مصاحبه با دکتر ژانگ یوان؛ استاد مؤسسه مطالعات خاورمیانه دانشگاه مطالعات بین‌المللی شانگهای
- فکر می‌کنید واقعیت ماجرای تلاش آمریکا برای ممنوعیت تیک‌تاک در این کشور چه چیزی است؟
تیک‌تاک یک برنامه ارسال فایل‌های تصویری کوتاه، یک محصول الکترونیکی برای عصر دیجیتال و یک پلتفرم رسانه اجتماعی موفق در بازارهای مختلف است. در حال حاضر، تعداد کاربران آمریکایی فعال در تیک‌تاک، بیش از سایر برنامه‌های شبکه‌های اجتماعی است. ممنوعیت اعمال شده بر تیک‌تاک در ایالات متحده، به‌منظور محدود کردن عملکرد این برنامه در این کشور و به دلیل نگرانی در مورد تهدید احتمالی برای امنیت ملی ایالات متحده انجام شد. باید به این نکته توجه داشت که همه اتهامات مطرح شده از سوی ایالات متحده آمریکا، باانگیزه سیاسی است و درواقع، نگرانی درباره امنیت اطلاعات کاربران وجود ندارد.
آنچه امروز در مسئله تیک‌تاک در آمریکا در جریان است، اساساً یک موضوع ارتباط تجاری بین یک شرکت چندملیتی و مقامات مربوطه در کشور دیگر محل فعالیت آن نیست و باید آشکارا گفت که سیاستمداران آمریکایی با انگیزه‌های پنهان سیاسی، به دنبال اهداف دیگری هستند و در این راستا، از هیچ کوششی برای دست‌کاری افکار عمومی و حملات سایبری کوتاهی نکرده‌اند و سبب افزایش حساسیت در این ارتباط شده‌اند. افتضاحی که نمایندگان کنگره در جلسه استماع با مدیر تیک‌تاک ایجاد کردند، به‌خوبی نشان داد که دغدغه آنها به‌هیچ‌وجه حفاظت اطلاعات شهروندان آمریکایی نیست و دنبال چیز دیگری هستند.
- تلاش برای ایجاد ممنوعیت تیک‌تاک، تناقض حرف و عمل دولتمردان آمریکایی به آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات را مشخص می‌کند. این تناقض رفتاری را چطور می‌توان تحلیل و تفسیر کرد؟
استاندارد دوگانه ایالات متحده در رویکرد این کشور نسبت به حکمرانی داخلی و مسائل بین‌المللی امروز برای همگان در سرتاسر جهان آشکار و به یک پدیده عادی تبدیل شده است. باید اذعان کرد که ایالات متحده برخلاف آنچه خودشان مدعی هستند، یک محیط سرمایه‌گذاری باز، منصفانه، عادلانه و بدون تبعیض برای کسب‌وکارها فراهم نمی‌کند. تیک‌تاک همواره و آشکارا اعلام کرده است که این شرکت به تمام استانداردهای سخت‌گیرانه امنیت داده‌ها و حفاظت از حریم خصوصی متعهد بوده است و داده‌ها در سرورهای ایالات متحده و سنگاپور مطابق با قوانین محلی و الزامات نظارتی ذخیره می‌شوند.
بااین‌حال، مقامات ایالات متحده آمریکا همچنان بر این باور هستند که یک برنامه شبکه اجتماعی که پیشینه چینی دارد، می‌تواند به تهدیدی برای امنیت ملی آنها تبدیل شود. این در حالی است که در واقع، تیک‌تاک به طور مستقل در مقیاس جهانی عمل می‌کند، دارای سرمایه مستقر در ایالات متحده است و هیچ رابطه مستقیمی با چین ندارد. به‌روشنی می‌توان تأکید کرد که اتهام کنگره ایالات متحده به تیک‌تاک مبنی بر کنترل شدن توسط چین کاملاً بی‌پایه‌واساس است و هیچ سندی در این مورد وجود ندارد.
- به نظر شما تلاش برای ممنوعیت تیک‌تاک چقدر با قدرت گرفتن چین در عرصه بین‌المللی و هم‌زمان تغییر در نظم جهانی کنونی ارتباط دارد؟
تیک‌تاک تنها یک سکوی محبوب اشتراک‌گذاری ویدئوهای کوتاه است. جذابیت این شبکه اجتماعی در این واقعیت نهفته شده است که طیف گسترده‌ای از کاربران می‌توانند با استفاده از آن، ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند و از طریق تیک‌تاک، خود را به سایر کاربران عرضه نمایند و پتانسیل تجاری عظیمی با استفاده از آن ایجاد کنند؛ به‌عبارت‌دیگر، می‌توان گفت که تیک‌تاک توانسته است یک مدل کسب‌وکار موفق با استراتژی‌های بازاریابی عالی ارائه نماید. موفقیت تیک‌تاک برای کاربران کشورهای مختلف از جمله کاربران ایالات متحده مفید خواهد بود.
مقامات ایالات متحده آمریکا هنوز این مسئله را درک نکرده‌اند که مسدود کردن تیک‌تاک سبب ضرر مالی سنگین کاربران آمریکایی آن خواهد شد و در بلندمدت، آثار مالی زیادی بر اقتصاد آمریکا در پی خواهد داشت. ممنوعیت تیک‌تاک در واقع نشان‌دهنده جهل و غرور سیاستمداران آمریکایی است که عدم اعتماد برخی از سیاستمداران آمریکایی به قدرت ملی خود را به تصویر می‌کشد.
- به نظر شما اعمال محدودیت بر یک شبکه اجتماعی مانند تیک‌تاک، محاکمه و تحریم مدیران آن، تناسبی با ادعای مقامات ایالات متحده آمریکا در زمینه آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات شهروندان دارد؟
ممنوعیت سراسری تیک‌تاک تنها نشان‌دهنده نبود تخصص در زمینه فناوری در بین نیروهای محافظه‌کار در ایالات متحده است که فقط می‌توانند همه چیز را ممنوع کنند و با نحوه یافتن راهکارهای مؤثر آشنا نیستند. محدودیت‌های اعمال شده علیه تیک‌تاک، مدت‌ها است که به فراتر از یک جنجال در سطح حقوقی تبدیل شده است و هدف آن، نشان دادن قدرت هژمونی آمریکا است و ادعاهایی مانند آزادی بیان و حفاظت اطلاعات شهروندان تنها دستاویزی برای آمریکا بوده است.
- آیا دولت چین اقدامات متقابلی علیه آمریکا انجام خواهد داد؟
طرف چینی، بارها آشکارا اعلام کرده است که ایالات متحده باید به طور مؤثر به اصول اقتصاد بازار و رقابت منصفانه احترام بگذارد. ایالات متحده با درگیر شدن در توهمات خود و سرکوب غیرمنطقی شرکت‌های خاص بدون اینکه مدرک محکمی در این زمینه داشته باشد، تنها سبب تضعیف خود خواهد شد. در همین راستا، باید گفت که هیچ مدرکی دال بر وجود تهدیدات امنیتی از سوی تیک‌تاک علیه ایالات متحده آمریکا از سوی مقامات این کشور ارائه نشده است.
