان دریایی سومالی و نجات آن توسط نیروی دریایی ایران، قدرت های نظامی کشورمان را در منطقه یادآور شد.
در ادامه افزود که جنگ سرد، هیچ گاه از بین نرفت و آمریکایی‌ها به دنبال این بودند که ناتو را توسعه بدهند و ناتو را توسعه دادند. تا زمانی هم که آقای «بوریس یلتسین» در روسیه رئیس جمهور بود، با سرعت بیشتری پیش رفتند و بعد از آن هم که آقای « ولادیمیر پوتین» به روی کار آمدند، به نحوی این کار توسعه را انجام دادند. آمریکایی‌ها، از این طرف ناتو را به همسایگی روسیه رساندند، از طرف با نفوذ در اوکراین هم این کار را می‌خواستند بکنند، تقریباً روسیه را محاصره بکنند که به نظر من عکس العمل روسیه، یک عکس العمل طبیعی بود که هر کشوری از منافع اش دفاع بکند.
وی در رابطه با نظم جدید جهانی اعلام کرد؛ همانطور که مقام معظم رهبری درباره نظم نوین جهانی فرمودند، به سمت آسیا در حال حرکت است. به خصوص اقتصاد جهانی میل به سمت آسیایی دارد. مصداق سازمان شانگهای هم در بخش امنیتی، اقتصادی، هم در بخش ترانزیت و دیگر همکاری های مختلفی که باهم دارند، از همه لحاظ به کانون از جمله جمعیت، قدرت اقتصادی، نظامی، ترانزیتی، تجارت در آسیا شده است. این کانون از طرف اروپا و آمریکا به سمت کشورهای آسیایی میل کرده است. که من مطمئن هستم سازمان شانگهای به زودی توسعه بیشتری پیدا خواهد کرد. بعد از جمهوری اسلامی ایران، روسیه و کشور های زیادی تقاضای وارد شدن به عنوان عضو جدید به این قرارداد شدند. به یاد دارم که در همین سمرقند، دبیر کل سازمان شانگهای گفت که با آمدن جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو جدید، تحول بزرگی در سازمان شانگهای اتفاق خواهد افتاد. علت آن هم که به آن اشاره کردند این بود که علاوه بر مسئله انرژی، از لحاظ ژئوپلتیک، از خلیج فارس، دریای عمان، به سمت شمال دریای خزر، از طریق شرق و غرب یک کشوری است دو قاره و شمال و جنوب را کاملاً در بر می‌گیرد و می تواند از لحاظ حضوری یک تحول بزرگی به شانگهای به سمت غرب بدهد.
معاون دیپلماسی اقتصادی در ادامه افزود؛ اکنون شاهد تغییر نظم جهانی و نقطه کانونی شدن آسیا هستیم و رانش آسیا به سمت آفریقا و آمریکای لاتین است وی همچنین با تأکید بر نقش آمریکای لاتین از ظرفیت باشگاه تحریمی‌ها نام برد و در پاسخ به این سؤال که چرا تاکنون از چنین ظرفیتی استفاده نشده گفت: طی سالیان گذشته ظرفیت‌های داخلی کافی وجود نداشته و اکنون با پیشرفت‌های تکنولوژی و علمی کشور عزیزمان توانسته‌ایم به آن رشد و بلوغی برسیم که از این ظرفیت‌ها در محیط بین‌الملل هم استفاده کنیم و بتوانیم از این طریق با دیگر کشور ها خصوصاً کشورهای باشگاه تحریمی وارد تعامل شویم.
بخش دوم اجلاس بین المللی تغییر نظم بین الملل (نوبت بعد از ظهر)
بخش دوم اجلاس با صحبت نماینده بخش خصوصی آغاز شد دکتر علی ابوالحسنی با تکیه بر تجارب موفق فازهای مختلف پارس جنوبی و رقابت با شرکت‌هایی نظر شل و توتال اعلام کرد که اکنون نه تنها در عرصه تولید بنزین و ساخت پالایشگاه به خودکفایی رسیده‌ایم، بلکه می‌توانیم دانش خود را در این زمینه و حتی در زمینه‌های سد سازی و سایر خدمات فنی مهندسی به دیگر کشورها صادر کنیم.
خوزه رافائل سیلوا آپونت: ایران متحد همیشگی است و در سختی‌ها متحدان خود را رها نمی کند
در ادامه سفیر ونزوئلا به صورت مختصر گزارشی ارائه کرد ونزوئلا همچنان تحت تحریم‌های سنگین دولت‌های لیبرال غربی قرار دارد اما کمک‌های جمهوری اسلامی تأثیر به سزایی در مدیریت بحران‌های داخلی این کشور داشت که جای تقدیر دارد.
وی با اشاره به اعمال تحریم‌ها و پیوستن کشورش به باشگاه تحریمی‌ها از سال ۲۰۰۶ با نقل قول از نیکلاس مادورو و هوگو چاوز مبارزه با امپریالیست‌های نئولیبرال آمریکایی را باید سرلوحه سیاست خارجی کشورهای آزادی خواه قرار داد. سیلوا آپونت در ادامه با تشکر از مسئولین جمهوری اسلامی و مردم شریف ایران از اینکه کشورش را در سختی ها تنها نگذاشته و با نفتکش های حامل بنزین در اوج بحران به کمکشان آمدیم سپاس گذاری کرد و به بیان برخی از تعاملات دو کشور نظیر:
- فروش و تبادل نفت تحت برنامهjet 1 ؛
- انرژی های الکتریکی: همکاری در ساختار بندی مجدد شبکه های برق این کشور؛
- روابط اقتصادی: فروش خودرو و همکاری در صنعت گردشگری؛
- علوم و فناوری: تبادل اساتید و مهندسین در حوزه فنی همچنین ایجاد فروشگاه‌های مگاسیس در کشور ونزوئلا با همکاری فروشگاه زنجیره‌ای اتکا پرداخت.
جناب سفیر در پاسخ یکی از حضار درباره تبادلات علمی دو کشور و هوش مصنوعی بیان کرد در حال حاضر چند شهرک علمی فناوری مبتنی بر نوآوری ایرانیان در ایجاد پارک های علم و فناوری در ونزوئلا ایجاد شده و از سرمایه گذاران و تجار ایرانی خواست به این شهرک ها آمده و ضمن بازدید از این فناوری ها با ظرفیت های اقتصادی و تجاری ونزوئلا بیشتر آشنا شوند.
آلبرتو گونزالس کاسالس: مقیاس عرصه های اقتصادی ایران فقط همسایگان نباشد. آمریکا لاتین آماده همکاری است
سفیر کوبا در همان ابتدای سخنرانی خود اشاره کرد که ساختار فعلی نظام بین الملل کاملاً ناعادلانه و نابرابر است که بسیاری از مردم جهان را در شرایط سخت اقتصادی قرار می‌دهد. سفیر کوبا با بیان اینکه این کشورهایی که اکنون تحت تحریم قرار دارند، تعدادشان بسیار بیشتر شده، اظهار کرد: جا دارد که از رییس جمهور ایران تشکر ویژه کرد که توجه ویژه‌ای به گسترش روابط با کوبا داشته است. وی افزود: کوبا از چند سال پیش در تلاش بوده که سهم به سزایی از بازار انرژی خود را به ایران اختصاص دهد.
وی سپس با ناعادلانه و نا منصفانه خواندن نظم فعلی و محاصره های اقتصادی و تجاری که مغایر با اصول انسانی و بین المللی است از جامعه ملل خواست تا به تحریم های یکجانبه و ظالمانه که از سمت آمریکا اعمال شده پایان دهند.
ایشان با اشاره به مناسبات برادرانه ایران و کوبا در عرصه سیاسی این مناسبات را در سایر عرصه های اقتصادی و تجاری ضعیف خواند و گفت ایران باید از منطقه خودش خارج شده و با پیمودن اقیانوس اطلس منافع تجاری و اقتصادی خود را در حوزه آمریکای لاتین توسعه دهد. جمهوری اسلامی ظرفیت بالایی دارد و باید متحدان ایدئولوژیک خود را به متحدان تجاری تبدیل کند و منافع مشترک را توسعه دهد.
وی با اشاره به همکاری های پزشکی و علمی دو کشور خصوصا در عرصه ساخت واکسن خواستار توسعه همکاری ها شد و اعلام کرد در این راستا کشور کوبا حاضر است تمام ظرفیت های علمی پزشکی و تحقیقاتی اش را در اختیار ایران بگذارد همچنین با تاکید بر ظرفیت بالای انرژی ایران اعلام کرد کشورش می تواند مقصد خوبی برای این انرژی باشد و کوبا تبدیل به یک مشتری دائمی انرژی ایران شود. در پایان بار دیگر تاکید کرد باید مناسبات دو کشور از سطح کنونی بالاتر رفته و منافع جمعی از سوی دو کشور مدنظر قرار داده شود.
سفیر کوبا در پاسخ به پرسش وضعیت آمریکای لاتین و مواضع کشور های این قاره در خصوص ایران و آمریکا اعلام کرد تمام کشور های عضو آمریکای لاتین خواستار افزایش مناسبات با ایران نیستند و در واقع پیرو سیاست های آمریکا در این منطقه هستند در واقع کشور های عضو اتحادیه آلبا که اکثرا سابقه مبارزاتی با ایالات متحده را دارند و به دنبال این مناسبات اند و می توانند متحدان استراتژیک ایران باشند. وی همچنین با اشاره به خط هوایی تهران_کاراکاس گفت در نظر داریم تا امکان سنجی ایجاد خط هوایی تهران هاوانا را در دستور کار قرار دهیم و پیشنهاد احداث خط کشتیرانی تهران و آمریکای لاتین را نیز به دولت ایران ارائه کردیم.
ایساک لنین برآوو: نیکاراگوئه مقصد مناسبی برای محصولات ایرانی می‌باشد. تسهیلات قانونی و معافیت های تجاری برای شرکت های ایرانی که قصد ورود به بازار نیکاراگوئه را دارند فراهم کرده است
سفیر نیکاراگوئه نیز با اشاره به همزمانی انقلاب جمهوری اسلامی ایران و نیکاراگوئه این انقلاب ها را برادرانه خواند اعلام کرد در تمام دنیا چه ایران و چه نیکاراگوئه در عرصه های مختلف از یکدیگر حمایت کرده اما متاسفانه روابط دو کشور و مناسبات در سطح پایینی جریان دارد او به بازدید محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس جمهور از کشورش اشاره کرد و اعلام کرد در حال حاضر سند همکاری بین دوکشور امضا شده که نیکاراگوئه پنجمین کشور امضا کننده این سند است.
جناب سفیر با تشکر از ایران در اهدا واکسن برکت به کشور نیکاراگوئه و نتایج خوب این واکسن گفت در حال حاضر همکاری بسیار وسیعی با شرکت برکت صورت گرفته و این شرکت یکی از بزرگترین شرکت های داروسازی در نیکاراگوئه است وی با اشاره به توانایی های کشورش و کیفیت محصولات ایرانی اعلام کرد نیکاراگوئه می تواند مقصد مناسبی برای محصولات ابران باشد و در حال حاضر تسهیلات قانونی و معافیت های تجاری برای شرکت های ایرانی که قصد ورود به بازار نیکاراگوئه را دارند فراهم کرده است همچنین نیکاراگوئه نیز مانند کوبا و ونزوئلا خواستار استفاده از منابع انرژی ایران است در پایان نیز خواستار برداشتن ترس تجار و فعالین اقتصادی ایرانی از آمریکای لاتین شد و با تاکید بر منابع و ثروت های طبیعی کشورش مانند فرآوری گوشت و کشاورزی و محصولات دریایی افزایش مناسبات دو کشور از سوی ایران شد.
رومینا پرز: نظم جدید جهانی مبتنی بر همکاری است نه رئیس و خدمتگزار
سفیر بولیوی نیز به عنوان آخرین سفیر به ایراد سخن پرداخت و اعلام کرد کشور بولیوی نیز خواستار افزایش مناسبات تجاری و اقتصادی است. همچنین با نام بردن از برخی مناسبات تجاری در حوزه های تراکتور سازی مونتاژ خودرو راه اندازی و بروز رسانی خطوط تولید فرآورده های لبنی کود های کشاورزی شیمیایی و همچنین ساخت سد و دارو های ایرانی خصوصا ضد سرطان درخواست افزایش این مناسبات در حوزه های دیگر نظیر ساخت هوامیمای سبک همکاری فضایی غنی سازی برگ کوکا و دیگر حوزه‌ها شد.
وی همچنین از یک کلینیک پزشکی ایرانی در کشور بولیوی نام برد و گفت یادداشت های تفاهم و همکاری زیادی بین دوکشور امضا شده اما بنا به دلایلی هنوز اجرایی نشده و یک تیم از دوکشور در حال کار کردن برای رفع مشکلات برای اجرایی شدن این تفاهمات است.
ایشان با اشاره به عبور از نظم فعلی اعلام کرد کشور بولیوی با کمک چین و ایران خواستار بازی کردن در نظم جدید است و ظرفیت این نقش را در آمریکای لاتین دارد اما رابطه کشور ها با يکديگر در این نظم جدید باید افقی و میتنی بر همکاری باشد نه رابطه رئیس و خدمتگزار وی همچنین با اشاره به منابع غنی لیتیوم در کشورش از ایران دعوت به همکاری در عرصه فراوری و فروش این محصول را کرد.
وی اشاره کرد کشور های آمریکای لاتین به جز اتحادیه آلبا پیرو سیاست ایالات متحده و بازار آزاد است اما کشور های اتحادیه آلبا با تشکیل اتحادیه های اوناسور و سلاک به دنبال کوتاه کردن دست آمریکا از آمریکای لاتین است.
در پایان مدیر نشست دکتر سام مهدی ترابی که دبیر نشست دوم برعهده داشت بیان کرد: جهت گیری تاریخی ایران از دوره پیشا قاجار و فروپاشی عثمانی تا سال‌های گذشته به سمت غرب بوده اما اکنون این فضا تغییر کرده همچنین تغییر نظم اقتصادی بدون تغییر نظم امنیتی امکان ندارد و ابتدا نظم جدید امنیتی باید برقرار شود.
تصاویر
